Mogen wij uw aandacht vragen voor Dimitri Verhulst? Het gebeurt immers niet elke week, dat een Vlaming eens gemakzuchtig door het ruim twee millennia oude, meest gelezen boek ter wereld bladert en er nieuwe ‘gruwelijke details ontdekt’. Ja, dat is hoe de man werd aangekondigd bij Pauw op 3 november 2015. Door de woorden ‘Bijbel’ en ‘neuken’ herhaaldelijk te combineren mocht Dimitri daar zijn nieuwe vlugschrift, dat vandaag in de winkels verschijnt, promoten.
#zeghet
Het item met Dimitri Verhulst over bloederige Bijbelgedeelten volgde op een gesprek met een groep vrouwen over seksueel geweld. Via de hashtag #zeghet wilden zij online het taboe doorbreken. Dat kreeg nu een mooi vervolg bij Jeroen aan tafel. Eerder had Pauw al een slachtoffer, een vertegenwoordiger van Zedenpolitie en een gespecialiseerd psycholoog bij elkaar in de uitzending. Dat is hoe een journalist met een onderwerp omgaat: het verzamelen van getuigenissen van (ervarings)-deskundigen.
Behalve als het over religie gaat. Vlak na de terechte preek tegen aanrandingen moet de christenheid lijdzaam toezien hoe de geile handen van Dimitri Verhulst en Jeroen Pauw over de onwillige bladzijden van de Bijbel strelen. Hoe iemand die niets dan kwaads in haar te zoeken heeft zich opdringt aan die oude heilige traditie. Geïsoleerd, zoals elk slachtoffer, zodat er geen stemmen van redelijkheid kunnen klinken – alleen de Bijbel en zijn gefrustreerde oom Dimitri.
Complot! De Kerk heeft het al die tijd verborgen!
We beginnen lekker op z’n Dan Browns. Het is immers sexy om te zeggen, dat die enge duistere Kerk al eeuwenlang van alles voor ons verborgen houdt. Zo ook Dimitri, die naar eigen zeggen christelijk is opgevoed maar al die tijd ‘met een grote boog rond al die smeerlapperij heen’ is geleid. Hij heeft daardoor op een ‘verschrikkelijk oneerlijke manier kennisgemaakt met de christelijke godsdienst’. Jeroen Pauw geeft aan, min of meer hetzelfde te hebben meegemaakt.
Flagrante onzin, natuurlijk. Over alle controversiële Bijbelteksten wordt al eeuwen in het openbaar gedebatteerd. De Bijbel is een boekje met een paar honderd bladzijden en elke kerk om de hoek staat te popelen om je een gratis exemplaar in de nieuwste ‘vertaling in gewone taal’ te schenken. De EO blogt er kritisch over. Zelf spreek ik vanaf kansels en op de radio over kindermoord en massaverkrachting in de Bijbel. Nee, de Kerk houdt niets verborgen. De enige reden om onbekend te zijn met Bijbelverhalen, Jeroen en Dimitri, is jullie eigen intellectuele luiheid.
Lachen om gristengekkies
We gaan verder met een grapje over priesters en verkrachtingen. Dat we de grens naar het demoniseren van hele bevolkingsgroepen nu overschreden hebben mag niet deren – we hebben het immers over gristengekkies. De tafel glimlacht gelaten. We lachen even om een Oudtestamentische wet die betrekking heeft op teelballen. De enige serieuze vraag die hierover wordt gesteld, wordt door Dimitri afgedaan met een veelzeggend:
Ehhh… Ik denk dat we dat God moeten vragen eigenlijk, ik weet ook niet waarom het erin staat.
Wederom een getuigenis van intellectuele armoede van degene die deze week een boek publiceert over het onderwerp waarnaar gevraagd wordt. Gevolgd door het net zo armoedige bord voor de kop van Jeroen Pauw:
Ik denk vaak, eerlijk gezegd: zonder godsdiensten zou de wereld een stuk mooier zijn.
I rest my case.
Geen liefde
Erica Terpstra probeert nog een lans te breken voor religie door te zeggen dat het in elke vorm van spiritualiteit uiteindelijk om liefde gaat. Ze is net zo welwillend als Dimitri kwaadwillend, maar beiden zijn gelijken in hun onkunde. Wat de schrijver definitief bevestigt door zijn slotbetoog:
Er zit geen liefde in dit Oude Testament. Er is geen liefde, en er is geen vergevingsgezindheid in de eerste vijf Bijbelboeken. Er is alleen maar haat.
‘Ben ik volstrekt met je eens’, onderbreekt Terpstra nog, en Jeroen Pauw moet door. In een gemiddelde aflevering van Geer en Goor Boulevard meets the Kardashians on Ice of Holland tref je nog minder domheid aan.
Werkelijk, Dimitri Verhulst? Belgische paters zijn verkrachters en de heiligste Tora van de joden bevat alleen maar haat? Het ontbreekt nog net aan een oproep tot het uitroeien van alle joods-christelijke gelovigen, anders had je de nazi’s en de jihadisten die Jeroen eerder deze maand aan tafel nodigde een ferme hand kunnen geven.
Natuurlijk is dat boek gestoord
Laat nu dan even een theoloog aan het woord, zo iemand die een aantal jaren van zijn leven wijdde aan een dieper begrip van die oude tekst, taal, cultuur, religie en de werking daarvan op hedendaagse gelovigen. Een soort deskundige, ja. Misschien een idee om zo iemand de volgende keer ook naar je studio te halen als je het over de Bijbel hebt (maar misschien denk ik dan wat out of the box).
Natuurlijk is de Bijbel soms krankzinnig. Het is een verzameling boeken van twee- tot drieduizend jaar oud. Uit culturen waar oorlogen, zeden, man-vrouw verhoudingen en slavernij net iets anders werden gezien dan vandaag in Nederland. Tot zover geen verrassing. Ook geen reden tot zorg; je ziet vandaag de dag immers weinig tot geen joden of christenen die zich op die oude teksten beroepen om onthoofding of verkrachting te legitimeren. Waarom niet? Omdat onze godsdienst en beschaving een moreel zelfreinigend vermogen hebben.
Ik geloof in liefde
Die zelfkritiek laat ons gelovigen schiften tussen de onderdelen van onze traditie die we achterhaald vinden en de aspecten die ons inspireren. De aanstootgevende Bijbelwoorden laten we dan vrolijk links liggen totdat een verbeten Vlaming besluit ze weer eens van stal te halen en ze letterlijker te nemen dan welke gelovige dan ook ooit zou doen. Dan zuchten we vermoeid, geven we hem gelijk en zeggen we dat wij ook niet begrijpen hoe die tekst het zover als ons heilige boek schopte.
Maar voor elk Bijbels racisme, Dimitri en Jeroen, toon ik jullie een God van alle volken.
Voor elk Bijbels seksisme, Dimitri en Jeroen, toon ik een God die oog heeft voor de verdrukte Oudoosterse vrouw.
Voor alle Bijbelse haat, Dimitri en Jeroen, toon ik een God van liefde, een God van bevrijding, een God die-er-is.
Het is niet zonder vilein glimlachje dat ik dit stuk afsluit met de constatering dat die God nog altijd meer publiek trekt dan de talkshow die hem dinsdagavond schaamteloos onteerde. Gelukkig zei één van die bijbelse haatbaarden iets in de trant van ‘vergeef hen maar gewoon, ze hebben geen flauw benul waar ze mee bezig zijn’.
