Filmrecensie: ‘The Belle from Gaza’ door Yolande Zauberman
Beoordeling: ★★★☆☆
De film begint met een indrukwekkend beeld van Talleen Abu Hanna, winnares van Miss Trans Israel, die met een microfoon in haar hand het nummer “Run, Baby, Run” zingt, terwijl we het vuurwerk in de lucht achter haar weerspiegeld zien. Deze scène roept een gevoel van lichtheid en bevrijding op—acceptatie en leven in je ware identiteit als vrouw. Het vangt de wens en het verlangen van alle transpersonen in de film: te ontsnappen naar een plek waar ze thuishoren, waar ze zichzelf kunnen zijn zonder gevaar.
Door middel van een drie jaar oude foto van drie transpersonen doorkruisen we de straten van de stad op zoek naar de Belle uit Gaza. Deze zoektocht stelt Yolande Zauberman in staat om met andere transpersonen te praten, hun verhalen te horen en hun stem te laten horen. Deze zoektocht blijft echter grotendeels beperkt tot enkele scènes op de Hatnufa-straat en interviews met enkele transpersonen, waardoor de filmmaker een beperkt perspectief verkent zonder dieper in de bredere context te duiken.
In tegenstelling tot mijn verwachtingen richt de film zich niet alleen op “de schoonheid uit Gaza,” maar gebruikt dit als een voorwendsel om de benarde situatie van Arabische transpersonen die naar Israël zijn gevlucht, illegaal leven en met tal van gevaren worden geconfronteerd, te belichten. Na het eerste derde deel van de film, wanneer we de transpersoon ontmoeten die bekend staat als “La Belle uit Gaza,” of Nathalie, verandert de film van richting. Deze verschuiving heeft zowel positieve als negatieve kanten. Positief is dat Zauberman de titel van de film gebruikt om te verwijzen naar alle transpersonen die hun familie en vaderland hebben moeten verlaten vanwege de dreiging van de dood om als hun ware zelf te kunnen leven. De regisseur ziet al deze transpersonen als “mooi” of Belle. Negatief is dat deze verschuiving kan lijken op een verlies van focus op het oorspronkelijke onderwerp van de film.
Een van de slimme keuzes van de film is dat alle gebeurtenissen ’s nachts plaatsvinden, wat indirect suggereert dat het onderwerp zo donker is dat het niet bij daglicht behandeld kan worden. Ondanks de duisternis kunnen we nog steeds licht en hoop vinden in de gesprekken met deze transpersonen. Een ander punt is dat de acceptatie van transpersonen nog steeds niet universeel is, en in veel delen van de wereld, waaronder Israël, bestaan transfoob en geweld tegen hen. De transpersonen in de film verschijnen als schaduwen in het nachtleven van Tel Aviv. Hun leven bestaat alleen ’s nachts, verlicht door zwakke straatlantaarns en passerende auto’s wanneer de stad diep slaapt.
Visueel zijn sommige scènes in de film verbluffend, zoals die in trans cabarets of de danssequenties met Talleen Abu Hanna of Nathalie (La Belle uit Gaza). De montage en geluidsontwerp zijn ook in bepaalde scènes indrukwekkend.
Ik beschouw de film niet als politiek, en afgezien van de naam Gaza in de titel, Tel Aviv als de locatie, en een paar korte opmerkingen van de transpersonen, behandelt de film geen expliciete politieke thema’s. De impact van politieke kwesties op de context van de film kan echter niet worden genegeerd. Een prominent probleem dat door de transpersonen zelf wordt opgeworpen, is de afwijzing door hun families, die vaak degenen zijn die hun leven bedreigen. Deze transpersonen spreken ook positief over God en geloof, wat suggereert dat de reacties van hun families voortkomen uit rigide interpretaties en dogma’s.
De film eindigt met de verjaardag van Talleen Abu Hanna, waar haar familie, inclusief haar vader die nu zijn enige zoon als zijn dochter accepteert, naar kinderfilmpjes kijkt die ze deelt met de kinderen en familieleden. Dit beeld, een droom voor veel transpersonen, is de hoopvolle uitkomst die we wensen voor alle transpersonen in de film, wat hun huidige situatie des te pijnlijker maakt.
De aftiteling van de film rolt over beelden die door een autoraam zijn gefilmd. Er is geen geluid, alsof de regisseur ons vertelt dat er niets gezegd kan worden over deze tragische, angstaanjagende en trieste situatie. Wat kan er überhaupt gezegd worden? De nacht, in al zijn volledigheid, heerst, en de bewoners van deze nacht (de transpersonen) bewegen zich in stilte voort, hopend dat de duisternis zal vervagen en een nieuw licht zal aanbreken.
