Een leuk stel samen, die Yteke en Remco. Niet meer piepjong, maar goed in hun vel, blij met elkaar en ze weten wat ze willen. Yteke Hiddema is vrolijk en bijdehand, Remco Timmermans open en hartelijk. Ze voelen zich duidelijk thuis op hun oude tjalk. Geen oud lor, welteverstaan. Meer een jacht in de manier waarop ze het schip hebben afgewerkt. Overal prachtig schrijnwerk, geen spatje roest en een interieur om door een ringetje te halen.
Yteke: ‘Vroeger was dit een tweemasttjalk. Oorspronkelijk was ze als eenmaster getuigd. De bezaanmast hebben we daarom weggehaald. Dat past veel beter bij het schip. Ze voer vanuit Makkum onder charter onder de naam ‘Batavier’. De tjalk had al een paar jaar stilgelegen. De watertanks bleven hardnekkig lekken, ondanks reparaties. Niet varen, dat leidt vanzelfsprekend tot achterstallig onderhoud. Maar het schip beschikte wel over de juiste papieren en daarom hebben we het in 2010 gekocht. We hebben de tjalk meteen grondig aangepakt.’
Hoger aan de wind
Tijdens het interview ligt de Vriendschap afgemeerd bij Scheepsreparatie Friesland (SRF) in Harlingen. Yteke legt uit waarom.
‘Alleen al als mastenmaker is SRF supergoed. Alles een beetje dikker, een beetje steviger dan per se nodig. Ieder jaar verbeteren en verfraaien we wel iets aan ons schip. Zo kwam er dit voorjaar een hardhouten dek op en straks plaatsen we een nieuwe mast. De oude zat er al dertig jaar op. Die hebben we iedere twee jaar plat gelegd, om kaal te halen de naden met lijnolie te behandelen en de windscheuren in de gaten te houden. Maar we wilden een dikkere en verlijmde mast. Dan kunnen we meteen wat hoger aan de wind zeilen!’
We mikken op een iets hoger segment van de markt. Geen scholieren meer, daarvoor zijn we te duur geworden.
Remco: ‘We kennen de discussie over ijzeren of stalen masten. Het is nog altijd niet aangetoond dat staal beter is. Metaal moet je net zo goed onderhouden. En hout, dat siert het schip. Tuurlijk, het is wel iets duurder. Een stalen paal komt op pakweg zevenduizend euro, die van ons kost er al snel tien. Maar, dat schrijf je af over heel wat jaren, vergeet dat niet, en je maakt je hele product een stukje mooier.’
Dat hun tjalk – hun product – vooral ook mooi moet zijn, is aan alles af te zien. Overal is de betimmering uitgevoerd in massief hout, nergens rommel, de lieren zijn in nieuwstaat.
‘Dit vinden we belangrijk. We mikken op een iets hoger segment van de markt. Geen scholieren meer, daarvoor zijn we te duur geworden. De tweepersoonshutten hebben we allemaal voorzien van eigen sanitair. Dat wil de wat oudere gast graag: een beetje meer comfort. Met veel minder passagiers hebben we ondanks de hogere prijs toch een goed renderend vaarseizoen.’
Aan dek zijn dan alle lieren zowel handmatig als elektrisch te bedienen. Met een wat oudere groep passagiers kan het schip toch alle zeilmanoeuvres uitvoeren of tijdens wedstrijden extra zeilen bijzetten.
‘Vaak zijn onze klanten wat oudere Duitsers. Plezierige mensen zonder poeha. Ze vinden het prima zoals wij het aanbieden.’
Stilstaande branche
Remco was ooit scheepstimmerman en meubelmaker. Tot 1985 voer hij ook al in de chartervaart.
‘Dat waren de pioniersjaren. Later werkte ik lange tijd in het toerisme. Toen ik na twintig jaar terugkwam was er zo weinig veranderd. Dat hoeft toch niet, dat je als branche blijft stilstaan? De markt verandert toch? Kijk naar wat je zelf zou wensen als gast!’
Grietje van der Bosch, een nicht van Yteke, vaart op de Harlinger tjalk Boreas van schipper Henk Teuben. Onlangs nog de winnaar van de Slag in de Rondte.
‘Ik zei altijd tegen Grietje: dat wil ik dus nooit. Ik had een winkel in Harlingen. Totdat die minder goed begon te draaien en ik Remco ontmoette. We voelden beiden dezelfde kriebel en zo zijn we samen gaan varen.’
Dat hoeft toch niet, dat je als branche blijft stilstaan? De markt verandert toch? Kijk naar wat je zelf zou wensen als gast!
‘In de zomer doen we dat vanuit Enkhuizen. Het is bijna altijd de hoge wal. Zo kan je alle kanten op, ook bij minder goed weer. En Enkhuizen vinden we een gastvrije haven. Je wordt er echt ontvangen als een klant. Dag en nacht verschil met Harlingen bijvoorbeeld. Daar lijken ze het maar lastig te vinden dat je er bent, of erger nog, vragen hebt.’
Duurzaam ondernemen met hun tjalk, dat vinden de twee belangrijk.
‘De motor, een DAF 615 uit de jaren zeventig, is vorig jaar overhaald en draait nu op GTL, een vloeibare brandstof, gekraakt uit aardgas. Met allerlei voordelen: schonere brandstoftanks, minder uitstoot, schonere filters en een eenvoudig te bereiken milieueffect. Steeds meer zeilende collega’s maken er al gebruik van.’
De Vriendschap mag het Lean & Green keurmerk voeren, en de Green Key, zoals alle schepen die zijn aangesloten bij Holland Sail.
Meer info: www.zeilcharterdevriendschap.nl
GTL (Gas-to-Liquids) is een synthetische, vloeibare brandstof gemaakt van aardgas. De brandstof verbrandt efficiënter dan conventionele, op aardolie gebaseerde standaarddiesel. Met minder lokale emissies en minder roet. Europa stelt steeds strengere milieunormen voor de binnenvaart. Dat is met name een probleem voor de oudere motoren die je in kleinere binnenvaartschepen aantreft. GTL is dan een gemakkelijke oplossing. Het grootste nadeel is de prijs. Voor een zeilschip is die minder urgent. Uiteindelijk wordt er vooral gezeild.
(Bron: Shell Nederland)
Dit artikel is eerder gepubliceerd in de Harlinger Courant en in Schuttevaer.
