‘Ik kan me de eerste keer dat het gebeurde nog haarscherp herinneren: Eric en ik waren pas een paar maanden bij elkaar. Midden in de nacht rolde hij ineens bovenop me, en begon tegen me aan te bewegen alsof we sex hadden. Toch voelde het totaal anders als de eerdere keren dat we sex hadden gehad. Het was bijna alsof hij iemand anders was, iemand die veel agressiever was, en geen rekening hield met of hij me pijn deed.
Nog half slapend vroeg ik hem wat hij aan het doen was, maar er kwam geen reactie, behalve een soort gromgeluid. Hij pinde me vast op het bed en probeerde bij me binnen te dringen. Toen ik heel hard “HEE! Wat denk je dat je aan het doen bent!?” riep, schrok hij wakker. Ik was ontzettend geschrokken, maar ik kalmeerde een beetje toen ik zag dat hij dat ook was. Toen ik nog een keer vroeg waar hij mee bezig was, wist hij niet eens waar ik het over had!
Hoewel ik in eerste instantie nog iets zei als ‘Kom op, neem je me nu in de maling?’ zag ik al snel dat hij het echt meende. Hij had echt geen idee wat er was gebeurd. Ik vond het nog steeds raar, maar omdat ik de volgende ochtend vroeg op moest, stelde ik voor om weer te gaan slapen. De rest van de nacht verliep zonder incidenten, dus ik liet het op dat moment voor wat het was.
Een paar weken later gebeurde het echter weer. Nu weet ik dat sexsomnia getriggerd kan worden door alcohol, en we hadden die avond behoorlijk wat gedronken tijdens een avondje stappen. Hoewel ik eerst gewoon in de veronderstelling was dat Eric wilde vrijen, merkte ik al snel dat hij weer niet wakker was.
Het was alsof die andere persoon het weer had overgenomen. Degene die ervoor zorgde dat ik een stuk vlees voelde, dat hij kon gebruiken om zichzelf mee te bevredigen. Eric is veel groter en zwaarder dan ik, en ik probeerde hem te schoppen om hem van me af te krijgen. Het hielp alleen geen steek. Mijn gekronkel leek hem alleen maar meer aan te moedigen. Uiteindelijk had ik sex met hem, om het maar achter de rug te hebben. Dat klinkt vreselijk, en dat was het ook. Nadat Eric klaar was rolde hij zich van me af en sliep gewoon verder. Ik ben op dat moment opgestaan en ben op de bank gaan liggen, maar ik deed geen oog meer dicht.
De volgende ochtend kwam Eric de woonkamer in en vroeg waarom ik er zo vroeg uit was. ‘Weet je dat echt niet?’ vroeg ik hem. Ik kon het bijna niet geloven, maar ik zag dat hij oprecht geen idee had. Eric is ook absoluut niet het type dat een vrouw zou aanraken als ze dat niet zou willen. Als hij wakker is, tenminste. Hij is normaal gesproken het type ‘grote vriendelijke reus.’
Omdat ik medelijden met hem had, en met mezelf inmiddels ook, besloot ik te gaan Googelen naar ‘sex terwijl je slaapt’. Al snel vond ik behoorlijk wat resultaten, zelfs een van een man die werd aangeklaagd wegens verkrachting en als excuus aanvoerde dat hij onschuldig was, omdat hij sliep! Sterker nog, sinds 2002 bleek ‘sexsomnia’ in ruim negenduizend gevallen als verdediging te zijn gebruikt.
Dit bleek dus een serieus probleem te zijn. Ik liet het aan Eric lezen en ik hoefde maar naar zijn gezicht te kijken om te zien hoe erg hij het vond. Hoewel we ook lazen dat er behandelingen mogelijk waren, schaamde Eric zich te erg om naar de huisarts te stappen.
Ondertussen begon ons normale sexleven – dus als Eric wakker was – te lijden onder zijn aandoening. Hoewel je na dit verhaal zou denken dat hij een enorm libido heeft, blokkeerde hij volledig door de wetenschap dat hij me in zijn slaap tot sex had gedwongen. Hoeveel ik het ook probeerde te downplayen en hoe vaak ik hem ook verzekerde dat hem niets kwalijk nam, hij kon het idee niet loslaten waardoor zijn zin in sex tot een nulpunt daalde.
En ja, dat compliceerde de boel nog meer. Ik ben best onzeker en hoewel ik er zo rationeel mogelijk tegenaan probeerde te kijken, was er toch een stemmetje in mijn hoofd dat bleef zeggen: hij wil geen sex met je. En dan had je nog het feit dat Eric zich de keren dat we wel sex hadden, zich niet kon herinneren. Omdat hij sliep.
Omdat ik Eric niet af wilde vallen tegenover mijn vrienden of familie, en omdat ik bang was dat niemand me zou geloven, moest ik hier in mijn eentje mee zien te dealen. Ook wilde ik Eric niet een nog groter schuldgevoel geven dan hij al had, dus tegenover hem bleef ik maar volhouden dat ik het vooral voor hem vervelend vond, in plaats van toe te geven dat ik zelf ook serieus onder de hele situatie leed. Ik kropte alles op en dat, in combinatie met ons stressvolle ‘nachtleven’, zorgde ervoor dat ik last kreeg van depressieve gevoelens.
Uiteindelijk meldde ik me zelfs ziek op mijn werk en Eric en ik kregen steeds vaker ruzie. Pas toen ik weigerde om nog naast hem te slapen, ging het weer wat beter met me. Maar ja, dat doet natuurlijk geen wonderen voor je relatie.
We hebben heel veel gepraat in die periode, en ja, we hebben het er zelfs over gehad om onze relatie te verbreken. ‘Het is niet eerlijk om jou met dit probleem op te zadelen’ zei hij. Toch kwamen we uiteindelijk tot de conclusie dat we met elkaar verder wilden. Dat hield wel in dat we serieus een oplossing moesten gaan zoeken. Deze slaapstoornis had spontaan de kop opgestoken, en er moest toch iets zijn dat ervoor kon zorgen dat het weer ophield?
Op internet lazen we dat kleine veranderingen op het gebied van slaaproutine tot goede resultaten kon leiden. We zijn dus vanaf dat moment begonnen om een strenge ‘slaaphygiëne’ zoals dat genoemd wordt, in te voeren.
Dat houdt in: Geen alcohol, geen drugs – niet dat we die gebruikten – geen beeldschermen een uur voor het naar bed gaan, en Eric probeert zover mogelijk vaste slaaptijden aanhouden. Dit hielp een beetje, maar niet genoeg. Na de zoveelste keer dat ik hem wakker moest schreeuwen is Eric over zijn schaamte heen gestapt, en op dit moment is hij onder behandeling in een slaapkliniek.
Uit de testen die ze daar deden, is gebleken dat hij ook last heeft van slaapapneu. Bij apneu stokt je ademhaling tijdens het slapen en komt er geen lucht in of uit de longen. Hierdoor ontstaat een tekort aan zuurstof en een overschot aan CO2 in het bloed. Als het zuurstofniveau te ver daalt en CO2 niveau te veel stijgt, worden de hersenen gestimuleerd, en dat kan een trigger zijn voor de sexsomnia.
Nu we dit weten, krijgt Eric binnenkort een beugel die de slaapapneu moet tegengaan. Hopelijk helpt dat. Want hoewel ik echt gek op Eric ben, moet ik wel toegeven dat ik het niet zie gebeuren om de rest van mijn leven niet goed te kunnen slapen. Omdat ik bang ben dat hij ineens weer zo agressief en zwaar bovenop me ligt. Of dat ik nooit meer zorgeloos naast mijn man kan liggen slapen. Maar dat zeg ik nu nog maar even niet. Het is voor Eric zelf ook al moeilijk genoeg.’’
De aandoening sexsomnia valt onder de verzameling van parasomnia: aandoeningen die leiden tot abnormaal of ongebruikelijk gedrag van het zenuwstelsel tijdens de slaap, waaronder we ook tandenknarsen, slaapwandelen, slaapgerelateerde eetstoornissen (eetbuien tijdens het slaapwandelen) of nachtelijke angstaanvallen onder scharen.
Een eerdere versie van dit artikel verscheen in Grazia.
