‘Kwakzalvers als Arie Boomsma zijn écht gevaarlijk, bleek gisteravond bij Beau’, schrijft Angela de Jong in het AD. Want daar zat ‘internist Robin Peeters, die vertelde over een patiënt die zich met gemene pijnen aan handen en voeten in zijn spreekkamer meldde. Het bleek zenuwschade door een overdosis vitamine B6. Nou, wat zeg je daarop, Arie?’ Blijkbaar moet Arie Boomsma hier wat mee. Want Boomsma prijst supplementen aan. En dus is Boomsma opeens persoonlijk verantwoordelijk voor elke patiënt die teveel supplementen slikt (ja, dat kan, teveel supplementen slikken. Vaak zijn ze überhaupt niet nodig). Boomsma moet van columniste De Jong reageren op een wildvreemde man die schade opliep van teveel supplementen. Ik vind dat apart. Wordt een slijter verantwoordelijk gehouden voor elke alcoholist die zich dood drinkt? Krijgt een willekeurige drogisterij de schuld als iemand 5 pakjes paracetamol slikt en in het ziekenhuis belandt?
Domme gansjes
Eerder waren Caroline Tensen en Wendy van Dijk ook al de zondebok in het AD. De presentatrices zouden bijdragen aan de ‘hype’ van vrouwen in de overgang die hormonen ‘eisen’. Want vrouwen komen natuurlijk onmogelijk zelf op het idee dat ze hormoontherapie willen, blijkbaar. Ook al zegt de gynaecoloog in het AD-artikel zelf: “Als jij de hele nacht je bed uit zweet van de opvliegers is het duidelijk: daar kan hormoontherapie heel effectief op sturen.” Hormoontherapie is een regulier, erkend middel tegen overgangsklachten dat voorgeschreven wordt door je huisarts. Maar blijkbaar is het de schuld van de BN’ers als vrouwen met klachten hormonen willen. En moeten we dat erg vinden.
Ik vraag me af: is dit de manier om die mensen, die volgens boze critici in onzin trappen, te bereiken? Als je ze in feite domme gansjes noemt die achter influencers aanlopen? Ik schreef daar eerder al in een opiniestuk over: ‘Als je ‘twijfelaars’ wilt bereiken, doe je dat niet met een hooghartige toon over vreselijke influencers (en dus de suggestie dat je dom bent als je naar ze luistert). De arts die ‘ach mevrouwtje toch’ zucht en wel even zal vertellen hoe het zit. Geen vrouw die denkt: ‘Nou, ik voel me nu echt serieus genomen en ga naar jullie luisteren’.’
Nogal een beschuldiging
Wat is er überhaupt mis met BN’ers die over een gezonde leefstijl of erkende behandeling tegen overgangsklachten praten? Of zelfs over alternatieve middelen, waar geen wetenschappelijk bewijs voor is? Zoveel mensen, zoveel wensen. De één slikt liever een kruidenpil dan een paracetamol. Of neem liever een ijsbad dan dat hij naar de huisarts gaat. Tja, je kunt er van alles van vinden, maar het mág. ‘Bemoei je lekker met je eigen’, was de gevleugelde uitspraak van mijn Amsterdamse oma altijd.
Rens Kroes beviel met himalaya-lampjes, nou en?
Daarnaast zie ik die BN’ers en influencers nogal wat in de schoenen geschoven krijgen waar ik ze nog nooit over gehoord heb. Zo gaf Isa Hoes antwoord aan een vrouw die ooit borstkanker had en zich afvroeg of er een bepaald stofje in de kruidenpillen zat die Hoes aanprijst. Vervolgens maakt VROUW–columnist Hester Zitvast daarvan dat Hoes ‘oncologisch advies geeft’. Dat is nogal een beschuldiging. Toen ik zwanger was en bij de kaaskraam op de markt vroeg welke kaas ik mocht eten (rauwmelkse kaas wordt afgeraden vanwege het risico op een bepaalde bacterie) en de kaasboer gaf antwoord, gaf hij dan ook gynaecologisch advies? Ik heb Hoes trouwens nergens zien zeggen: ‘Skip die chemotherapie voortaan maar’.
Geen propaganda
In een artikel over vrouwen die – foei – een bevalplan maken, schrijft de journalist dat Rens Kroes zegt dat een vrouw ‘moet kunnen bevallen hoe zij wil’. En zelf beviel Kroes met ‘himalaya-lampjes’. Nou en? Welke kwakzalverij wordt hier verkocht dan? Je kúnt toch bevallen met himalaya-lampjes (wat het ook moge zijn) in de kamer? Rens’ zus Doutzen zou volgens een andere columnist zelfs vaccinatie afraden. Ik kan dat met al mijn google-kwaliteiten niet terugvinden. Het enige wat ik lees is dat Doutzen zich ooit tegen dwang rond coronavaccins uitsprak. Wat me overigens heel verstandig lijkt voor het vaccinvertrouwen, geen dwang toepassen.
Het AD maakt het vooral bont op Facebook. Daar maakt Caroline Tensen opeens ‘reclame’ voor hormoontherapie. De definitie van reclame is toch echt iets promoten voor geld. Dat heeft Tensen nooit gedaan, en ik kan het weten, want ik schreef samen met haar een boek over de overgang: Het verboden woord (ik ben nu zeker ook een doortrapte influencer die geld wil verdienen door dat boek hier te noemen. En ja: ik hoop dat het boek lekker blijft verkopen. Omdat het vrouwen helpt én ik er – maar een klein beetje trouwens – geld mee verdien). Het boek is géén propaganda voor hormoontherapie. Er zit 1 onderdeel in over hormonen nemen, en dat is positief ja. De input daarvoor komt notabene van dezelfde gynaecoloog – Dorenda van Dijken – die het AD opvoert als tegenstander van de ‘hype’.
Allergie voor BN’ers
Doen influencers dan nooit iets fout? Natuurlijk wel. Er schijnt bijvoorbeeld verkondigd te worden dat de anticonceptiepil slecht is voor je vruchtbaarheid (wat onzin is). Ik snap best dat artsen zich daar druk om maken. Ook begrijp ik best dat sommige mensen allergisch zijn voor BN’ers die producten aanprijzen die niet bewezen helpen – zoals de supplementen van Isa Hoes en Arie Boomsma. Zeker als ze denken dat die BN’ers er rijk van worden. Iets wat ik overigens betwijfel. Ja, velen doen het misschien voor het geld, maar zat BN’ers die oprecht geloven in dat spul en mensen ermee denken te helpen. Ik denk vooral: wat is er zo erg aan?
Mensen worden onterecht weggezet als oplichters en kwakzalvers
De suggestie dat wij als domme gansjes achter influencers aanlopen, stoort me nog het meest. Het begint namelijk zelden met een boodschap van een influencer. We kunnen best zelf op ideeën komen. Misschien bedenkt een vrouw wel eerst dat ze van de pil af wil, of iets ‘natuurlijks’ voor haar overgangsklachten wil of met himalaya-lampjes wil bevallen, en komt ze dán bij de Instagram-accounts van Isa Hoes of Rens Kroes terecht. Misschien krijgt een patiënt wel eerst 0 op het rekest bij de huisarts en besluit hij dan iets met z’n leefstijl te doen en stuit hij op Arie Boomsma. Die BN’ers promoten of inspireren blijkbaar iets wat aansluit bij wensen van mensen.
Je bereikt niemand
Het effect van dat eindeloze afgeven op influencers en BN’ers? Ten eerste dat er onterecht mensen weggezet worden als oplichters en kwakzalvers. Dat vind ik kwalijk. Je kunt een BN’er echt niet in de schoenen schuiven dat mensen doodziek werden van te veel supplementen, alleen omdat hij supplementen aanprijst. En je kunt een BN’er niet beschuldigen van geven van oncologisch advies, als ze op verzoek van een ex-kankerpatiënt navraagt of er een bepaald stofje in haar kruidenpillen zit.
Het tweede effect van de influencende BN’er-hetze is dat mensen die blij zijn met die influencers nog minder zullen gaan luisteren. Want wie heeft er nou zin om iets aan te nemen van iemand die ze min of meer dom noemt? Die zegt ‘die hormonen die jij wil, zijn een hype’ of ‘himalaya-lampjes bij je bevalling moet je niet doen’ of ‘supplementen zijn gevaarlijk’. Terwijl je wéét dat die hormonen vaak gewoon door artsen voorgeschreven worden omdat ze goed werken, dat himalaya-lampjes geen mensen aanvallen (voor zover bekend, het zijn trouwens een soort zoutsteenlampen, net opgezocht) en supplementen bij verstandig gebruik ook geen kwaad kunnen. Door er zo zwart-wit en veroordelend over te praten, bereik je niemand.
Goed dat vrouwen aandacht vragen
De deskundigen die in de fulminerende artikelen worden opgevoerd, bevestigen zelf vaak dat wat die influencers en BN’ers ‘promoten’ zo slecht nog niet is (vaak verstopt ergens achterin het verhaal). Zoals bij het artikel met de gynaecologe over de onzin die er rond zwangerschap en bevallen rondgaat (waarin Rens Kroes een veeg uit de pan kreeg omdat ze zegt dat vrouwen moeten kunnen bevallen hoe zij willen). ‘Wie nu denkt dat Kerkhof ertegen is dat vrouwen meedenken, heeft het mis. Haar spreekuur loopt dan ook altijd uit. ,,Ik vind eigen regie en samen beslissen juist heel belangrijk. Het gaat om life events van vrouwen.”’
Houd op met eindeloos BN’er influencers aan het kruis nagelen
En ook gynaecoloog Van Dijken bevestigt in het artikel waar Caroline Tensen en Wendy van Dijk genoemd worden, dat er niks mis is met aandacht vragen voor hormoontherapie: “Ik zie ook dat niet alle artsen de klachten erkennen. Dat geldt voor huisartsen, maar zeker ook voor medisch specialisten. En ik zie dat vaker buiten de Randstad. Dus ja, daar valt nog te winnen en in die zin is het goed als vrouwen aandacht vragen.” Het zou me ook verbazen als je een arts kunt vinden die het slecht vindt om je een gezonde leefstijl aan te meten, zoals Arie Boomsma vooral promoot.
Neem patiënten serieus
Kortom: houd op met dat eindeloos en uitsluitend BN’er influencers aan het kruis nagelen. Ze zijn niet verantwoordelijk voor de zonden van de mensheid, alle desinformatie die rondgaat en elke patiënt die voor iets alternatiefs kiest. Als mensen bij influencers terecht komen, is dat vanuit een eigen behoefte. Aan die kant valt vooral wat te winnen. Want als je dan echt zo graag wil dat mensen stoppen met dichtgetimmerde bevalplannen schrijven en supplementen slikken, behandel ze dan met respect. Neem mensen, vrouwen, patiënten serieus in hun wensen en klachten. Vertel ze hoe het zit en luister vooral. En heb je dan nog het gevoel dat je ze niet bereikt? Bel eens een influencer, of nog beter: een BN’er influencer. Die heeft vast tips.
