Met alle nadruk in het Hoofdlijnenakkoord op migratie en veiligheid moet Schoof met zijn achtergrond wel de juiste man op de juiste plaats zijn. Opmerkelijk is wel dat Wilders opnieuw met een (voormalig) PvdA’er komt aanzetten. Schoof zou nu partijloos zijn.
Toegewijde topambtenaar ook toegewijde premier?
Gezien zijn jarenlange werkervaring in Den Haag mogen we verwachten dat Schoof kijk heeft op hoe de lijntjes daar lopen en de machtsverhoudingen in elkaar steken. Dat zal het probleem niet gaan worden. Maar hoe goed is hij in het managen van een ploeg? Een ploeg waarvan we de leden voorlopig nog niet kennen. Ik neem aan dat hij daar inspraak in gaat krijgen.
Een premier moet zijn regering met hand en tand verdedigen in de Tweede Kamer wanneer de situatie erom vraagt. Dat vraagt politieke handigheid en politiek inzicht. Ook de premier zelf mag momenten verwachten dat hij onder vuur komt te liggen. In hoeverre zal Schoof dan het hoofd koel weten te houden? En dan heb ik het nog niet gehad over de rol van Schoof in Europa. Het zal hem niet helemaal onbekend zijn hoe het in Brussel werkt. Maar of hij zich direct kan meten met een Macron of Tusk en de invloed die zij hebben, is voorlopig zeer de vraag.
Regering en parlement moeten op lossere voet met elkaar komen te staan. Dat is het uitgangspunt van de regering die Schoof gaat leiden namens PVV, VVD, NSC en BBB. Hoeveel bewegingsruimte hijzelf en de overige leden van de regering daadwerkelijk gaan krijgen van de regeringspartijen is natuurlijk afwachten.
Premier van alle Nederlanders?
Het uitzonderlijke van Dick Schoof als premier is uiteraard dat niemand op hem heeft gestemd tijdens de laatste verkiezingen. Hij zal voor vele kiezers tevens een vrij onbekende naam zijn. Dat biedt voordelen. Velen zullen hem het voordeel van de twijfel gunnen. Zeker de PVV stemmers die in hun nopjes zijn dat het de PVV eindelijk is gelukt te gaan regeren.
Mijn voordeel van de twijfel heeft hij eveneens. We zitten toch opgescheept met deze regeringscoalitie. Dan liever iemand als premier met een tot nu toe onkreukbaar imago dan een Plasterk of Rita Verdonk (die naam heb ik nadrukkelijk voorbij zien komen. Geen idee hoe serieus die optie is geweest). Ik ga Schoof pas als mijn premier zien wanneer hij zich niet slaafs voor het karretje van Wilders laat spannen. Natuurlijk, dat Hoofdlijnenakkoord ligt er en daar stappen de vier partijen niet meer vanaf. Daar zal hij zich aan verbinden.
Maar behalve asiel en minder Europese regelzucht zijn er nog veel meer belangrijke zaken. Zo staat er vooralsnog praktisch niets in dat Hoofdlijnenakkoord over de positie van mensen met een beperking. Wat gaat de regering doen om de implementatie van het VN Verdrag Inzake Rechten van Personen met een Handicap te versnellen? Er moet nog zoveel op dat gebied gebeuren. Als hij ook daar oog voor gaat tonen en actie op onderneemt, verdient hij een bonuspunt.