De verkiezingsstrijd in Duitsland draait om personen: wint Angela Merkel (CDU) zondag van haar voornaamste uitdager Peer Steinbrück (SPD)? Over de programma’s gaat het debat nauwelijks. Toch valt er wel degelijk iets te kiezen. Daarom, in het DNP-kieskompas: wat willen de Duitsers?
Arbeidsmarkt:
CDU/CSU: Voer ‘loon-ondergens’ in voor branches die geen CAO-afspraken kennen. Politiek moet geen wettelijk minimumloon voorschrijven.
SPD: Voer landelijk geldend wettelijk minimum-uurloon in van 8,50 euro. Scherp regels rond mini-jobs aan.
Bündnis90/DieGrünen: Voer minimum-uurloon in van 8,50 euro. Beperk aantal mini-jobs met maandlonen van maximaal 450 euro.
FDP: Geen minimumloon.
Die Linke: Voer minimum-uurloon in van 10 euro. In 2017: 12 euro. Verhoog bijstand voor volwassenen van 382 naar 500 euro.
Euro en de financiële crisis:
CDU/CSU: Blijf druk uitoefenen op crisislanden. Duitsland blijft in de euro.
SPD: EU moet democratischer en sociaal rechtvaardiger. Politiek van eenzijdig bezuinigen en liberaliseren moet gecorrigeerd. Duitsland blijft in de euro.
Bündnis90/DieGrünen: Merkel verscherpt crisis door te hameren op bezuinigingen en ondermijnt zo de positie van Duitsland. Duitsland blijft in de euro.
FDP: Blijf druk uitoefenen op crisislanden om structurele hervormingen door te voeren en harder te bezuinigen. Staten moeten failliet kunnen gaan.
Die Linke: ‘Weg met Brusselse bezuinigingsdwang’. Muntunie moet geheel nieuw worden ingericht.
Energie en milieu:
CDU/CSU: Aandeel duurzame energie moet in 2020 35 procent bedragen. Schaliegaswinning alleen onder strenge voorwaarden.
SPD: Richt ministerie op voor duurzame energie, uitbouw electriciteitsnet en stroomopslag. Geen schaliegaswinning zolang er geen milieu-vriendelijke methodes bestaan.
Bündnis90/DieGrünen: In 2030 moet energievoorziening voor honderd procent duurzaam zijn. Geen schaliegaswinning tot bewezen is dat boren veilig is.
FDP: Gas- en kolencentrales in stand houden als achtervang wanneer wind-en zonnestroom tekort schieten. Kansen van schaliegaswinning benutten.
Die Linke: Aandeel duurzame energie in stroomverzorging moet in 2020 50 procent bedragen, in warmteverzorging 20 procent. Verbod op schaliegaswinning.
Pensioenen:
CDU/CSU: Vul pensioenen aan tot 850 euro om oudersdomsarmoede tegen te gaan. Trapsgewijze verhoging pensioenleeftijd naar 67 in 2029.
SPD: Voor kleinverdieners moet er ‘solidariteitspensioen’ van minstens 850 euro komen. Na 45 jaar premie betalen: pensioen met 63 jaar.
Bündis90/DieGrünen: Gegarandeerd pensioen van 850 euro na dertig jaar premiebetaling. Pensioenleeftijd naar 67 jaar.
FDP: Burgers moeten na hun 60e zelf beslissen wanneer ze met pensioen gaan. Gepensioneerden mogen onbeperkt bijverdienen.
Die Linke: Minimumpensioen van 1050 euro. Geen stijging pensioenleeftijd naar 67 jaar.
Gezinspolitiek:
CDU/CSU: Toeslag (‘Betreuungsgeld’) voor ouders die kleine kinderen thuis verzorgen.
SPD: Geen ‘Betreuungsgeld’ ('aanrechtsubsidie'). Voer inkomensafhankelijke kinderbijslag in.
Bündnis90/DieGrünen: Geen ‘Betreuungsgeld’. Recht op kinderdagopvang en plaatsing in dagscholen.
FDP: Invoeren electronische ‘kinderkaart’ voor alle kindertoeslagen vermindert bureaucratie. Deeltijd-arbeid stimuleren.
Die Linke: In plaats van ‘Betreuungsgeld’: meer kinderdagopvang en betere verdeling kindverlof tussen man en vrouw. Kinderbijslag naar 200 euro per kind per maand.
Belastingen:
CDU/CSU: Geen belastingverhoging. Geen vermogensbelasting en tegen verhoging erfbelasting.
SPD: Verhoog toptarief tot 49 procent voor inkomens vanaf 100 duizend euro (echtparen: 200 duizend euro)
Bündnis90/DieGrünen: Verhoog toptarief vanaf 60 duizend euro tot 45 procent, stijgend naar 49 procent vanaf 80 duizend euro.
FDP: Belastingen omlaag. ‘Solidariteitstoeslag’ voor deelstaten in ex-DDR moet afgeschaft.
Die Linke: Verhoog toptarief vanaf 65 duizend euro naar 53 procent. Belast grote vermogens om daarmee bijstand en pensioenen op te trekken.
Vrouwenquotum:
CDU/CSU: In 2020 moet aandeel van vrouwen in top bedrijfsleven 30 procent zijn.
SPD: Op den duur: wettelijke verplichting tot aandeel van 40 procent vrouwen in bestuurs- en toezichtsraden.
Bündnis90/DieGrünen: Voer vrouwenquotum in voor bestuurs- en toezichtsraden.
FDP: Geen vrouwenquotoum.
Die Linke: In publieke sector moet 50 procent van werknemers vrouw zijn. Voor private ondernemingen moet een wettelijke regeling komen.
Volksgezondheid:
CDU/CSU: Niet tornen aan bestaand systeem. Geef studenten die plattelandsarts willen worden voorrang bij studieplek.
SPD: Schaf ‘twee klassen systeem’ (particuliere- en ziekenfondsverzekering) af en voer verplichte algemene Burgerverzekering in.
Bündnis90/DieGrünen: Voer verplichte Burgerverzekering in, ook voor langdurige zorg. Verbeter werkomstandigheden van verplegend personeel.
FDP: Behoud particuliere verzekeringen, met individuele artsen- en therapiekeuze. Verbeter opleidingen en salarissen verplegend personeel.
Die Linke: Schaf particuliere verzekeringen af en voer ‘solidaire ziektekostenverzekering’ in. Draai privatiseringen ziekenhuizen terug.
Mobiliteit:
CDU/CSU: Investeer 25 miljard in wegen. In 2020 moeten in Duitsland een miljoen electrische auto’s rijden. Geen maximumsnelheid.
SPD: Stimuleer verkeer via spoor en waterwegen. Geen maximumsnelheid.
Bündnis90/DieGrünen: Stimuleer openbaar vervoer, fietsen, gebruik electrische auto’s. Voer maximumsnelheid in van 120 km per uur.
FDP: Autoverkeer heeft prioriteit. Geen maximumsnelheid. Verlaag leeftijd voor autorijbewijs naar 16 jaar.
Die Linke: Streekvervoer gratis. Goederenverkeer zoveel mogelijk via spoor en waterwegen. Voer maximumsnelheid in van 120 kilometer per uur.
In andere versie verschenen bij: De Persdienst
