Het schandaal van de gestolen baby's van Spanje, vanaf begin jaren veertig tot in de tachtiger jaren van de vorige eeuw, komt pas nu langzaam aan de oppervlakte. De roof van pasgeborenen, op ongekende schaal, is lang ontkend. Maar door grote sociale druk bemoeit sinds kort het Spaans Openbaar Ministerie zich persoonlijk met de kwestie.
Het verhaal is duizelingwekkend. Tienduizenden baby's werden decennia lang ongevraagd en deels illegaal ter adoptie aangeboden. Aanvankelijk onder invloed van de ideologie van voormalig dictator Francisco Franco. Dissidenten, gevangenen en 'gevallen vrouwen' werden gedwongen hun kind ter adoptie af te staan aan families die het Franco-regime welgevallig waren. Na de val van de dictatuur in 1975 ging de roof door, omdat er simpelweg veel geld mee te verdienen was.
Machtige adoptie-ouders
Priesters, nonnen, artsen, vroedvrouwen, rechters en notarissen, ze zaten allemaal in het complot. Zij bepaalden wie er recht had op een baby en wie niet. Moeders vochten soms jarenlang om hun kinderen terug te krijgen. Maar stuitten op een muur van rijke en machtige adoptie-ouders, die zich goede advocaten konden veroorloven.
Een grote groep Spanjaarden is op zoek naar de waarheid. Achter hun eigen adoptie of de dood van hun kind. Na jaren actie voeren, hebben belangenverenigingen een eerste doel bereikt. Sinds januari kunnen slachtoffers zich virtueel melden op de website van het Ministerie van Justitie. Dat tevens een informatiepunt opende in Madrid, om een database aan te leggen over de gestolen baby´s. Het Nationaal Toxicologisch Instituut (INT) heeft een DNA-databank opgezet, waar gratis genetische informatie van mogelijke slachtoffers wordt opgeslagen en onderzocht.
In de jaren zestig en zeventig werd de O'Donell-kliniek in Madrid twee keer getroffen door een mysterieuze, dodelijke epidemie. In januari 1964 stierven 37 baby´s binnen 22 dagen. Nog eens 34 pasgeborenen overleden in november 1973. De doodsoorzaak? Oorontsteking, volgens de dokters die de aktes ondertekenden. Onmogelijk, zeggen medische specialisten nu. De kliniek is inmiddels aangeklaagd voor kinderroof. In een groot gedeelte van de verdachte gevallen werden de vrouwen verdoofd tijdens de bevalling en hebben ze hun kinderen nooit mogen zien.
Sor Maria
Een van de belangrijkste verdachten, de non Sor Maria, is kort geleden overleden. Voordat ze een verklaring af kon leggen in een tegen haar aangespannen rechtszaak. Maar veel van de betrokkenen bij het complot lopen nog vrij rond.
“Er is geen gerechtigheid in Spanje”, stelt Antonio Barroso, voorzitter van Anadir, één van belangenverenigingen van slachtoffers. “Ongelooflijk als je kijkt naar het aantal slachtoffers. Wij schatten dat rond de 300.000 baby´s zijn geroofd en verkocht. De autoriteiten weigerden tot nu toe iedere ondersteuning, waardoor we de afgelopen jaren maar zes kinderen met hun biologische ouders hebben kunnen herenigen.”
Angst aan beide kanten
Volgens de preses heerst er ´angst´ aan beide kanten. “Bij de slachtoffers, die beseffen dat machtige mensen betrokken waren en zijn bij de baby-roof. En bij de families die kinderen hebben geadopteerd of gekocht. Die status quo willen wij doorbreken. De waarheid moet boven tafel komen.”
Vanaf morgen op deze plek een drieluik van interviews met slachtoffers. Als eerste doet Pepi Rodríguez Ibáñez haar verhaal: 'Waarom wil je twee kinderen? Geef mij er één.'