Allemaal gedrukt met behulp van digitale printers. “In 2003 had Eshuis als eerste in Nederland een digitale pers”, vertelt Claudia vol trots. Hun kennis en ervaring met deze toen nog spiksplinternieuwe techniek werd gebruikt door HP Indigo voor de verdere ontwikkeling van digitale druktechnieken. Deze innovatiekracht en de zucht naar vernieuwing kenmerkt het bedrijf al sinds haar oprichting, 130 jaar geleden.
Start drukkerij Eshuis
In 1891 begon 22-jarige jongeman Gos Eshuis een drukkerij achter het huis van zijn ouders. Daar aan de Prinsestraat in Dalfsen, drukte hij niet alleen trouwkaarten en postpapier voor bedrijven, hij benoemde zichzelf ook tot uitgever van de eerste lokale krant, De Oprechte Dalfser Courant.
Zeven jaar na de start van zijn drukkerij richtte hij het vakblad ‘De Molenaar’ op, welke was gebaseerd op een vergelijkbaar magazine in Duitsland. Al gauw werden vrijwel alle Nederlandse molenaars abonnee en begonnen zij beroepsspecifieke drukwerken zoals orderboeken en productstaten van Eshuis af te nemen. Eshuis ontwikkelde zich verder op het gebied van formulieren voor bedrijven, maar drukte ook ansichtkaarten met ‘Groeten uit Dalfsen’ voor de toeristen die het dorp toen al bezochten. Ongeveer 25 jaar na de oprichting werkten zo’n 30 tot 40 mensen voor drukkerij Eshuis.
Pieken en dalen
In de jaren 30 kreeg het bedrijf last van de wereldwijde crisis waardoor lonen kelderden en er een concurrentieslag op prijs ontstond. In die tijd veranderde ook de manier waarop de boekhouding werd bijgehouden. Plotseling waren de boekhoudformulieren van Eshuis waardeloos geworden. Het ging niet goed met het bedrijf en er moest afscheid worden genomen van verschillende medewerkers.
Deze slechte jaren weerhield familie Eshuis er niet van om door te ontwikkelen. Zoon Willem, die samen met zijn broer Fokko al sinds de jaren 20 in de zaak werkte, zag een nieuwe kans voor de drukkerij. Hij hoorde dat de molenaars verplicht werden om de samenstelling van hun veevoedermengsels aan de buitenkant van de zak te plaatsen. Daarvoor waren labels nodig en Willem wilde die wel gaan maken. De familie leende geld bij de lokale notaris en dokter om een tweedehandse labelmachine te kopen. Kort daarna bestelden ze nog een labelmachine van het merk Keese uit Duitsland. Deze investering bleek succesvol te zijn, alhoewel ze wel tot na de Tweede Wereldoorlog moesten wachten om er écht van te profiteren.
Eshuis drukte niet alleen labels voor molenaars, maar ook labels voor de postzakken van de PTT en voor de Nederlandse Algemene Keuringsdienst die keuringslabels nodig had voor aardappelen. Ook zorgde Eshuis ervoor dat aan de labels elastieken werden bevestigd, zodat de gebruiker deze gemakkelijk en snel kon hangen aan een zak.
In de loop van 1960 drukte Eshuis niet alleen labels, maar bindde ze ook tijdschriften en kalenders in met garen, nietjes of spiralen. Het bedrijf groeide en er werd een twee ploegendienst ingesteld om aan de vraag naar labels te voldoen.
Foto: Historische Kring Dalfsen – luchtfoto waarop naast de molen de voormalige lokatie van drukkerij Eshuis te zien is.
Hoogwaardige labels
Stilzitten en achterover leunen om te genieten van het succes, dat kenmerkt drukkerij Eshuis niet. Toen het bedrijf in contact kwam met een Deen genaamd Schütt, deed zich een nieuwe kans voor. Deze agent zocht een drukker die aan de hoge eisen voor etiketten en labels van de Deense confectie-industrie kon voldoen.
Eshuis ging die uitdaging aan. De werknemers haalden alles uit de kast om de gevraagde kwaliteit te halen. Er werd geïmproviseerd en geëxperimenteerd in de drukkerij, waarbij zelfs stofzuigers en brandblusapparaten werden ingezet. En het lukte, hun drukwerk voldeed aan de eisen en verwachtingen van de Denen. In de jaren 70 en 80 drukte Eshuis de etiketten voor vrijwel de gehele Scandinavische confectie-industrie. De benodigde innovaties die zij daarvoor implementeerden, zorgde ervoor dat Japanners, Canadezen, Brazilianen en Engelsen naar Dalfsen kwamen om te zien hoe Eshuis dit voor elkaar kreeg!
Derde generatie
Met de komst van de derde generatie Eshuis werd er verder gemoderniseerd en geperfectioneerd. Er werden ook moeilijke keuzes gemaakt. Zo werd het bedrijfsdrukwerk afgestoten, en ook de bladen Dalfser Courant en De Molenaar werden uit het assortiment gehaald. Het bedrijf ontwikkelde en specialiseerde zich verder op etiketten en labels.
In 1991, bij het 100-jarig jubileum, werkten 145 mensen bij Eshuis. Nu 30 jaar later, werken nog net zoveel mensen bij de drukkerij, maar wordt er veel meer geproduceerd. Door snellere machines, automatisering en digitalisering is het productieproces enorm versneld en het aantal etiketten en verpakkingen dat het bedrijf verlaat is in die 20 jaar enorm gegroeid. Inmiddels werkt men in 3 ploegen om aan de vraag van klanten en eisen voor tijdige levering te kunnen voldoen.
Internationaal innovatief
Voormalig werknemer Peter Overbeek en lokaal participatiebedrijf Wadinko hebben inmiddels de aandelen van de familie Eshuis overgenomen, met daarbij ook de innovatieve slagkracht van het bedrijf.
In 2015 werd onder leiding van Peter Overbeek het strikjesetiket voor Coca-cola ontwikkeld. “We kregen een filmpje in handen van een handgemaakt etiket, dat een gewoon etiket veranderde in een strik. De vraag was of wij dit industrieel konden maken. Onze directeur heeft toen een groep mensen bij elkaar gezet en zij zijn gaan knippen en plakken. Op basis van hun ontwerp is in eigen huis een machine ontwikkeld. De grote uitdaging was om het etiket zo te maken dat het met de gewone plakmachines van Coca-Cola op de fles geplakt kon worden. Dat is gelukt en nu maken we al zo’n 8 jaar op rij deze strikjesetiketten voor Coca-Cola in Japan.”
Strikjes etiket van Coca Cola gemaakt door Eshuis
Maar het stopt niet daar. Zo is Eshuis ook betrokken bij het meer milieuvriendelijk maken van etiketten en bij het maken van herleidbare verpakkingen voor de vleesindustrie. Ze heeft een Duitse certificering behaald, waardoor zij als enige Nederlandse drukkerij ook aan Duitse bedrijven etiketten mag leveren. En twee jaar geleden is hun webshop live gegaan, waar kleine ondernemers en vaste klanten online hun bestelling kunnen plaatsen.
Maar ondanks al deze ontwikkelingen, wordt het succes van Eshuis nog steeds bepaald door haar medewerkers. “We zijn begonnen als familiebedrijf aan de Prinsenstraat. Daar werd echt een ambacht beoefend, met drukwerk, zetwerk, lettertjes en letterbakken. Dat heeft zich doorontwikkeld, maar het daadwerkelijke drukwerk is nog steeds een ambacht. Het vakwerk dat de jongens aan de pers leveren, is de kwaliteit die wij verkopen en waardoor we Eshuis zijn. Door hen staan wij in de markt bekend als kwalitatief hoogwaardige drukker.”
Meer informatie:
De historische kring van Dalfsen heeft de geschiedenis van Eshuis tot in detail beschreven in Rondom Dalfsen nr. 10.
In de aflevering ‘Dalfsen’ van historische reisdocumentaire-serie Van Kampen naar Moskou wordt ook een bezoek gebracht aan Eshuis. Deze aflevering is hier te zien.
Dit artikel is mede mogelijk gemaakt door Steunfonds Freelance Journalisten
