Cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek suggereren dat het aantal zelfstandigen zonder personeel voor het eerst in jaren is gedaald. In het eerste kwartaal van dit jaar zouden er drieduizend mensen minder actief zijn geweest als zzp'er dan in het laatste kwartaal van 2013. Dat is opmerkelijk, omdat het kabinet zijn beleid juist baseert op een veronderstelde stormachtige toename.
Een vergelijking tussen de laatste cijfers over 2013 en de eerste cijfers over 2014 laat zien dat het aantal zzp'ers dit kwartaal is afgenomen van 794 duizend naar 791 duizend. Doordat de omvang van de totale werkzame beroepsbevolking nog sterker daalde, steeg het relatieve aandeel daarin van zzp'ers tot net boven de 11 procent.
Minder zelfstandigen zonder personeel, meer met
De daling van het aantal zelfstandigen zonder personeel komt helemaal voor rekening van degenen die diensten aanbieden, zoals interim-managers en consultants. Hun aantal nam met 14.000 af. Het aantal zzp'ers dat vooral producten aanbiedt, zoals webwinkeliers, nam juist met 11.000 toe.
Terwijl zo het aantal zelfstandigen zonder personeel daalde, steeg daarentegen het aantal zelfstandigen met personeel. Eind 2013 waren dat er nog 346.000 en nu zijn het er 2.000 meer.
Kabinetsbeleid op losse schroeven
Als de cijfers van het CBS kloppen, zet dat het kabinetsbeleid met betrekking tot zzp'ers op losse schroeven. De strijd tegen de zogenaamde schijnzelfstandigheid is ingegeven door de vrees dat het aantal zzp'ers hard zou doorstijgen en dat mensen uit loondienst daardoor verdrongen zouden worden. En aan het plan om op termijn de zelfstandigenaftrek af te schaffen ligt het idee ten grondslag dat zzp'ers niet zouden doorgroeien en geen werkgelegenheid zouden creëren. Beide aannames lijken nu onjuist te zijn.
Minister Dijsselbloem van Financiën verleent een dezer dagen opdracht voor een interdepartementaal beleidsonderzoek naar zzp'ers. Dat moet een empirische basis verlenen aan de fundamentele discussie die de Tweede Kamer wil over de veranderde arbeidsrelaties en het sociale stelsel. De verrassende cijfers van het CBS zullen daar ongetwijfeld een rol in gaan spelen.
Verder in het nieuws
De ministeries van VWS, Sociale Zaken en Financiën zijn op hoofdlijnen akkoord met een plan van Stichting ZZP Nederland om zelfstandigen via zogenaamde Zorg Service Organisaties in de zorg te laten werken. Dat meldt het informatieplatform Skipr.
Niet duidelijk is of de instemming van de ministeries ook betekent dat die samenwerkingsverbanden van zzp'ers een evenredig deel gaan krijgen in de zorgbudgetten. Tot nu toe zijn de verantwoordelijke bewindslieden daar uiterst terughoudend in geweest. Ook zullen de betrokken zelfstandigen waarschijnlijk nog steeds individueel een VAR-verklaring moeten aanvragen.
Komende weken gaat ZZP Nederland het concept van de Zorg Service Organisaties verder uitwerken. Daartoe worden op verschillende plaatsen in het land informatiebijeenkomsten georganiseerd.
Nog een succesje voor ZZP Nederland: de Hoge Raad heeft bepaald dat zelfstandig werkende operatieassistenten en anesthesie-verpleegkundigen definitief geen BTW hoeven te rekenen over hun diensten. Een belangrijke uitspraak, omdat zzp'ers door de eerder veronderstelde BTW-plicht per definitie duurder waren voor een ziekenhuis dan mensen in loondienst. De belangenorganisatie is blij met de uitspraak en gaat ervan uit dat die positieve gevolgen zal hebben voor zzp'ers in andere delen van de zorgsector.
