Aan het begin van de jaren tachtig was de Heerlense platenzaak Satisfaction hèt epicentrum van de hardrock in Limburg. Hier lagen de essentiële platen en bladen, hier vond de voorverkoop plaats van concerten in de regio. Maar de winkel was vooral een treffen van geestverwanten. Regelmatig kwam een groepje die-hards over de vloer voor de nieuwste metal-lp of de Aardschok. De schrijver van dit stukje stond middenin dat epicentrum. Veilig achter de toonbank. Rond 1985 zag hij vanaf die plek de groep spijkerjasjes steeds groter worden. Grote favoriet bleek Iron Maiden, de band die populair werd maar nooit mainstream. Een vooruitgeschoven post van de ‘new wave of British metal’.
Twee van die hardrockfans waren Vincent Loozen en schrijver Anton Dautzenberg. Het duo stelde de compilatie Crash! Bang! Wallop! samen. Ondertitel: New Wave Of Low Lands Heavy Metal. Ruim aandacht voor Nederlandse en Belgische groepen uit de periode 1979-1984. Hoog tijd ook. Waar bijvoorbeeld de Nederbeat uit de jaren zestig en de gabber en dance uit de jaren negentig (inter)nationale allure kregen, ontbrak het aan een inkijkje op de metalscene uit de Lage Landen. En het is alweer een tijdje geleden dat de verzamelaar ’80’s metal’ Dutch Steel verscheen. Volgens Dautzenberg en Loozen moeten we deze nieuwe uitgave echter niet zien als ultiem overzicht, maar als liefdevol eerbetoon.
Vakbladen als Aardschok en ja die fans bleken nodig om een en ander nader te duiden en op de kaart te zetten. Ondanks dat het genre in de popmuziek en door de grote media met de nek werd aangekeken, ging de hardrock vanaf het begin (lees: vanaf pioniers Black Sabbath) met gestrekt been de popmuziek in. Crash! Bang! Wallop! is overigens een Engelse uitdrukking voor een knal of lawaai uit onverwachte hoek.
Anton Dautzenberg en Vincent Loozen in platenzaak Satisfaction (foto Hub Dautzenberg)
Veel albums verschenen op kleine labels of in eigen beheer. De opnamekosten waren lowbudget. Repeteren gebeurde in de kelder. Wie de nummers op de verzameling zo achter elkaar beluistert hoort veel meer dan rauw en ‘primitief’. Hier heerst de nauwelijks in toom gehouden geestdrift van de dan nog pure hardrock. Je kunt hóren dat ook de muzikanten fan waren. Ze leunden soms tegen sleazy garagepunk aan, zoals het curieuze The Rogers; Killer en Hammerhawk lieten zich beïnvloeden door de grimmige metal van Motörhead. Of er klonken nog volop punkinvloeden zoals bij The Vopo’s. Eveneens obscuur maar ook heel goed: S To S. Van hun debuut werden slechts honderd exemplaren geperst. En check die droog roffelende drums bij het fantastische Vault, of anders de bijdrage zonder zang van Warhead: simpelweg vetruig.
Zo is er meer dat opvalt. De bliksemsolo van een dan 17-jarige Jack Pisters (uit de groep Avalon). Hij won er de hoofdprijs mee van een muzikantenwedstrijd: een gitaar van Gary Moore. En de plaat bevat een heuse primeur. Arjen Lucassen, gitarist van Vengeance, leverde exclusief een demo van zijn eerste band Mover. Typerend voor de onwetenheid en miskenning: de Engelse Wikipedia over de legendarische Mr. L bevat meer informatie en tekst dan de Nederlandse.
Dit is hoe dan ook een mooi verzorgde verzameling en (hernieuwde) kennismaking van hardrockbands uit Nederland en België. Crash! Bang! Wallop! verschijnt in meerdere edities. Als dubbel-lp, cd en boxset. De dubbel-lp zit in een klaphoes waarvan het knallende artwork herinnert aan metalalbums uit de jaren tachtig. De box bevat naast de vinylversie een boek met een coming-of-age-verhaal door Anton Dautzenberg en interviews met o.a. Arjen Lucassen, Aardschoks Metal Mike, Kate de Lombaert van Acid, Hanneke Kappen (radio-dj van het programma Stampij) en Walter Hoeijmakers van het Roadburnfestival.
Crash! Bang! Wallop! New Wave Of Low Lands Heavy Metal 1979-1984 (RE/Excelsior 2022)
