De zorgsector. Data uit de Nederlandse zorg zijn zeker beschikbaar, hoewel minder vaak en vooral minder actueel dan ik had verwacht. Wat wel vrij vlot beschikbaar is, is het aantal zorgverzekerden dat per kalenderjaar voor een andere polis kiest. Die data zijn per Gemeente beschikbaar. Geaggregeerd oftewel als metadata, ook weer jargon. Zie hieronder mijn werkstukje, een datavisualisatie met alle Nederlandse Gemeenten op de verticale as (er ontstaat een dichte puntenwolk) en horizontaal het percentage overstappers per afzonderlijkele gemeente. Voor het kalenderjaar 2018 is er een opmerkelijke uitbijter, helemaal rechts op het plaatje een eenzame punt, namelijk de stad Utrecht met meer dan 13% overstappers.
Geen Kloonpolis
Het aantal overstappers in Utrecht blijkt voor 2018 maar liefst 13,2%. Daarmee staat Utrecht ineens op eenzame hoogte. Gemiddeld ligt het overstappercentage landelijk gemiddeld zo rond de 6-7%. VEKTIS werkt met zorgdata en komt elk jaar met een verantwoording van data, die van zorgprestaties worden ingezameld (de Zorgthermometer). Maar ook daar weet men geen definitieve verklaring. Iets ernstig zal het niet zijn, want de betrokkenen in Utrecht zijn gewoon verzekerd voor de basiszorg. Zijn het wellicht de inmiddels beruchte kloonpolissen, waartegen de Consumentenbond ageert? Dat is een identiek product onder een andere naam en premie… Een meer voor de hand liggende gedachte is dat het gaat om collectief afgesloten verzekeringen. Een heel bedrijf stapt bijvoorbeeld over van zorgverzekeraar Zilveren Kruis Achmea naar concurrent Menzis. Elk jaar rond de jaarwisseling doet zich een dergelijke mogelijkheid immers voor. Een keuzemoment. Dat dan in het kader van de concurrentie (beoogde marktwerking) tussen zorgverzekeraars. Voor een aantal collectief overstappers binnen grote verzekeraars zelf wordt automatisch al gecorrigeerd, zo melden mij de data-analisten bij VEKTIS.
Reactie Utrecht
De woordvoerder van de Gemeente Utrecht heeft het prima voor mij uitgezocht. Enkele fragmenten uit de reactie:
Het relatief hogere overstappercentage in Utrecht is wellicht te verklaren door de U-polis. Ruim 16.000 inwoners van Utrecht zijn verzekerd via de U-polis bij Zorg en Zekerheid. Dit is een collectieve zorgverzekering van de gemeente Utrecht voor inwoners met een laag inkomen. Vanaf 1 januari 2018 wordt deze zorgverzekering aangeboden door Zorg en Zekerheid. Tot vorig jaar deed Zilveren Kruis dat nog. Om gebruik te blijven maken van de collectieve voordelen, zijn inwoners over gestapt naar Zorg en Zekerheid. Eind 2017 waren er bijna 18.000 inwoners verzekerd via deze collectiviteit. Cijfers van andere overstappen houden wij als gemeente verder niet bij, maar kijkend naar jouw berekening lijkt dit een verklaring te bieden. Door een intensieve communicatiecampagne is 91% overgestapt. Dit percentage bestaat zowel uit verzekerden van Zilveren Kruis als verzekerden die afkomstig zijn van een andere zorgverzekeraar. In andere gemeenten die de afgelopen jaren zijn overgegaan naar een andere zorgverzekeraar werd in het eerste jaar gemiddeld een deelnamegraad behaald van 67% van de deelname aan de oude collectieve zorgverzekering.
Deze reactie wordt extra ondersteund met documenten die er op wijzen dat de Gemeente Utrecht hier stevig achteraan heeft gezeten. Deze verklaring is naar mijn smaak afdoende. Een eenmalige gebeurtenis. Een flinke kans dat in 2019 Utrecht weer ergens terug te vinden is in het grote peloton van de puntenwolk met een gemiddeld percentage. Heel laag (zoals in Zeeuws Vlaanderen) zal het percentage overstappers niet worden. De universiteitsstad Utrecht kent een jaarlijkse instroom van een zeer grote groep studenten. Dat betekent mobiliteit, ook ten aanzien van zorgverzekeringen.
Cursus
Misschien is een enkeling geinteresseerd in de cursus, waarover ik sprak in mijn inleiding. Voila, mijn diploma. Mijn aanbeveling is om in de zorg meer op het niveau van storytelling te doen, waar nodig ondersteund met data. Geef daartoe de (onderzoek)journalistiek de ruimte. Waarom niet een tijdje een ‘embedded’ (onderzoek)journalist bij een organisatie als Vektis, bij een toezichthouder, Zorginstituut of een ministerie. Reacties?
https://www.gezondverzekerd.nl
https://www.utrecht.nl/zorg-en-onderwijs/informatie-voor-professionals/armoede/
