Het speelt zich allemaal af in La Gloria, een stoffig dorpje in het Caribische deel van Colombia. Een rammelbus brengt je over modderwegen vol kuilen naar dit gehucht dat bestaat uit een vijftal straten waar 70 families wonen.
Je moet in Colombia een beetje geluk hebben waar je geboren wordt: in een rijk gezin of in een arm gezin, in een stad of op het platteland, dichtbij de bewoonde wereld of uren varen over de rivier. Van dat alles hangt af of je behoorlijk onderwijs krijgt. Goed onderwijs bepaalt je toekomst. De bewoners van La Gloria hebben het niet bijzonder getroffen. Ze knopen de eindjes aan elkaar van de opbrengst van het schaarse land dat ze hebben of verhuren zich als dagloner. “Kwestie van met de machete (hakmes) kunnen omgaan, zoals de meester zelf zegt.
Luis Soriano werd in La Gloria geboren maar woonde van zijn achtste tot zijn achttiende in de grote stad Valledupar, zo’n vijf uur naar het noordoosten met de bus. Hij maakte er zijn middelbare school af en ging ook naar de universiteit. Waarschijnlijk was het dankzij zijn verblijf daar dat hij begreep hoe weinig mogelijkheden kinderen in zijn dorp hebben om verder te komen dan hun ouders.
Vastgebonden aan een boom
Soriano keerde rond zijn twintigste terug naar zijn dorp en begon te werken als onderwijzer. “Het was een probleem dat de kinderen geen boeken hadden om hun huiswerk te maken. Maar dat is het niet alleen. Wie leest is beter op de hoogte van wat er in de wereld gebeurt.” Soriano is zelf ook bepaald geen bemiddeld man en dus begon hij met een handvol boeken zijn mobiele bibliotheek en gebruikte daarvoor een van de meest gebruikte vervoermiddelen van de streek: de ezel. Dat is nu twaalf jaar geleden.
Onder de genadeloze zon, door een heuvelig landschap van bomen en lage dorre struiken of in striemende regen door modderpoelen die tot zijn knieën reiken trekt Soriano met zijn ezels Alfa en Beto langs gehuchtjes die nòg kleiner zijn dan La Gloria. Op zijn hoofd de karakteristieke sombrero vueltiao, de hoed die in het Caribische gebied veel wordt gedragen.
Het is gebeurd dat hij gewapende types tegenkwam onderweg die hem lastig vielen. “Die vonden het dan niet OK dat ik een boek bij me had over de rechten van de mens en dat namen ze me dan af, herinnert hij zich. “En die bonden me vast aan een boom. Maar erger is me gelukkig nooit overkomen.
Gloria Estefan
“Ik heb nu zo’n 120 boeken bij me, vertelt hij terwijl hij monter naast Alfa voortstapt. De ezelin heeft er flink de pas in. Ezel Beto heeft een vrije dag. “Thuis staan er nu een stuk of vijfduizend. Een schat waartoe zelfs beroemdheden als de zangeres Gloria Estefan hebben bijgedragen. “Ik heb de meest complete bibliotheek van het zuiden van Magdalena
In Soriano’s collectie zitten boeken over planten en dieren, fotoboeken over landen als Japan en de Scandinavische landen, maar ook het deftige Woordenboek van de Koninklijke Academie van de Spaanse taal. En veel kinderverhalen natuurlijk, die ook door de ouders worden gelezen.
Juweeltje
In zijn beginjaren kwam het voor dat meester Soriano drie maanden geen loon kreeg. Maar voor hem is er geen twijfel mogelijk dat hij doorgaat met zijn ezelbieb. “Het is zwaar, dat kan ik niet ontkennen, maar ik kijk niet naar de economische winst. Ik wil laten zien dat de armen het ook kunnen. 60 volwassenen gaan opnieuw naar de lagere school en een jongen uit La Gloria haalde in 2010 de hoogste cijfers van het hele land bij zijn middelbare school examen.
Luis Soriano heeft met zijn initiatief zelfs al de New York Times en CNN gehaald. Ook de nationale regering in Colombia heeft nu in de gaten dat ze met de eigenwijze dorpsonderwijzer een juweeltje in handen heeft. Hij maakt al deel uit van het Nationale Netwerk van Bibliotheken in zijn land en kan dus op financiële steun rekenen. En de grootste erkenning: er is een film gemaakt over hem, een Colombiaans-Belgisch-Franse coproductie, die in juli 2011 in première is gegaan. Hij zelf speelt de hoofdrol.
