“Nou en?” zult u zich (terecht) afvragen. Bekende Nederlanders en/of paren met bekende achternamen: het zijn net mensen. Ze laten hetzelfde zien als wat er gebeurt achter allerlei andere voordeuren.
Seksuele en relationele revolutie
Zomer 1968. De seksuele revolutie bereikt de Amerikaanse middenklasse. Tammy Wynette scoort haar grootste hit met D.I.V.O.R.C.E. De countryzangeres met de snik legt al haar gevoel in dit lied over een scheidingsdrama dat een klein kind treft. De moeder probeert haar kind leed te besparen door alle nare woorden te spellen, zodat hij het niet begrijpt. Het nummer maakt alle tongen los over echtscheiden: een gespreksonderwerp dat tot die tijd behoorlijk taboe was. Vanaf ’the sixties’ nemen de scheidingen sterk toe. In 1965 gingen in Nederland 6000 gehuwde stellen uit elkaar, 20 jaar later waren dat er 34.000. Ten opzichte van het aantal echtparen betekende dit een stijging van ruim 2 per 1000 tot bijna 10 per 1000. Per jaar dan.
Harde cijfers
In 2021 eindigden 25.962 huwelijken. Daarnaast zijn er geregistreerde partnerschappen die in een breuk eindigen. Ook dit neemt toe, omdat het aantal stellen dat een geregistreerd partnerschap sluit is gestegen. In 2021 gingen 2686 van dergelijke stellen uit elkaar. De gemiddelde duur van de huwelijken die in 2021 in een echtscheiding eindigden was 15,0 jaar. Maar grootste deel van de huwelijken had slechts 5 tot 10 jaar geduurd. Dat betekent dat er heel vaak (heel) jonge kinderen bij zijn betrokken.
Kind staat centraler
Maar er is tevens een positieve ontwikkeling. Van advocaten en mediators heb ik mogen optekenen dat er veel, ja heel veel meer over de kinderen wordt nagedacht bij scheidingen. Daarbij speelt geld wel een rol. Hoe rijker, hoe makkelijker de afspraken te maken zijn. Immers: huishoud- & oppashulpen, extra huis kopen, goede mentale en administratieve zorg inschakelen en snel weer een eigen leven opbouwen zijn allemaal eenvoudiger met wat extra nullen op de (weliswaar scheidende) bankrekeningen. Hoewel exparen als Johnny Depp & Amber Heard en Angelina Jolie & Bard Pitt met hun jarenlange scheidingstrammelant daar geen goede voorbeelden van zijn.
‘Ach, zij ook al?’
Maar daarom gaat deze ‘gossip’ er dan ook in als ‘een preek in een ouderling’. Je hebt er tegenwoordig niet eens een excuus van het blaadje bij de kapper meer voor nodig. En daarom staat het bericht over de scheiding van Iris van den Ende op nummer 1 van de meestgelezen berichten in de media. En dat is echt niet alleen bij De Telegraaf het geval. ‘Oh, het overkomt hen ook. Zie je wel: geld en roem zijn geen garantie voor geluk.’ Of aan de andere kant: ‘Ach, al die bekende mensen gaan maar uit elkaar!’ Geen van beide cliché’s zijn waar. Zoals reeds eerder gezegd: het zijn net zulke mensen als u en ik en zij maken hetzelfde mee als de gemiddelde Nederlander.
De mantel der liefde
Aan de andere kant dwingt het de bekende scheidende stellen tot een zogenaamd ‘statement’. Daar is als het ware een sjabloon voor. Er wordt (zeker bij de aankondiging van de breuk) in tegenstelling tot vroeger niet meer gezwegen en er wordt ook niet met modder gegooid. Er wordt wel heel veel versluierd. Let op de verklaring van de producente met de beroemde achternaam en haar exgenoot c.q. jeugdliefde. Ze trouwden 4 jaar terug en werden vorig jaar nog de trotse ouders van hun eerste (en dus waarschijnlijk ook laatste) kind samen.
Sex, baby, scheiden
‘Na 16 hele fijne en liefdevolle jaren samen hebben wij het verdrietige besluit genomen om uit elkaar te gaan’, laat het stel weten via social media. ‘Het mooiste geschenk is onze zoon Liam. Wij zullen er altijd voor hem zijn en hem op de eerste plaats zetten. We gaan nu in alle rust deze nieuwe weg uitvinden.’ Nu kunnen we allemaal wel op onze vingers natellen dat dit geen 16 fijne en liefdevolle jaren waren, anders kap je er niet mee. Misschien waren het er 10, of 12 of vooruit: 15. Ik ben vaak stomverbaasd als ik verneem dat stellen uit elkaar gaan snel na de geboorte van een (eerste) kindje. Nog niet zo lang geleden was er nog sprake van passionele seks en een prachtige vrucht daarvan en nu is de liefde op?
Roze wolk wordt koude douche
Wanneer je als paar eenmaal een kind hebt, is alles anders. Het is een platitude, maar wordt gestaafd door de werkelijkheid. De geboorte van de eerste baby is een mijlpaal in het leven, maar tegelijkertijd de dood in de pot van de relationele romantiek. Zo gaan de kersverse ouders in de eerste 5 jaar na de eerste bevalling in totaal maar 15 x samen op pad. Het is de uitkomst van een onderzoek uitgevoerd door ReadyBed, een lifestylemerk voor kinderen. Redenen waarom er weinig gestapt wordt zijn tijd- & energiegebrek en schuldgevoel. Overdag is er met twee drukke banen al oppas geregeld en om dat nou ook nog ’s avonds te doen? Bij sommigen komt daar nog geldgebrek bij. 70% van de paren zou dolgraag meer ‘liefdestijd’ hebben samen en meer dan de helft geeft aan dat er gebrek is aan seks sinds de geboorte van het eerste kindje.
Te moe om te stappen
De meeste jonge ouders missen de band en de tijd die ze samen hadden voordat er een kind was. Toch geeft een kwart aan dat een avondje uit niet leuk is als er de volgende dag niet uitgeslapen kan worden. Daar voegt eenderde aan toe dat een kater niet kan met kinderen om je heen. De harde realiteit is dat het gezin op de eerste plaats komt, hoe graag ouders ook meer tijd met elkaar zouden willen doorbrengen. Het voelt niet goed om de relatie boven de kinderen te plaatsen. Veel ouders hebben schuldgevoel wanneer zij een oppas moeten regelen. Toch is dat juist belangrijk om wat romantiek in de relatie te houden.
Disneyseks
In Scandinavië wordt echtparen van overheidswege al de ‘kwaliteitstijd’ aanbevolen in de strijd tegen het hoge aantal echtscheidingen. Elke vrijdag amuseren de kinderen zich vanaf 7 uur ‘s avonds een uur lang voor de televisie met Disneycartoons, terwijl ouders die tijd gebruiken om zich met elkaar te amuseren. Een avond per week met elkaar op stap, een zogenaamde datenight, adviseert o.a. de Noorse regering haar inwoners en het lijkt het nieuwe adagium om een gezonde relatie te behouden. Elke week samen een filmpje pakken en/of gezellig uit eten kost natuurlijk wel wat, maar uit elkaar gaan is nog veel duurder. En zowel mannen als vrouwen voelen zich ongelukkiger na zo’n breuk. Los van of het de beslissing van één van beide partners was of ‘samen in goed onderling overleg’.
September is echtscheidingsmaand
De vrouw lijdt hier het meest onder vooral als de kinderen nog klein zijn. Zo blijkt uit vele onderzoeken. In het algemeen is het zo dat vrouwen sneller en heftiger rouwen. Bij mannen komt de klap vaak later aan. Gescheiden moeders zijn vaak in het nadeel op financieel gebied, gescheiden vaders lijden het vaakst onder het feit dat zij hun nageslacht te weinig zien en krijgen in het uiterste geval zelfs met complete ouderverstoting te maken. Beide grote scheidingszorgen zullen niet bij Iris van den Ende en haar verse ex aan de orde zijn. Alhoewel zij natuurlijk wel de extra druk ervaren van de media die hier zo gretig op in springen. Ik incluis nu. Maar dat slijt, net als de wonden van de relatiebreuk. De echtscheidingsprofessionals keren momenteel allemaal terug van hun vakanties, want september is echtscheidingsmaand. Werk aan de winkel!
