En toen was het nog erger dan we al dachten.
Twee Amerikaanse geheime diensten blijken een programma te hebben genaamd PRISM, waarmee allerlei berichten die via internet zijn verstuurd, worden onderschept.
De Amerikaanse geheime dienst NSA verzamelt niet alleen metadata van miljoenen telefoongesprekken, maar ook "audio- en videochats, foto's, e-mails, documenten" en wanneer iemand is ingelogd. Samen met de FBI tapt de NSA "Microsoft, Yahoo, Google, Facebook, PalTalk, AOL, Skype, YouTube, Apple", zo meldt de Washington Post, dat samen met The Guardian een vrij schokkende onthulling deed.
Het programma is vooral gericht op buitenlandse communicatie, die vanwege het genetwerkte karakter van internet geregeld via servers in de Verenigde Staten verloopt.
Fictie blijkt dus nog beter de realiteit te voorspellen. Gisteren schreef ik al over de Amerikaanse televisieserie The Newsroom, over een redactie van een nieuwsprogramma. De serie, gecreëerd door Aaron Sorkin (bekend van West Wing), is voor journalisten en andere nieuwsjunkies aardig omdat elke aflevering echt gebeurd nieuwsfeit bevat. Zelfs een fictieve scoop, uit de laatste afleveringen van het eerste seizoen, blijkt vandaag (deels) deze week grotendeels werkelijkheid te zijn.
The Guardian publiceerde eerder deze week al dat een van de Amerikaanse geheime diensten, de National Security Agency (NSA), de telefoongegevens van miljoenen Amerikaanse klanten van telecomprovider Verizon heeft verzameld. Volgens een gerechterlijk bevel dat de krant in handen heeft, moet Verizon dagelijks informatie verschaffen aan de NSA over alle telefoontjes die via de aanbieder worden gemaakt.
“Het document toont voor het eerst dat onder de regering-Obama de communicatiegegevens van miljoenen Amerikaanse burgers zonder onderscheid en massaal worden verzameld – ongeacht of iemand verdacht wordt van een overtreding”, aldus The Guardian. Het zou gaan om telefoongesprekken binnen de Verenigde Staten en daarbuiten.
Heeft u onlangs nog met een Amerikaan gebeld die een abonnement heeft bij Verizon? Dan is, als de onthulling waar is, het tijdstip waarop u heeft gebeld, de duur van het gesprek en uw telefoonnummer in handen van de NSA.
Het zou niet om de inhoud van de gesprekken gaan, maar toch – met deze zogeheten metadata kunnen geheime diensten ook al heel veel. Als het klopt, gaat het om een massale schending van de privacy van het Amerikaanse volk en van mensen uit andere landen. Het zou ook een schending zijn van het vierde amendement van de Amerikaanse grondwet, dat burgers zou moeten beschermen tegen willekeurige doorzoekingen.
PRISM gaat dus nog veel verder en betreft juist buitenlandse gegevens. Dus als u wel eens gebruik maakt van diensten van Microsoft, Yahoo, Google, Facebook, PalTalk, AOL, Skype, YouTube of Apple, dan is het mogelijk dat u bent afgeluisterd.
Welke principiële bezwaren er zijn tegen een dergelijke massale tap, wordt besproken in onderstaand fragment uit The Newsroom. Het (fictieve) NSA-programma waarover de klokkenluider (met baardje) spreekt, is omvangrijker dan wat The Guardian nu naar boven heeft gehaald lijkt toch meer op de werkelijkheid na de onthulling over PRISM. De basis van zijn betoog geldt ook hier: als gegevens op zo een grote schaal worden verzameld, zal die onvermijdelijk ook misbruikt worden door medewerkers om te kijken wat een ex-vrouw of -man uitspookt.