Op internet had ik gezocht naar een cursus om de Arabische taal te leren. Vele websites had ik bezocht en afgekeurd omdat ze een te Arabische uitstraling hadden. Wat eigenlijk een rare reden was. Ik was ten slotte op zoek naar een cursus Arabisch. Maar ik wilde er zeker van zijn dat ik tijdens de cursus puur de taal zou leren. En dat er niet geprobeerd zou worden om me in een achterafzaaltje van een moskee te bekeren tot de Islam. Of dat iemand in mijn omgeving zou vrezen dat dat zou gebeuren.
Nu zit ik hier met tien mensen in een klaslokaal te wachten op de docent. We zijn op de talenschool van de Universiteit van Amsterdam, een zo neutraal mogelijk instituut. Ik kijk om me heen naar de negen anderen aan tafel die zich blijkbaar ook hebben ingeschreven om deze taal te leren. De taal die op straat wordt gesproken, die in een onbekend schrift boven de bakkers en shoarmatentjes in de straten hangt, de taal die op journaals voorbij komt uit de mond van onheilspellende mannen met zwarte baarden. Maar ook de taal van wetenschap en poëzie. Een eeuwenoude taal die wereldwijd door meer dan 300 miljoen mensen gesproken wordt. De taal waarin mijn geliefde met zijn moeder en zijn andere familieleden spreekt. De taal waarin mijn leerlingen tegen elkaar praten als ze niet willen dat de juf hen verstaat. De taal waarmee de duizenden vluchtelingen die ons land binnenkomen zijn opgegroeid.
De klas bestaat uit een mengeling van mensen. Er is Kees, net gepensioneerd en na de verkoop van zijn goedlopende cafés toe aan een nieuwe uitdaging. Na een cursus Chinees wil hij zich nu aan Arabisch gaan wagen. Naast hem een dame in fleecevest, die voor een ontwikkelingshulp-organisatie werkt. Naast haar zit Paul. Hij wil graag kunnen communiceren met zijn familie in Tunesië. Dan is er Ipek. Zij is de reden dat we Engels zullen spreken in de les. Ze is Turks en doet een PhD politieke sociologie. Ze heeft een lief gezicht en een bordeauxrood wollen vestje aan. Naast haar zit Gabriel, die voor zijn werk veel in het Midden-Oosten heeft gewerkt en de taal beter onder de knie wil krijgen. Ruben daarnaast is net afgestudeerd in een master crisis- en veiligheidsmanagement en wil Arabisch leren voor zijn carrièreperspectief. Om dat te benadrukken draagt hij een pak met stropdas. Naast hem, te laat binnengekomen zoals een kunstenaar betaamt, zit Walter. Hij komt helemaal uit Rotterdam voor de cursus. Hij is theatermaker en wil graag Arabisch gesproken voorstellingen kunnen verstaan. Naast mij zit Khalilah, de jongste van de groep. Haar broer spreekt Arabisch, maar zelf wilde ze als kind liever andere dingen leren. Nu komt ze de achterstand inhalen.
Van rechts naar link
De docent is inmiddels binnengekomen. Hij deelt de boeken uit, met de kaften rechts op tafel. Hoewel ik weet dat Arabische teksten van rechts naar links gaan, had ik bij deze consequentie nog niet stilgestaan. De docent, Leston, is Amerikaans en heeft tien jaar in Egypte gewoond. Hij draagt een Arabisch hoedje bovenop zijn lange grijze paardenstaart en vertelt dat zijn Arabische naam Bulbul is. De klas zwijgt. Zenuwachtig gebarend met z’n handen legt hij de eerste opdracht uit. Ik vraag me af of ik niet toch beter een degelijke Arabier als docent had kunnen uitzoeken.
We slaan de boeken open op de eerste bladzijde. Bulbul schrijft de eerste letter van het Arabische alfabet op het bord, de ‘Alif’ (a). We schrijven de letter op in ons schrift, zoals we vroeger onze eerste letters oefenden, netjes tussen de lijntjes. Na de Alif komt de ‘Baa’ (b)…ﺏ……tot zover nog goed te volgen. Bulbul loopt rond om ons te inspecteren. Dania, de laatste van de groep, schrijft net als ikzelf met haar linkerhand. Voor het eerst in ons leven werkt dat in ons voordeel. Dania werkt voor een gemeente en faciliteert de opvang van vluchtelingen. Ze wil graag minder afhankelijk zijn van de tolk.
Nooit eerder waren er zoveel aanmeldingen voor de beginnerscursus Arabisch. Ik kijk om me heen naar de variatie in leeftijd, achtergrond en motivatie van mijn klasgenoten. En ik ben trots op onze gemeenschappelijke doel: het doorgronden van deze onbekende taal.
Volgende aflevering: over ongure keelklanken.
