Diaconescu is een relatief jonge mediamagnaat en bezit onder meer het commerciële televisiestation OTV. Sinds twee jaar heeft DD, zoals hij in delen van Roemenië te boek staat, zichzelf ook opgeworpen als politicus en leidt hij zijn eigen Volkspartij Partidul Poporului. En komende zondag, op de dag dat DD 45 jaar wordt, moet PP hoge ogen gooien bij de parlementsverkiezingen.
Diaconescu werkt daarom hard aan zijn Robin Hood-status. Met ongebreideld populisme probeert hij stemmen te vergaren. Salarissen en pensioenen? Verhogen! Omzetbelasting? Tien procent eraf! Een nieuwe onderneming beginnen? Twintigduizend euro als startpremie!
De geldverstrekkers van het internationaal monetair fonds IMF zullen met argusogen kijken naar het programma van Diaconescu; enkele maanden terug ging het IMF akkoord met een lening van vijf miljard euro. Op voorwaarde dat het geld ‘met beleid’ zou worden behandeld.
De miljoenen die Diaconescu twee maanden geleden afgaf op het ministerie waren voor de arbeiders van de Oltchim-fabriek, een chemicaliënconcern welke hij een week ervoor had besloten over te nemen van de staat. De deal was echter nog niet helemaal rond en om angst bij de werknemers op een ontslaggolf weg te nemen had Diaconescu beloofd hun salarissen tot het eind van het jaar te zullen voldoen.
Voor zo’n 45 miljoen euro mocht DD een meerderheidsbelang in Oltchim nemen; de Roemeense overheid zit immers om geld verlegen en Oltchim, dat één van de grootste bedrijven van Zuidoost-Europa is, kampt met een enorme schuldenlast (naar schatting 700 miljoen euro).
Over de brug
De overeenkomst raakte echter al snel van de baan en beroert nog steeds de gemoederen. Volgens Diaconescu gaat de deal niet door omdat de contracten nog talrijke fouten en omissies kennen, premier Victor Ponta zegt daarentegen dat Diaconescu maar niet met het geld over de brug komt.
Zo is een zeer kostbaar nationaal vraagstuk verworden tot een politiek spel, één waar de Roemeense kiezer met moeite doorheen kan prikken. Moddergooien doen de huidige toppolitici immers al het hele jaar, met als dieptepunt het feit dat president Traian Basescu al twee keer aan een afzettingsprocedure is ontsnapt. Ponta, populair onder het volk, is verantwoordelijk voor de laatste poging. De president en de premier zijn inmiddels elkaars aartsvijanden.
De parlementsverkiezingen staan daarom niet zozeer in het teken van wie de grootste partij wordt, maar of Basescu iemand anders tot zijn nieuwe premier kan benoemen om die lastige Ponta te kunnen lozen.
Ook al lijkt de sociaal-democraat Ponta een grote zege te kunnen opeisen, wanneer hij niet vijftig procent van het electoraat voor zich wint zal de conservatieve Basescu zijn kans schoon zien om hem na zondag te vervangen. Bijvoorbeeld door Diaconescu, wiens Volkspartij naar verwachting glorieus debuteert met vijftien procent van de stemmen en in bepaalde regio’s veel Ponta-adepten aan het twijfelen brengt. DD's benoeming tot premier zou een tragikomisch einde zijn van het Roemeense politieke jaar, maar ongetwijfeld leiden tot een nieuwe klucht.
Verschenen in De Groene Amsterdammer, op 05-12-2012
