Hoog in mijn top 10 van favoriete woorden, ergens tussen zwelbastje en sneuvelkeutel in, staat serendipiteit. Het is een woord dat een belofte in zich draagt: een ontdekking in de schoot geworpen krijgen terwijl je op zoek was naar iets heel anders, wie wil dat nou niet?
In de medische wetenschap gebeurt het met enige regelmaat, penicilline en Viagra zijn bekende voorbeelden. En wie weet staat over een halve eeuw ook wel een pil tegen drankzucht op de lijst van onverwachte bijvangsten.
Kan het? Een pil die maakt dat je gewoon geen trek meer hebt in drank?
Kan het? Een pil die maakt dat je gewoon geen trek meer hebt in drank? Dat de craving echt uit je systeem verdwijnt? De reguliere verslavingszorg wilde er lange tijd niet aan, maar nu wordt er toch serieus onderzoek naar verricht. En dat allemaal dankzij een mooi gevalletje van serendipiteit dat werd opgepikt door een alcoholist.
De Franse cardioloog Olivier Ameisen (1953-2013) gold eind jaren tachtig in het uitgaansleven van de New Yorkse jetset als een gangmaker. Maar onder al zijn bravoure was de man een wandelende angststoornis. En toen hij eenmaal had ontdekt dat alcohol zo lekker zijn angsten wegspoelde, raakte hij zwaar aan de drank.
In Het einde van mijn verslaving (2009) beschrijft Ameisen hoe hij, na eindeloos afkicken en weer terugvallen, op een interessante medische casus stuit: een spastische man die de spierverslapper Baclofen voorgeschreven krijgt, raakt van zijn cocaïneverslaving af. Ameisen benoemt zichzelf tot proefkonijn, hij slikt een steeds hogere dosis van deze pillen en voilà, zijn zucht naar drank verdwijnt volledig.
In Nederland landde zijn verhaal aanvankelijk niet; het leek te mooi om waar te zijn. Maar uit onder meer Frankrijk sijpelden interessante onderzoeksresultaten door en eigenwijze alcoholisten vroegen hun huisarts of psychiater om een recept. Zo ook een bemiddelde Nederlandse zakenman, die met Baclofen inderdaad zijn verslaving eronder kreeg en daarop een half miljoen euro beschikbaar stelde voor het dubbelblinde onderzoek waaraan ik nu ook heb meegedaan.
Wat ons brengt bij de hamvraag: werkt dat spul?
Eh, ik weet het niet.
Tijdens het onderzoek was ik er wel van overtuigd geraakt. Want kort nadat de dosis naar zestig milligram per dag was gegaan, voelde ik een rust over me komen die precies leek op de verandering die Ameisen beschrijft. En bij nog weer meer pillen dienden zich lichamelijke rariteiten aan die serieus leken op bijwerkingen. De verslavingsarts schroefde zelfs de dosis terug.
Maar na zestien weken slikken luidde de uitkomst van de deblindering: placebo's.
Smile, you're on candid camera!
Alcoholiste, op zoek naar oplossing door pilletje, ontdekt eigen wilskracht.
Voel je je dan dom? Ja, heel even heel erg. Maar nadat ik mezelf had uitgelachen, was ik toch ook wel trots (kijk mama, zonder handen!) En daarmee groeide de lol om de situatie: alcoholiste, op zoek naar oplossing door pilletje, ontdekt eigen wilskracht.
Serendipiteit, ik ben er gek op.
Zin
Deze column is eerder geplaatst in Zin. Inmiddels ligt in de winkel het juninummer van dit maandblad, met aflevering 6: Het witte konijn.
Eedere afleveringen teruglezen? Dat kan door te klikken op:
Deel 1: 'Een junk? Ik? Ja'
Deel 2: 'Voelt u insecten onder uw huid kriebelen?'
Deel 3: Afkicken is sáái!
Deel 4: Droog daten
