Zonde dat ik mijn Praeparaten niet heb….

Nederland als wereldrijk. Een kaart die verzonden is uit Wenen naar Utrecht in 1916.

Verveling slaat toe

Bij het lezen van die allerlaatste zin veer ik op. Daarmee steekt deze volgeschreven ansichtkaart meteen uit boven het alledaagse. Deze zin trekt mijn aandacht. 

Zonde dat ik mijn praeparaten niet heb, wat had ik dan goed kunnen opschieten met de Siboga 

 

 Expeditie voormalig Nederlands Indie

Ik lees ‘Siboga’ en er gaat een lampje branden. Het heeft niet veel te maken met mijn studiejaar Biologie aan de Rijksuniversiteit in Utrecht. Zeker, daar vormde het bekijken van preparaten onder de microscoopen een taak. Ik herinner mij nu dat ik een reisbeschrijving van de Siboga expeditie heb in mijn boekenkast. En deze ansichtkaart legt de verbinding!

Zoekwerk

Een kaart die verzonden is uit Wenen naar Utrecht in 1916. Dus midden in de Eerste Wereldoorlog. Het is opnieuw Veilinghuis de Voorstraat in Zwolle dat deze correspondentiekaart op de kop heeft getikt  Via de plaatselijke bibliotheek, de Stadkamer krijg ik het fraaie boekwerk ‘In kaart gebracht met kapmes en kompas’ in handen. Daarin worden expedities tussen 1873 en 1960 beschreven. Zo ook de Siboga expeditie van 1899/1900 naar de Indo-Australische archipel (pag.339 en pag 353). De Siboga expeditie die op instigatie van de Treub maatschappij 1899-1900 is uitgezonden. Het flottieljevaartuig Hr. MS. Siboga was de eerste oorlogsbodem die gedurende vier maanden speciaal werd ingezet voor diepzee-, kust – en rifonderzoek naar de flora en fauna in de oostelijke wateren van de Indische archipel. Nederland als wereldrijk (of is deze term besmet geraakt?).  

Zoölogen

De briefkaart spreekt vooral over de Zoölogenwereld, benoemingen en overlijden. Roddelpraatjes. Er worden namen genoemd. Bij een expeditie als die van het schip de Siboga wordt enorm veel materiaal mee terug genomen voor nader onderzoek. Het was een ontdekkingsreis. De afzender van de kaart Frau Dr. G. Stigany verbleef vast in een hotel (K. Schleighofergasse, Wien). Zij verveelde zich kennelijk in deze dagen rond Kerst en mist het wetenschappelijk onderzoek.

Publicaties

Het wetenschappelijk onderzoek als nasleep van de Siboga expeditie heeft kennelijk veel tijd gevraagd. De naam van de auteur kom ik tegen in publicaties uit 1930.  

 

Transcriptie

Een briefkaart met een vaste zegel en een opgeplakte zegel Wenen 26/12/1916 afgestempeld en gericht aan de heer en mevrouw Ihle-Landenberg, Dillenburgstraat Utrecht Holland

Wenen, 26/12/1916

Beste Mien en Job, ofschoon jullie me doodzwijgt, zal ik toch maar weer eens de hand over mijn hart strijken en jullie met 1917 alle goeds toewensen. Ik ben vreeselijk benieuwd om eens te horen hoe jullie het hebt. Wat Ineke doet en of er zich of ze zich mij nog herinnert. En wat is er voor nieuws in de Zoölogenwereld? Mary (niet Mini) schreef me, dat van Kampen in Leiden benoemd is en dat Kruyniel gestorven is. Wie moet er nu in Amsterdam zijn, Versluys in Gent, wat een beweging in onze zoölogenwereld. Laat toch eens wat horen. Ik zit nog steeds op Gustav te wachten die nu in januari hoopt te komen. Ik verwacht ieder ogenblik bericht van zijn overplaatsing, die de mogelijkheid voor verlof met zich brengt en misschien ook voor mijn verblijf bij hem. Hij hoopt daar tenminste erg op en in dat geval zien jullie me in de eerste maanden nog niet terug. Ik had eerst nog even voor zijn verlof willen komen, maar zoo gehaast, zoo gauw mogelijk weg om zoo gauw mogelijk terug te kunnen komen heeft geen zin. Ik werk hier erg naar mijn zin in het instituut bij Grobben’s. ‘t wordt een artikel voor Spengel; als de Ergebnisse nu maar uitkomen. Zonde dat ik mijn praeparaten niet heb, wat had ik goed kunnen opschieten met de Siboga!  Nogmaals hartelijke groets en beste wensen. Een zoen voor Ineke en Mini, van je Arda, Frau Dr. G. Stigany, VII R.Schweighofergasse, Wien.

Links

http://resources.huygens.knaw.nl/bwn1880-2000/lemmata/bwn1/tydemann-geologisch-gebied-verzameld-in-nederlandsch-oost-indie-1899-1900-aan-boord-hm-siboga-onder-commando-van-luitenant-ter-zee-1e-kl-gf-tydeman/oclc/905464684?referer=di&ht=edition

https://en.wikipedia.org/wiki/Siboga_expedition

https://www.worldcat.org/title/siboga-expeditie-uitkomsten-op-zoologisch-botanisch-oceanographisch-e

The Siboga expedition was a Dutch zoological and hydrographic expedition to Indonesia from March 1899 to February 1900.

The leader of the expedition was Max Carl Wilhelm Weber. Other members of the crew were his wife Anna Weber-van Bosse, the zoologist and first assistant Jan Versluys, the zoologist and second assistant Hugo Frederik , the physician A. Schmidt, and the artist J. W. Huysmans. Captain Gustaaf Frederik Tydeman was responsible for making hydrographic measurements

https://en.wikipedia.org/wiki/Pieter_Nicolaas_van_Kampen

http://resources.huygens.knaw.nl/bwn1880-2000/lemmata/bwn1/tydeman

https://species.wikimedia.org/wiki/Siboga-Expeditie

https://www.dbnl.org/tekst/_gid001190401_01/_gid001190401_01_0007.php

https://treub-maatschappij.org/geschiedenis/

Mijn gekozen waardering € -