Het verhaal is geschreven in de ik-persoon. Vermes laat Der Führer in de zomer van 2011 ontwaken uit een winterslaap van 66 jaar. In het midden van Berlijn: zonder zijn getrouwen, zonder zijn minnares Eva Braun en zonder zijn hond Blondi, in een moderne stad waar het verkeer voorbijraast, mensen met smartphones over de wereld surfen en waar honderdduizenden Oost-Europeanen en Turken leven.
Hitler is verbaasd dat de mensen die hij aanspreekt hem niet de Hitler-groet brengen en dat ze niet reageren op zijn waarschuwingen voor het oprukkende Rode Leger. In een krantenkiosk zoekt hij naar de Völkischer Beobachter, de nazi-partijkrant, maar hij ziet in de rekken alleen Turkstalige dagbladen. Als hij op een daarvan de datum ziet – 30 augustus 2011 – realiseert Hitler zich z’n bizarre lot, en valt flauw.
Imitator
De kioskhouder, die denkt met een – hele goede – Hitler-imitator te maken te hebben ontfermt zich over hem. En dan wordt Hitler ‘ontdekt’, door een tv-productie bedrijf dat ‘enorm potentieel’ in hem ziet. Hitler krijgt een rol in een Turks-Duitse tv-show, met groot succes. En hij leert de eigenaardigheden van de moderne tijd kennen: hij installeert Wagners Walkürenrit als ringtone op z’n mobiele telefoon en hij probeert het email-account Hitler89 (zijn geboortejaar) te openen, maar tevergeefs want dat is al vergeven.
Uiteindelijk belandt Hitler in de politiek, want het bloed kruipt waar het niet gaan kan. Als politicus voert hij vooral campagne tegen Duitse snelheidsduivels en tegen overlast door honde.
In interviews legt schrijver Vermes uit dat hij wil laten zien dat Hitler, anders dan de meeste mensen aannemen, ook nu nog populair en succesvol zou kunnen zijn. Maar op een andere manier en gebruikmakend van een ander type massa-propaganda: via televisie en via social media als facebook en twitter.
Banalisering
Om het boek wordt in Duitsland veel gelachen. Maar ook zijn er veel mensen die zich er nauwelijks raad mee weten. Hitler en satire gaan, ook 68 jaar na de oorlog, nog altijd niet goed samen. Volgens het weekblad Stern is ‘Er ist wieder da’ een goed voorbeeld van de ‘Hitler commercialiserings-machine die alle taboes doorbreekt om geld te verdienen’. Andere commentatoren waarschuwen voor ‘de banalisering van het kwaad’.
Maar Timur Vermes (46), die tot nog toe als ghostwriter actief was, zegt dat hij de Duitsers juist een spiegel wil voorhouden. ‘We zien Hitler altijd als een stereotype, als een monster waarbij wij zelf gunstig afsteken,’ zei de schrijver in een kranten-interview. ‘Maar in werkelijkheid zijn we nog altijd door hem gefascineerd. Net als toen.’
