De toon is schril. Binnen de nieuwe Duitse regeringscoalitie woedt een conflict over de toestroom van arbeidsmigranten uit Roemenië en Bulgarije. De conservatieve Beierse CSU, de zusterpartij van bondskanselier Angela Merkels CDU, waarschuwt voor Armutszuwanderung, de 'immigratie van armoede', nu sinds deze maand de grenzen open zijn voor Roemenen en Bulgaren. 'Wie bedriegt, vliegt eruit', is het motto waarmee de CSU de strijd aangaat tegen misbruik van Duitse sociale voorzieningen door 'gelukszoekers' uit het Oosten.
Domkoppen
Bij de sociaal-democratische coalitiegenoot SPD vallen dergelijke leuzen slecht. CSU-leider Horst Seehofer wordt verweten te 'vissen in troebel, extreem-rechts water'. Maar volgens Seehofer benoemt hij een reëel probleem: 'De beste bescherming tegen rechts-radicale domkoppen is de problemen op te lossen waarbij zij garen spinnen.'
'Wie bedriegt, vliegt eruit'
Voorstanders van de arbeidsimmigratie uit Oost-Europa wijzen erop dat Duitsland in rap tempo vergrijst en dat de vraag naar arbeidskrachten – ook laagopgeleiden – de komende jaren zal toenemen. Zij vinden dat er voldoende rechtsmiddelen zijn om misbruik van het verblijfsrecht tegen te gaan. Maar vooral in steden waar het aantal immigranten hoog is, klagen bestuurders dat de problemen hen allang boven het hoofd zijn gegroeid.
Vingerafdrukken
Ook in Merkels CDU wordt er inmiddels voor gepleit om ‘fraudeurs’ uit te zetten en hun vingerafdrukken op te slaan ‘zodat ze niet kunnen terugkeren’. Om de gemoederen te bedaren heeft Merkel de kwestie tot Chef-Sache gebombardeerd: komende week moet een groep staatssecretarissen zich over de problematiek buigen en met oplossingen – mogelijk voorstellen voor wetswijzigingen – komen
Sinds 1 januari mogen Roemenen en Bulgaren zich in Duitsland, net als in Nederland, vrij vestigen en er werken. Seehofer en andere critici voorzien een aanslag op de Duitse kinderbijslag, op de bijstand en op huur- en ziektekostentoeslagen.
Officieel bevinden zich in de Bondsrepubliek inmiddels zo’n 360.000 Roemenen en Bulgaren, maar vermoedelijk zijn het er veel meer. Ongeveer tien procent van hen maakt gebruik van de bijstand. Dat is meer dan het Duitse gemiddelde (7,5 procent), maar minder dan het aandeel van andere buitenlanders in de bijstand (15 procent).
Kinderbijslag
Tweeëndertigduizend Roemenen en Bulgaren kregen in 2013 Duitse kinderbijslag: 44 procent meer dan in 2012. In veel gevallen wordt bijslag geïnd voor kinderen die nog in het land van herkomst verblijven.
Volgens een speciale commissie, met vertegenwoordigers van de federale overheid en de deelstaten, leven complete Roemeense en Bulgaarse families uitsluitend van Duitse kinderbijslag. Het voorstel van de commissie om in de toekomst alleen te betalen voor kinderen die in Duitsland naar school gaan, werd deze week door het ministerie van Gezinszaken afgewezen omdat het in strijd zou zijn met Europees recht.
Het door de CSU aangezwengelde debat ligt bijzonder gevoelig omdat het misbruik en de overlast voor een groot deel op rekening komen van groepen Roma. Die bevolkingsgroep heeft, net als joden en homoseksuelen, zeer geleden onder de Nazi-vervolging. Veel Duitsers vinden daarom dat zij jegens Roma een historische schuld hebben.
De Roma hebben, net als joden en homoseksuelen, zeer geleden onder de Nazi-vervolging
Artsen
Met de uitbreiding van de Europese Unie kwamen aanvankelijk veel hoogopgeleide Oost-Europeanen naar de Bondsrepubliek: artsen en ingenieurs, die hier vrij makkelijk werk vonden. De afgelopen jaren arriveren echter steeds meer laagopgeleide Roemenen en Bulgaren. Onder hen bevinden zich ook werkzoekenden die hun geluk eerst in Zuid-Europa beproefden, maar door de crisis gedwongen waren om verder te trekken naar het Noorden. Nu sinds 1 januari de eis van een officiële werkvergunning is komen te vervallen, rekenen de Duitse autoriteiten dit jaar op de komst van nog eens 180.000 Roemeense en Bulgaarse werkzoekenden.
Analfabeet
Al langer waarschuwt de Deutscher Städtetag, de Duitse Vereniging van Gemeenten, voor problemen. Met name in de industriesteden in het Ruhrgebied en in de Berlijnse wijk Neukölln hebben zich grote aantallen, deels analfabete Roma gevestigd – soms hele dorpsgemeenschappen – die geen kans maken op de arbeidsmarkt en leven van staatssubsidies. In Duisburg, Dortmund en Berlijn is gemiddeld 25 procent van de Oost-Europese immigranten werkloos.
Uit onderzoek blijkt dat in Duitsland dezelfde problemen spelen als in Nederland: Oost-Europese werkzoekenden raken niet zelden verstrikt in een crimineel netwerk van koppelbazen, huisjesmelkers en frauduleuze werkgevers. Ook is er sprake van grootschalige prostitutie onder Roma-vrouwen.
Eerder verschenen bij: De Persdienst
Lees hier een reportage die ik eerder maakte in Duisburg, een van de Duitse steden die het meest heeft te lijden onder de Armutszuwanderung, de immigratie van armoede:
https://magazine.thepostonline.nl/auteurs/Wierd-Duk/4361/Schrik-van-de-buurt
En hier:
https://magazine.thepostonline.nl/auteurs/Wierd-Duk/7580/Ook-in-Duitsland-gaat-het-alarm-af
