Roy Hodgson is een aimabele man. Journalisten hoeven niet bang te zijn dat ze door hem worden toegesproken als een soort tweederangsburgers. Hij is sociaal, vriendelijk, galant en bovendien wereldwijs. Hodgson spreekt naast zijn moedertaal Noors, Zweeds, Italiaans en Duits en hij schijnt ook aardig uit zijn woorden te komen in het Fins, Deens, Spaans en Frans.
De inmiddels 68-jarige bondscoach van Engeland zwierf over de wereld. Nadat hij als jeugdspeler bij Crystal Palace niet goed genoeg was gebleken, voetbalde hij bij een aantal kleinere clubs én in Zuid-Afrika. Zijn trainersloopbaan bracht hem in Zweden, Zwitserland, Italië, Denemarken, de Verenigde Arabische Emiraten, Noorwegen, Finland en uiteraard Engeland. Hodgson behaalde zijn grootste successen als trainer van Malmö FF, waarmee hij vijf keer op rij landskampioen werd, en als bondscoach van Zwitserland met welk land hij zich onverwacht kwalificeerde voor het WK van 1994. Met Internazionale en Fulham bereikte (maar verloor) hij de finale van het UEFA Cup-toernooi.
Na een weinig verheffend dienstverband bij Liverpool rehabiliteerde Hodgson zich enigszins bij West Bromwich Albion, dat hij naar de tiende plaats in de Premier League leidde. Dat bleek voldoende om de Engelse voetbalbond te overtuigen: in mei 2012 werd Hodgson aangesteld als bondscoach van Engeland, als opvolger van Fabio Capello. De FA verkoos hem boven Harry Redknapp, die de favoriet was van de meeste journalisten en veel andere Engelsen. Daarmee was betrekkelijke rust rond het nationale team gewaarborgd: met de flamboyante Redknapp was er veel meer te lachen geweest, maar ook de kans op schandalen en schandaaltjes groter. De keuze voor de conservatieve Hodgson was een veilige.
Alf Ramsey, overleden in 1999, is nog steeds de enige bondscoach van Engeland die een beker de lucht in mocht tillen
Maar na de uitschakeling in de kwartfinale van het EK 2012 en de roemloze afgang op het WK van 2014, waar Engeland in een groep met Italië, Uruguay en Costa Rica slechts één punt haalde, wordt het nu voor Hodgson tijd te pieken op het juiste moment. Een serie van 22 wedstrijden met slechts twee nederlagen (2-0 tegen Spanje en 1-2 tegen Oranje op Wembley) is mooi voor het cv van de bondscoach, maar daar winnen de Engelsen geen prijzen mee. Een heuse titel, daar gaat het om. Het wereldkampioenschap van 1966 wordt naarmate nieuw succes uitblijft steeds iconischer. Alf Ramsey, overleden in 1999, is nog steeds de enige bondscoach van Engeland die een beker de lucht in mocht tillen. Na zijn succes in ’66 faalden vele grote trainers in de rol van bondsmanager, onder wie Don Revie, Graham Taylor, Sven-Göran Eriksson, Steve McClaren en Fabio Capello. Bobby Robson en Terry Venables kwamen nog het dichtst in de buurt van Ramsey, door op een groot toernooi de halve finale te halen: respectievelijk op het WK ’90 en het EK ’96.
Experiment
De groep waarin Engeland is ingedeeld op dit EK in Frankrijk lijkt niet onoverkomelijk. De Engelsen openen zaterdag in Marseille tegen Rusland, spelen op 16 juni in Lens tegen Wales en reizen dan naar Saint-Étienne, waar op 20 juni de laatste groepswedstrijd wacht, tegen Slowakije. Maar dan begint de gevreesde knock-outfase en gaat het pas echt spannen.
Voor een nieuwe titel zijn een aantal ingrediënten nodig. Goede individuele spelers uiteraard, een hecht team, enig geluk, een plan B voor als het even tegenzit, en moed. Aan de eerste drie aspecten zal het bij Engeland niet liggen. De huidige lichting is uitermate talentvol. Op Duitsland na heeft Engeland de jongste EK-selectie. Tal van spelers hebben zich afgelopen seizoen in de Premier League bewezen, Jamie Vardy voorop. En geluk moet je afdwingen, zo bewees hij met Leicester City.
Roy Hodgon is tot dusverre een one trick pony gebleken, altijd terugvallend op hetzelfde concept
Maar een plan B en moed? Roy Hodgon is tot dusverre een one trick pony gebleken, altijd terugvallend op hetzelfde concept, gebaseerd op pressie, passie en strijdlust. Tiki-taka is niet aan Hodgson besteed en daar heeft hij met Engeland dan ook niet op geoefend. Hij is behoudend, bang om risico’s te nemen en af te gaan. Een twijfelaar ook. Terwijl hij negen dagen voor de start van het EK volledig zeker van zijn zaak zou moeten zijn, koos Hodgson ervoor om op 2 juni in de laatste oefeninterland tegen Portugal nog maar even een nieuw systeem uit te testen. Met zijn topscorers Harry Kane en Jamie Vardy als verkapte vleugelspelers, om plek te maken voor Wayne Rooney als teruggetrokken spits. Het experiment mislukte overigens, maar dat is evident.
Vreemde keuzes
Roy Hodson heeft in principe goud in handen, maar hij maakt soms wat vreemde keuzes. John Stones (22) van Everton wordt algemeen beschouwd als een topverdediger. Vele grote clubs, Manchester City voorop, trachten al enige tijd hem te contracteren. Logische keuze in het centrum van de verdediging, zo lijkt het. Alles wijst er echter op dat Hodgson vasthoudt aan de meer ervaren Gary Cahill (30) van Chelsea en Chris Smalling, de 26-jarige verdediger van Manchester United die de bondscoach goed kent door hun gezamenlijke tijd bij Fulham. Dat ook Hodgson zelf weet dat het centrale verdedigingsduo weleens de achilleshiel van zijn elftal kan zijn, blijkt uit het feit dat Eric Dier van Tottenham Hotspur op zeker een rol krijgt als verdedigende middenvelder. Als noodzakelijk slot op de deur. Op de backposities zal Hodgson waarschijnlijk voor Danny Rose en Kyle Walker van Tottenham Hotspur kiezen (terwijl Nathaniel Clyne van Liverpool aanvallend wellicht meer zou kunnen brengen) en Joe Hart van Manchester City is als één van de beste doelmannen ter wereld een zekere sluitpost.
Wie alle risico’s vermijdt, zal nooit de top bereiken
Hodgson wil ook koste wat kost een plek in zijn team vrijmaken voor Wayne Rooney. Daar valt op zich iets voor te zeggen: de 30-jarige routinier was ook de oogappel van Louis van Gaal bij Manchester United en gaat altijd voorop in de strijd, waar hij ook speelt. De positie waar hij het best tot zijn recht komt, in de spits, is echter zowel bij Manchester United als in het Engelse elftal vergeven. In navolging van Van Gaal kiest ook Hodgson ervoor om Rooney dan maar op het middenveld te posteren, waar anderen staan te dringen. Want ook het grote talent Dele Alli van de Spurs moet spelen. Buiten Eric Dier is er dan nog maar één plek over, die zal gaan naar James Milner, Raheem Sterling of Jack Wilshere. En dat is dan slecht nieuws voor Jordan Henderson, Adam Lallana en vooral Ross Barkley, die bij Everton een prima seizoen achter de rug heeft en de plek van Rooney ook zou kunnen innemen.
De twee posities in de aanvalslinie lijken allang vergeven aan Premier League-topscorer Harry Kane van Tottenham Hotspur en Jamie Vardy van kampioen Leicester City. Daniel Sturridge van Liverpool zit op het vinkentouw, maar het grootste talent in de selectie is de pas achttienjarige Marcus Rashford, spits van Manchester United en als de voortekenen niet bedriegen een wereldtopper in spe.
Er is echter enige durf voor nodig om gevestigde namen aan de kant te schuiven, ten faveure van het resultaat. Wie alle risico’s vermijdt, zal nooit de top bereiken. Het is voor Engeland te hopen dat de routine van Roy Hodgson zich op dat vlak eindelijk ook eens laat gelden.
