Tussen de buien door eerst nog maar eens een kijkje nemen ter plaatse. Een geel machientje ruimt er net allerlei rotzooi op. Oude hekken, paaltjes, verrotte bielzen, een stapeltje kale struikjes en wat puin verdwijnen in grote, groene containers. Rond de boerderij komt een haag van meidoorns, zegt Tjerk, medewerker van de Wederkerigheid, de zorgboerderij die het naastgelegen landgoed de Reehorst onderhoudt.
Die haag zal nodig zijn, anders verzuipt de boerderij -een gemeentelijk monument- straks in de gigantische werkplaats die de zeven hectares akkers rondom de boerderij de komende vijf jaar zullen zijn, als een steenworp verder een tunnel wordt gegraven en een nieuw station wordt gebouwd. ‘De haag komt precies op de oude erfgrens,’ zegt Tjerk, een tikje melancholisch. ‘Die erfgrens is al honderd jaar oud. Dat hebben we allemaal opgezocht en heel precies uitgetekend.’
De monumentale boerderij is nog maar een maand in bezit van Tjerks werkgever: Stichting de Reehorst. Eind vorig jaar is de boerderij in alle stilte juridisch ‘getransporteerd’ van de gemeente Heuvelrug naar de stichting. De van het NS-station verwijderde fietsen die gemeente er jarenlang stalde, zijn al eerder verwijderd. Een ‘meneer’ bewoont de boerderij nu anti-kraak.
Tumultueus inspraakproject
Eind mei van het vorige jaar verraste wethouder Veldhuizen met de mededeling dat hij de boerderij ging verkopen aan Stichting de Reehorst, dat in een lang en tumultueus inspraakproject nooit had meegedongen naar de boerderij. Dat was althans de versie van woedende kandidaat-kopers, die ineens het nakijken hadden. Behalve dat -vonden zij- fungeerde de Reehorst ook nog eens als stroman voor Triodosbank, dat eind dit jaar het gehele landgoed formeel overneemt van de noodlijdende stichting, die het eigenlijk al in 2011 verkocht aan Triodos.
Maar Veldhuizen claimde gedwongen te zijn door omstandigheden. Zo verdwijnen de bestaande toegangswegen naar de Reehorst, vanwege de bouw van het nieuwe NS-station aan de andere kant van het landgoed. Het enige overblijvende toegangsweggetje loopt over de grond van de boerderij. Hij moest dus wel verkopen aan de Reehorst.
Op de achtergrond keken Prorail, provincie Utrecht en Triodosbank goedkeurend toe. Dat deden ze jarenlang juist hoofdschuddend, terwijl Veldhuizens voorganger Homan de potentiële A-locatie -goed in het zicht langs A-12, spoorlijn en belangrijke provinciale weg- gebruikte als pilot voor een nieuwe manier van inspraak, met zowel burgers als ontwikkelaars, die mochten meedingen met ambitieuze plannen.
Hogere overheden
Opvolger Veldhuizen luisterde beter naar de hogere overheden, maakte korte metten met de inspraakrondes en verkocht aan Triodosbank. De bank laat de boerderij de boerderij. Triodos wil er -net als provincie en gemeente- liever akkers en natuur, om daarmee het nieuwe bankkantoor te omringen, dat volgend jaar verrijst op de Reehorst, en plaats moet bieden aan zeshonderd bankmedewerkers.
Wat de boerderij opbracht wilde Veldhuizen destijds niet onthullen, behalve dat die opbrengst marktconform was, en zelfs ‘een prima prijs’.
Maar nu staan de cijfers in het kadaster: de monumentale boerderij met kapschuur, grote schuur en zeven hectares grond brengen €875.000 op. ‘De bestemming is agrarisch, voor de rest kun je er niet zoveel mee,’ zegt Veldhuizen, zelf een onlangs afgezwaaide agrarier, in een toelichting
Twee jaar geleden eiste Veldhuizen nog dat boerderij en zeven hectares in elk geval moesten opbrengen wat de hele exercitie de gemeente Heuvelrug en rechtsvoorganger Driebergen heeft gekost. Behalve de aankoopprijs zijn dat de verzamelde onderhoudskosten van de afgelopen dertien jaar, plus de kosten van de diverse inspraakprojecten, minus de opbrengsten van eerdere verhuur van het terrein aan snelwegbouwer BAM en de Nationale Politie, die er in 2013 ineens een parkeerplaats mocht aanleggen. Samen is dat meer dan de €875.000 die Reehorst betaalt, beaamt Veldhuizen. ‘Maar dat moet ik nog uitleggen aan de gemeenteraad.’
Die aankoopprijs was ooit 1,9 miljoen gulden, herinnert Clemens van der Burg zich. Van der Burg was wethouder toen de voormalige gemeente Driebergen in april 2002 de boerderij kocht. Een formaliteit, zegt Van der Burg, in samenspraak met Rijksoverheid en provincie. De Dienst Landelijk Gebied (DLG) van de Rijksoverheid had de boerderij en zeven hectares eerder aangekocht van de laatste agrariër, om te voorkomen dat projectontwikkelaars zich het potentiële juweeltje zouden toeëigenen. Dat is met de verkoop aan Triodos gelukt, constateert Van der Burg tevreden.
Nog vijf jaar huurinkomsten van Prorail
Wethouder Veldhuizen denkt het verlies te compenseren met de verhuur van het terrein aan Prorail, want zo is de koopakte geconstrueerd: de opbrengsten van verhuur van de grond gaan voorlopig -zolang als werkzaamheden aan station en tunnel duren, zegt Veldhuizen- naar de gemeente Heuvelrug. Die opbrengsten raamt Veldhuizen op €350.000.
Met dat bedrag -en nog wat afschrijvingen- zou de gemeente uit de kosten komen, rekent Veldhuizen voor. ‘Daarmee heb ik het hele verhaal sluitend.’ Meer dan €875.000 was er in elk geval niet te verdienen aan de boerderij. ‘Dat hebben we nog laten onderzoeken door twee onafhankelijke taxateurs.’
De Stichting Groene Energie Kromme Rijn en Heuvelrug -een consortium van agrariërs dat op het perceel duurzame energie wilde opwekken- was een van de teleurgestelde kandidaat-kopers afgelopen mei. Consortiumlid -en Leersumer- Walter Roubos lacht om het bedrag van €875.000. Om vervolgens over te gaan op de meer diplomatieke modus, voor het stukje ontherecord: ‘Ik denk niet dat dit marktconform is. De grond doet sowieso al €70.000 tot €90.000 per hectare. Dat zou betekenen dat de gebouwen voor maar weinig in de boeken staan. Ik vraag me af wat de WOZ-waarde is. Ik vind dit bedrag erg laag, wij hadden meer gegeven.’
Navraag naar de WOZ-waarde bij de gemeente Heuvelrug levert geen antwoorden op. Volgens de gemeente mag het de WOZ-waarde niet melden, omdat het perceel niet in eigendom is. Navraag bij Triodos en Stichting de Reehorst levert ook geen antwoorden op.
Machtsmisbruik
In mei zongen nog bedragen van twee miljoen rond als koopprijs. Kandidaat-koper Intratuin bood op de laatste bijeenkomst in juni hardop een bedrag van vijf miljoen, boze tongen beweerden dat hamburgerketen BurgerKing in het geheim zelfs het dubbel zou hebben geboden.
Roubos is niet meer zo boos als in mei, toen hij voorzag dat ‘dit muisje nog wel een staartje zou krijgen’. Maar Roubos onderneemt ook elders in de gemeente Heuvelrug, dus maakt liever geen vijanden. ‘Laat ik het diplomatiek verwoorden: het zal me niet verwonderen als er nog claims komen. Van ons ligt ‘ie er nog niet. Maar zulke zaken ontmoedigen ondernemers wel om structureel mee te denken over de toekomst van de gemeente.’
Een andere kandidaat-koper – Erik van Buiten tekende een visionair plan rond de boerderij- is wat vrijer in zijn woorden, al dient ook hij geen claim in. Van Buiten: ‘Dan loop ik het risico dat ik de paria wordt, en geen projecten meer door de gemeente krijg. Dat is de realiteit van de ondernemer en het machtsmisbruik van de personen die werkzaam zijn bij de gemeente. En zo blijft de wereld draaien en verandert er niets aan de corruptie en machtsmisbruik binnen de gemeente Utrechtse heuvelrug.’
Lees ook:
Triodos koopt Reehorst voor bouw binnenlands hoofdkantoor
Triodos neemt H26 over en nodigt teleurgestelde ondernemers uit
Wethouder: Reehorst betaalt ‘prima prijs’ voor H26
Kandidaatkopers H26 boos over onderhandse verkoop
Snelwegboerderij H26 moet wel wat opbrengen
Snelwegboerderij H26 wordt geen landgoed maar parkeerplaats, bouwput en bezinkbassin
Homan: Triodos moet parkeren op H26
Triodos kandidaat-koper H26
Nog dertig kandidaten over voor H26;UPDATED
Weer nieuw plan voor H26: Slowfood langs A12
Kantoor Triodos krijgt vorm
Triodos: liever niet graven in landgoed
Deal Heuvelrug-Triodos leidt opnieuw tot veel woede
