De Bank of Engeland verwacht dat de inflatie in oktober 2022 gaat pieken naar 13,3 procent. Vooral lage inkomens zullen de pijn voelen van stijgende prijzen. Neem Blackpool (140.000 inwoners) aan de Engelse westkust. Daar zijn lage inkomens van oudsher goed vertegenwoordigd. In de door Living Wage Commission samengestelde top-twintig van armste stedelijke gebieden van Engeland staat de al jaren met drank, drugs, werkloosheid en obesitas worstelende badplaats zeven keer genoteerd. Broeders en zusters in working class-steden als Coventry, Burnley, Middlesbrough, Hull of Blackburn hebben het ook niet breed. Maar ze halen het niet bij Blackpool, symbool van vergane glorie, resort van dichtgespijkerde gevels, pretpark aan de Ierse Zee.
Dronken Schotten
Op zaterdag 16 juli bezoeken we Blackpool. Dat was eigenlijk niet de bedoeling. We wilden een hotel in de kustplaats Morecambe. Alles volgeboekt. Dan maar Blackpool. We treffen het niet vandaag. Er wordt een invasie verwacht van 9.000 Schotten omdat Blackpool FC vriendschappelijk voetbalt tegen Rangers FC (getraind door Giovanni van Bronckhorst). Al vroeg in de ochtend lopen de Rangers-fans in hun blauwe clubtenues door de straten. Ze zingen, ze drinken, ze zijn domweg gelukkig. Vandaag zullen ze het nietige Blackpool opvreten. Smaken zal het zeker want het zijn en blijven Engelsen.
De Rangers zijn na de verloren Europa League-finale in mei in de winning mood. Ook Blackpool zelf lijkt dat te zijn. ‘Blackpool is back! See you soon’, lezen we op de billboards van het Tourist Office. Blackpool is terug. Na twee verloren zomerseizoenen door corona zijn de toeristen weer welkom. Vandaag zijn ze massaal gekomen. De zon schijnt, het leven is mooi. Dat is fijn voor de middenstand. Er wordt weer geld verdiend.
We hebben een kamer gereserveerd aan de boulevard in het gedateerde Cowley Hotel, dat ons verwelkomt met een walm van chemische citroenen. Vanwege het mooie weer, en de komst van de Rangers-fans, heeft eigenaar Steve alle 17 kamers verhuurd. Hij heeft een briefje op de deur geplakt: No food or drinks allowed. “Dat geldt niet voor jullie”, zegt hij. “Neem zoveel mee als je wilt. Het gaat mij om de Rangers-fans die ik vandaag heb. Hooligans maken er ’s nachts soms een zooitje van.” Als hoteleigenaar heeft Steve een zware tijd gehad. Tijdens de lockdowns verdiende hij bijna niks. Nu mag het weer en vandaag draait hij een topdag. Maar een vetpot is het nog steeds niet. Van zijn opbrengst gaat 18 procent naar Booking.com.
Morbide obesitas
Op naar de boulevard, een dwaze kermis van goedkoop vermaak. Je vindt hier alles wat zoet, vet en alcoholhoudend is. We verbazen ons over hoe dat een mens kan degenereren. Jonge vrouwen op paardenkoetsjes vieren hun vrijgezellenfeest. Dat gaat zo te zien met veel drank gepaard. De gokpaleizen zitten vol, net als de achtbanen en het reuzenrad op de pier. Als je wilt eten, heb je eindeloos veel keuze uit een beperkt aanbod: fish and chips, hamburgers, donuts en candy floss.
Opvallend is de vrijwel volledige afwezigheid van de bekende merken die je overal ziet. Op de zes kilometer lange boulevard komen we één Pizza Hut tegen. Adidas en Nike zijn niet in het straatbeeld te zien. Ook bekende hotelketens als ibis, Mariott of Holiday Inn komen we niet tegen op de boulevard. Zelfs McDonalds, Burger King en KFC laten het afweten. Starbucks? Nope. Het lijkt alsof Vadertje Commercie Blackpool heeft overgeslagen. Geen eer aan te behalen.
In de krant lazen we al over slechte eetgewoontes. En inderdaad: het aantal obesen hier is niet te tellen. Volgens de NHS Digital Health Survey (2019) heeft 41 procent van de mannen in Blackpool overgewicht, 22,6 procent obesitas en 1,8 procent morbide obesitas. Van de vrouwen heeft zelfs 3,6 procent de morbide variant. Volgens de PHE Public Health Profiles zit Blackpool in 2019 royaal boven het Engelse gemiddelde, dat weer royaal boven het Europese gemiddelde zit. De problemen door overgewicht zijn hier totaal uit de hand gelopen.
Opknapbeurt
Er zijn redenen genoeg om deze stad belachelijk te maken. Helen Wheeler deed het. Op 11 juni zette zij Blackpool voor schut: “I was just at a conference in, I dunno, Blackpool or Birmingham, somewhere godawful”, liet ze zich ontvallen. Daarna bood ze haar excuses aan. Toeval of niet, op dezelfde dag arriveerde Boris Johnson met zijn privéjet in de badplaats. In zijn speech deed hij vage beloftes over het beteugelen van de inflatie, betaalbaar houden van woningen en in de hand houden van prijzen voor energie, voedsel en kinderopvang. De Blackpudlians geloven er geen barst van. De meesten zijn kansarm geboren. Vertrouwen dat de politiek de grote problemen gaat oplossen, hebben ze niet.
Plannen voor een nieuwe impuls voor de stad zijn er overigens wel. Onder meer het gebied rond de Blackpool Tower, het trotse symbool van de stad, is verpauperd. Panden staan leeg of zijn bouwvallig. Daar moet iets aan gebeuren. De gemeente heeft samenwerking aangekondigd met particuliere ontwikkelaars en het Blackpool Pride of Place Partnership voor publiek-private samenwerking. Een investering van 1 miljard pond moet de stad nieuw leven inblazen, meer toeristen trekken en 8.000 nieuwe banen creëren tegen 2030. Het voormalige treinstation Blackpool Central moet worden omgetoverd tot een overdekt themapark en het tramnetwerk wordt uitgebreid.
De fans van Glasgow Rangers zal het een worst wezen. Zij zijn inmiddels vertrokken naar Bloomfield Road, het stadionnetje op steenworp afstand van de boulevard. Het is nu rustiger in de stad. We bezoeken de King Edward-pub en worden geholpen door een bartender met tatoeages in haar gezicht: “What can I do for you darling?” We bestellen een drankje en vergapen ons aan het bonte gezelschap van kanslozen dat hier midden op de dag bier drinkt en sigaretten rookt. Generaties lang zijn ze uitgebuit en klein gehouden. Het resultaat laat zich zien als meer piercings, meer tatoeages en minder voortanden.
Rottweiler
Met 18 miljoen bezoekers per jaar is Blackpool de meestbezochte badplaats van Engeland. Maar zwemmen doet hier niemand. Het gerucht gaat dat de zee vervuild is. Hoe dan ook: we zien duizenden badgasten tot hun enkels in het water staan, bijna allemaal Engelsen uit de working class. Buitenlandse toeristen zien we nauwelijks. Tussen alle badgasten vallen twee moslima’s in boerka op. Dat is leuk voor op Facebook. “Hi, can we make a picture?” Hun antwoord hadden we niet verwacht: “Go fuck yourself.” De mensen hier hebben het hart op de tong. Je moet er even aan wennen.
’s Ochtend treffen we Steve. De nacht ervoor heeft hij aangeklopt bij de kamer naast ons omdat de twee Rangers-fans niet wilden stoppen met zingen na de zoete overwinning van gisteren (2-1). Wat Steve precies zei, konden we niet verstaan. Misschien heeft hij gedreigd met zijn Rottweiler, die we ’s nachts hoorden grommen op de binnenplaats. Hoe dan ook, van onze buren hadden we daarna geen last meer. Steve vertelt dat die nacht op de boulevard een Rangers-fan is neergestoken. Hij vindt dat bezitters van steekwapens harder gestraft moeten worden. Wij vragen ons af of dat de oplossing is voor deze stad. En hoe het zover heeft kunnen komen. Godawful? In vergelijking met Scheveningen zeker.
