Louisville, gesticht in 1778 en genoemd naar Frankrijks Zonnekoning, is de tweede stad van Bluegrass State Kentucky. De stad, door de Ohio rivier gescheiden van Indiana, dankt z’n bekendheid voor een belangrijk gedeelte aan sport. Zo wordt in de stad al sinds 1884 de befaamde Louisville Slugger (een klassieke houten honkbalknuppel) geproduceerd. Bovendien werd in Louisville in 1942 ene Cassius Clay geboren. Hij zou later als Muhammad Ali uitgroeien tot de beste bokser ter wereld.
Maar nóg meer bekendheid dankt de stad aan de jaarlijkse Kentucky Derby, een race voor driejarige volbloed paarden. Met die Kentucky Derby wordt het Triple Crown-seizoen afgetrapt. Behalve uit de Derby, traditiegetrouw op de eerste zaterdag in mei, bestaat die Triple Crown uit de Preakness Stakes in Baltimore en de Belmont Stakes in Elmont, New York. Het winnen van alle drie races is een schier onmogelijke opgave. Daarin slaagden de afgelopen 144 jaar slechts dertien paarden.
Man O’War
Het – volgens de overlevering – beste paard dat de Triple Crown nooit wist te winnen, luisterde naar de naam Man O’War. Het paard zegevierde met overmacht in zowel de Preakness als de Belmont, maar werd door z’n eigenaar in 1920 nog te jong bevonden om in Louisville aan de start te verschijnen.
Dit artikel lees je gratis. Als het bevalt kun je onderaan een kleine bijdrage doen, zodat ik dit soort artikelen kan blijven schrijven
De beste die ‘m ooit wél won? Secretariat, zeggen de kenners. Dat was in 1973. Het paard werd door sportzender ESPN zelfs op plaats 35 van de lijst van beste atleten van de vorige eeuw geplaatst. Z’n overwinning in de Belmont Stakes – vanaf het begin op kop om uiteindelijk te finishen met 31 lengtes voorsprong, een record – wordt in Amerika gezien als de op één na beste sportprestatie ooit. Net na de 100 punten in één basketbalwedstrijd gescoord door Wilt Chamberlain. Het gevolg was (onder meer) een cover van Sports Illustrated voor Secretariat, een postzegel, en in 2010 een heuse speelfilm, met Diane Lane en John Malkovich in de hoofdrollen.
De jaren zeventig waren de hoogtedagen voor de Triple Crown. Want behalve Secretariat (1973), wonnen ook Seattle Slew (1977) en Affirmed (1978) in dat decennium. Daarna moest er maar liefst 37 jaar geduld worden betracht. Tot American Pharoah (geen spelfout) in 2015 eindelijk weer eens geschiedenis schreef. En waar niemand het verwachtte, was het ook vorig jaar raak: Justify werd de dertiende Triple Crown-winnaar.
Het winnen van één van de drie races is al een hele kunst op zich. Vraag dat maar aan de eindeloze rij favorieten die faalden. Los van kracht en uithoudingsvermogen van het paard, komt het aan op tactiek. Raak je ingesloten, dan ben je in een mum van tijd gezien. En afgezien van een enkele uitzondering, bijt ook een paard dat te vroeg op kop komt steevast in het stof. Een goede uitgangspositie in de laatste bocht, bleek in het verleden vaak het recept tot succes.
Favoriet
Goed, de winnaar van de openingsrace Kentucky Derby is doorgaans ook favoriet voor de tweede race Preakness Stakes. Omdat die banen nog enigszins te vergelijken zijn. Maar in Belmont, op het slotevenement, is de baan 400 meter langer. Dat lijkt misschien weinig, maar het scheelt een hoop. Vooral omdat er voor die laatste race nogal eens volbloeden met veel uithoudingsvermogen aanschuiven, paarden die nét niet explosief genoeg waren om zich te kwalificeren voor de races in Louisville en Baltimore.
Maar (voorlopig) genoeg over de pure paardensport. Want hoewel het hoofdgerecht, is de Kentucky Derby veel meer dan dat. De Kentucky Derby is vooral ook zien en gezien worden. De Derby is talloze malle hoedjes, over the top sjiek en extravagante rijkdom. En de Derby is zeker ook zuipen en gokken. “The Kentucky Derby is decadent and depraved”, schreef Gonzo-journalist Hunter S. Thompson in 1970 al eens. Decadent en verdorven.
Natuurlijk, het overgrote deel van de ruim 150.000 toeschouwers weet zich uitstekend te gedragen. Maar toch. De uitspattingen zijn legio, ook bij het uitverkoren publiek op Millionaire’s Row, de tribune die louter toegankelijk is voor de allerrijksten. Daaronder vele nieuwe rijken uit de wereld van de sport, muziek, film en nieuwe media. Tom Brady, Venus Williams, David Beckham, Beyoncé of Harrison Ford in levende lijve zien? Groot kans dat je ze op Churchill Downs tegen het lijf loopt.
Overwinningsdeken
Voor het paard dat zaterdag de 2.012 meter het snelst aflegt, ligt er niet meer dan de traditionele overwinningsdeken klaar. Dat betreft een groene, zijden lap, in de vorm van een hoefijzer, waarop een dikke 400 rozen zijn vastgestikt. Daar komt ook die andere bijnaam voor de race vandaan, de Run for the Roses. Een boekt van nog eens zestig rozen, ligt – naast de eer – klaar voor de winnende jockey.
Voor de eigenaar van het winnende paard, staat er echter behoorlijk wat meer op het spel. Het totaal aan prijzengeld bedraagt maar liefst twee miljoen dollar, waarvan de winnaar bijna anderhalf miljoen opstrijkt. Ter vergelijking: in 1887, bij de eerste Derby, lag er voor de winnaar 2850 dollar klaar. Ook niet te versmaden, natuurlijk.
De favoriet voor de editie van 2019? Een uitgesproken kanshebber is er dit keer niet bij. Je zou Game Winner de favoriet kunnen noemen, met 9-2 odds. Daarna volgen, op minieme afstand, Roadster en Improbable met allebei 5 tegen 1. Maximum Security en Tacitus volgens met 8-1, gevolgd door Code of Honor en Win Win Win met 12 tegen 1 odds. Wie écht een gokje wil wagen en het grote geld binnen wil halen, moet inzetten op de outsiders Gray Magician of Master Fencer. Wint één van deze twee paarden, dan is iedere ingezette dollar goed voor vijftig uit te keren dollars. •
Foto: U.S. Army National Guard photo by Sgt. 1st Class Scott Raymond
