Voor mij als boerendochter is kunst altijd iets voor rijke mensen geweest, en voor mensen uit de ‘grote stad’. Die rijden in een mooie auto en wonen in een groot huis. In mijn ogen een duidelijke voorwaarde voor het kopen van een kunstwerk.
Dit stereotype beeld van mij doorbreken Tom en Dorothé Lucassen gelijk wanneer ik hun galerie in Ommen binnenwandel. Dorothé begroet mij gekleed in een olijfkleurig T-shirt op een gebloemde ¾ broek en Tom heeft zijn overhemd losjes over zijn broek hangen en loopt op sandalen.
Niks geen lege kale ruimtes
De voormalige dokterspraktijk, waar hun galerie in is gevestigd, staat vol met schilderijen, beeldhouwwerken, beelden, glaswerk en meer. Het selecteren van de kunstwerken doen ze samen. Daarvoor bezoeken ze zelf galerieën en exposities, maar ze worden soms ook benaderd door kunstenaars zelf. “Alleen kunstwerken waarvan wij allebei vinden dat het geschikt is voor onze galerie, worden gekozen. Als één van ons twijfelt, dan gaat het niet door. We gaan elkaar ook niet overtuigen. Het is of ja of nee,” vertelt Tom.
Elke 3 maanden hangen er nieuwe kunstwerken, waarvan elke keer wel een aantal van dezelfde kunstenaars. Eén daarvan is Joke Ket. Zij maakt schilderijen van het wadgebied. De start van een nieuwe expositie is voor hen toch elke keer spannend. “We hebben de werken wel samen uitgezocht, maar als het eenmaal hangt, is het soms toch anders. Dat geldt ook voor de kunstenaar die het dan voor het eerst in het atelier ziet staan. Daarbij komt ook het steeds weer opnieuw bepalen van de belichting, zodat elk kunstwerk er op zijn best uitziet.” Heerlijk om naar hun verhaal als galeriehouder te luisteren, dat wordt verteld zonder opsmuk of arrogantie.
Waar het hart vol van is
Zowel Tom als Dorothé hebben geen kunstopleiding gevolgd of gewerkt in de kunst- of museale wereld. Beiden werkten jarenlang in het onderwijs. Naast hun werk zijn ze wel altijd actief met kunst bezig geweest. Zo schildert Dorothé en beeldhouwt Tom. In hun vorige huis organiseerden ze één keer per jaar ‘Kunst en muziek in de tuin’. Dus helemaal vreemd is de overstap naar het openen van een kunstgalerie niet voor hen. Toch zijn ze pas na hun pensionering begonnen met een galerie. “Ons hart ligt bij de kunst. Wij willen kunst naar iedereen toebrengen, daarom houden we ook altijd rekening met de prijs”, vertelt Tom. En inderdaad de prijzen zijn inderdaad heel redelijk. Al vanaf 50 euro kun je een klein keramiek kunstwerk kopen.
Als ik samen met hen door de galerie wandel, weten ze bij elk kunstwerk iets te vertellen over hoe het gemaakt is en wat het idee achter het kunstwerk is. Bij elk verhaal zit ik gekluisterd aan hun lippen. Of het nu gaat om de werken van Ilse Vorstenbosch die de afwerking van haar beelden geheim houdt, of over de abstracte bronzen beelden van Evert van Fucht. Door hun verhalen worden de kunstwerken alleen maar mooier, beter en interessanter.
Toegankelijke en vooral betaalbare kunst
En de prijzen zijn inderdaad heel betaalbaar. Zo kost een werk van Tom Lucassen, waarop hij heel wat uren heeft gewerkt ‘maar’ € 500. Als ik hem daarnaar vraag, vertelt hij dat hij eens heeft uitgerekend wat hij per uur verdient. Hij kwam uit op 5 euro per uur. Het is ook daarom dat veel kunstenaars in Nederland part-time kunstenaar zijn. Er is veel concurrentie en mensen willen of kunnen niet altijd grote bedragen voor een kunstwerk betalen. Veel kunstenaars halen hun basisinkomen dan ook uit werk of hebben een partner die voor het algemene inkomen zorgt.
Dat de prijzen voor de kunstwerken bij Tom en Dorothé laag kunnen blijven, heeft ook te maken met het feit dat zij zichzelf geen hoog percentage commissie toerekenen bij de verkoop van een kunstwerk. Beiden leven van hun pensioen en de inkomsten van de galerie gebruiken ze vooral om weer terug te investeren in de galerie.
Toekomstige generatie
Het enige jammere, vinden Dorothé en Tom, is dat er relatief weinig jonge bezoekers bij hen binnenstappen. Ook hebben ze moeite met het vinden van jonge kunstenaars die bij hen willen exposeren. Inmiddels hebben ze wel een jonge kunstenaar gevonden die nu speciaal voor hen werken gaat maken. Over 1.5 jaar worden ze dan in Galerie Lucassen tentoongesteld. “Onze interesse om jonge kunstenaars te ondersteunen en jongeren te interesseren voor kunst, heeft misschien ook wel te maken met ons vroegere werk in het onderwijs,” vertelt Dorothé.
Tot slot vraag ik hen wat zij als advies willen geven aan iemand zoals ik, die voor het eerst een galerie binnenstapt. “Luister naar je hart”, zegt Tom. “Jouw hart vertelt je wat je mooi vindt. Kijk, en als je hart spreekt, dan is je geest klaar voor het antwoord.”
Bekijk de aflevering ‘Ommen – een stad vol mensen met passie voor ambachten, kunst en koken‘ waarin ik een bezoek breng aan de galerie van Tom en Dorothé Lucassen.
Dit artikel is mede mogelijke gemaakt dankzij een bijdrage van het Matchingsfonds.
