Psychologica (Engels: Psycho-Logical)
Dean Burnett
Tijdens het lezen van Psychologica moet ik onmiddellijk denken aan een heel ander boek. En wel een spraakmakend boek van psychiater Floortje Scheepers. Waarover ik onlangs een recensie schreef*. Maar dit boek Psychologica heeft een totaal andere aanvliegroute zo blijkt. En dat is niet verwonderlijk, want Engelsman Burnett is neurowetenschapper. De man van de hard- en software van het brein. Daarmee is het meteen een uitstekende aanvulling op de meer gedragsmatige benadering van Floortje Scheepers. Anatomie en fysiologie van het brein zijn in Psychologica het vertrekpunt. Maar ook hij schrijft wel degelijk ook over gedrag, zoals verslaving. De auteur meldt terloops tegen het eind van het boek dat de lezer dan al 80.000 woorden achter de rug heeft.
Psychologica
Het boek Psychologica* telt 6 hoofdstukken en ruim 300 pagina’s. Inclusief een verklarende woordenlijst en literatuur verwijzingen. Het leest makkelijk weg en vermijd al te diepgravende debatten. Ook worden maar een beperkt aantal ziektebeelden behandeld. Juist om het behapbaar te houden voor een zo groot mogelijk en divers publiek, aldus Burnett. De Nederlandse titel van het boek vind ik niet zo informatief. Overigens heeft Burnett meerdere boeken op zijn naam staan die over het brein handelen.
Brein
Het menselijk brein is een moeilijk onderzoeksgebied. Het verschil tussen lichaam en geest is maar arbitrair. Sowieso is de afgrenzing een probleem. Nog niet zo lang geleden werd homoseksualiteit gezien als een psychiatrische stoornis. Tot in de handboeken toe. De Engelse auteur spreekt in dit boek nadrukkelijk niet over de eigen geestelijke gezondheid . Het gaat om zijn ervaringen met neurowetenschap, waarop hij ook promoveerde. Op een zeer onderhoudende manier -met humoristische voetnoten- schrijft hij over een best ingewikkeld vakgebied. Hij maakt daarbij vergelijkingen met alledaagse gebeurtenissen. En met een ieder van ons wel bekende voorbeelden. Ongemerkt krijgen we zo een aardige inkijk in hersenfuncties . Hier en daar probeert hij de geestelijke gezondheid uit te leggen . Wat betreft genetica is het geen ja of nee , tenzij je spreekt over een ziekte van Huntington. Genetica is een complex fenomeen in de Psychiatrie.
Neuronen
Wat betreft de neuronen is het verrassend om te lezen dat de prikkelgeleiding 330 meter per seconde bedraagt. De overgang tussen neuronen, synapsen geheten, noemt de auteur heel aanschouwelijk vijvers. Vijvers waarin neurotransmitters een belangrijke rol spelen bij de overdracht van zogenaamde actiepotentialen. Het blijft lastig om bij een depressie aan te geven welk deel van brein nu hapert, want er is geen specifiek depressie centrum! De auteur trekt daarom een vergelijking met hardware and software van een computer. De software kan op zich in orde zijn maar een virus kan het ontregelen. Het brein is complex maar ook flexibel. Dat noemt men neuroplasticiteit. Soms is met het brein niets mis, maar worden dingen verkeerd waargenomen.
Therapie
Veronderstelde werking van medicijnen als SSRI’s worden uitstekend uitgelegd. Er is een netwerk van samenwerkende hersenenregio’s Langdurig wordt stil gestaan bij vormen van verslaving. Een omvangrijk probleem in de geestelijke gezondheidszorg. Een belonings- en anti beloningssysteem hebben het verslaafde brein in de tang. Bedenk dat 1 op de 4 Engelsen ooit een probleem heeft met de geestelijke gezondheidszorg. Alleen daarom al is meer begrip nodig.
Recensie
Uitgeverij Spectrum stelde een exemplaar van Psychologica beschikbaar voor deze recensie.
Links*
www.deanburnett.com/about-dean-burnett/
https://www.bruna.nl/boeken/psychologica-9789000377015
https://www.linkedin.com/posts/dutchbuttonworks_artificialintelligence-psychiatrie-data-activity-6790510087963340800-Pi2k
Dit artikel las je gratis. Vond je het de moeite waard? Dan kun je jouw waardering voor JT laten zien door een kleine bijdrage te doen.
