Een hele serie kleine en enkele grote overwinningen boekten de demonstrerende Brazilianen deze week. Zo werden tolwegen niet duurder, werd een prijsverhoging van intercitybuskaartjes tot nader order uitgesteld en gaan voor corruptie zwaardere straffen gelden. Dinsdag werd een controversiële grondwetswijziging die het Openbaar Ministerie het recht op strafrechtelijk onderzoek zou ontnemen van tafel geveegd.
Daarnaast belooft de regering van president Dilma Rousseff nog bergen geld voor transport, onderwijs en gezondheidszorg – en als kers op de taart een volksraadpleging over politieke hervorming. Maar juist met dat laatste is het opletten geblazen, waarschuwde voormalig president van het Hooggerechtshof Carlos Ayres Britto in de krant O Globo.
'Blanco cheque'
Volgens Ayres Britto, die vorig jaar de voor het Hooggerechtshof maximale leeftijd van zeventig jaar bereikte en dus verplicht met pensioen moest, bestaat het risico dat het volk in een volksraadpleging een ‘blanco cheque’ uitschrijft door akkoord te gaan met voorstellen die in een later stadium in het Huis van Afgevaardigden en de Senaat nog omgetimmerd kunnen worden. Een manier om dit te voorkomen, zo suggereert de voormalige opperrechter in O Globo, is door het volk over concrete, reeds door het Congres uitgewerkte voorstellen te laten beslissen – in een referendum.
Ook de oppositie liet gisteren weten voorstander te zijn van een referendum in plaats van een volksraadpleging.
De voorkeur van de regering gaat echter uit naar een volksraadpleging die een 'oriëntatie' zou moeten geven op het gebied van politieke hervorming, maar waarbij het Congres het laatste woord houdt.
Je kunt op je vingers natellen dat vandaag of morgen ergens in het land een demonstrant “Weg met de volksraadpleging! Wij willen een referendum!” begint te roepen.
Protesten
Ondanks alle pogingen van de autoriteiten om de protestgolf te sussen is de rust namelijk nog verre van weergekeerd. In diverse steden werd donderdag opnieuw gedemonstreerd; in Fortaleza, waar in de tweede halve finale van de Confederations Cup Spanje met penalty's van Italië won, kwam het vlakbij het stadion tot heftige confrontaties tussen betogers en de oproerpolitie. Een wagen van de lokale zender TV Diário ging in vlammen op en – een ramp voor de FIFA – voetbalfans kregen op weg naar het stadion traangas voor hun kiezen.
Zondag ontmoet Brazilië in Rio de Janeiro Spanje in de finale van de Confederations Cup; op dezelfde dag strijden Uruguay en Italië in Salvador om de derde plaats. In beide steden worden grote demonstraties verwacht: met het aflopen van het FIFA-toernooi verdwijnt immers het internationale podium waarvan de betogers de laatste twee weken dankbaar gebruik maakten. Lang zullen de demonstranten echter niet hoeven wachten tot hun land opnieuw in de schijnwerpers staat: eind volgende maand komt de Paus op bezoek en vinden in Rio de Janeiro de Wereldjongerendagen plaats.
