Het verstoorde leven van Etty Hillesum boeit tot op de dag van vandaag
De Joodse Etty Hillesum kreeg afgelopen zomer, 77 jaar nadat ze vergast werd in Auschwitz, dan toch eindelijk haar struikelsteen.
De Joodse Etty Hillesum kreeg afgelopen zomer, 77 jaar nadat ze vergast werd in Auschwitz, dan toch eindelijk haar struikelsteen.
Het is mij één keer overkomen en daarna nooit meer. Ik kom een bekende tegen bij de tram, ontwaar een dikke buik (dacht ik) en voor ik het weet roep ik: “Oh wat leuk dat je weer zwanger bent!” De mispoes van het jaar. Mijn kennis begint te stotteren, rood te worden en uit te leggen dat haar vorige zwangerschapskilo’s nog niet verdwenen zijn en ik stap met een rood hoofd op lijn 9.
Het zoveelste crime verhaal op Netflix is de docuserie The Ripper, over de vrouwenmoordenaar rond Yorkshire eind jaren zeventig. Peter Sutcliffe was zijn naam en hij kon vijf jaar lang praktisch ongestoord vrouwen neermeppen en gruwelijk doden. Pikant detail: op het moment dat de serie op de buis zou komen, in november jongstleden, overlijdt de dan 74-jarige vrouwenmoordenaar aan COVID 19, waarvoor hij behandeling weigerde. Sinds twee weken is alsnog te zien hoe de Engelse politie en justitie door tunnelvisie en een misogyne blik hem pas na 22 slachtoffers pakte.
In de afgelopen halve eeuw is over de hele wereld het onderwijs op alle niveaus in razend tempo uitgebreid, vooral voor meisjes en jonge vrouwen. Daarmee veranderden de opvoeding van kinderen en de man-vrouw-verhoudingen navenant. Vrouwen trouwen later, krijgen minder kinderen, werken langer en verdienen meer. Dat heeft zo zijn gevolgen voor de demografie. Vrouwen nemen vaker dan ooit het initiatief voor echtscheidingen. En dat trekt helaas niet iedereen.
Virginia Woolf wees in 1929 in haar essay A Room of One’s Own er reeds op dat vrouwelijke personages in fictie vaak gedefinieerd worden aan de hand van hun relaties met de mannelijke personages. In 1985 maakte Alison Bechdel een stripverhaal getiteld The Rule waarin een vrouw vertelt dat ze alleen films kijkt waarin waarin minstens twee vrouwen voorkomen, die met elkaar praten en dan over iets anders dan een man. De bechdeltest was geboren.
“Hallo, hoe is het nou met jou?” “Nou, je weet wel: druk, druk, druk. Ik moet nu rennen, want vanavond nog ouderavond en mijn mailbox stroomt over. Nou doei.” Als je dit soort teksten niet kon bezigen, was je sneu, een outcast, een loser. En minstens één burn-out hebben gehad, stond ook heel stoer. Druk zijn als statussymbool. En toen kwam 2020. Wat een toestand: de agenda leeg.