Deskundigen zijn het erover eens: 1966 was een kantelpunt in de geschiedenis van West Europa: studentenopstanden, protesten tegen zinloze oorlogen zoals in Vietnam en de opkomst van de tweede feministische golf. Deze fenomenen maakten meer dan duidelijk dat velen zich wilden losrukken uit de benauwende maatschappij van de jaren ’50. De voorhoedes van de revoluties stelden de rede boven de (vaak valse) emoties die oorlogen, religies en patriarchale burgerlijkheid in stand hielden. Banketbakker worden omdat je vader en grootvader dat ook waren? Onzin! Studiebeurzen zorgden ervoor dat niet alleen dokterszoontjes medicijnen konden gaan studeren, maar iedereen met een VWO-diploma op zak, ja ook vrouwen. Kortom: het begin van een omwenteling die miljoenen aanzette tot vrij denken, vrij handelen en vrije keuzes maken.
Knopen aannaaien
Dat laatste was voor vrouwen nog een tandje belangrijker dan voor mannen. Want er waren weliswaar al jaren meiden die het gymnasium doorliepen, maar als je daarna nog een universitaire opleiding ging doen, dan stopte je met werken zodra ‘de man van je leven’ zich had aangediend of toch wel zeker wanneer het eerste kind op komst was. Vrouwen die dat niet deden werden als ‘ouwe vrijsters’, ‘frigide’, ‘lesbisch’ of ‘nonnen’ weggezet. Meer smaken waren er eigenlijk niet. Als vrouw stelde je je leven sowieso in dienst van de man: om zijn kinderen te baren, zijn huis te poetsen en zijn potje te koken. Tot ver in de jaren ’70 bestonden er ‘vormingsklassen’, meestal verbonden aan huishoudscholen. Daar kregen meisjes die Havo of VWO hadden gedaan alsnog de fijne kneepjes van het vrouwenvak onderwezen: koken, tafels dekken, knopen aannaaien en jawel: baby- en kinderverzorging. En er waren maar weinig mensen (mijn moeder was een uitzondering) die opmerkten dat dit vaardigheden zijn die zowel jongens als meisjes maar moeten leren tijdens hun opvoeding.
Typisch CDA-onderscheid
Afijn. De pil deed haar intrede, vrouwen vochten voor gelijke rechten, maar uiteraard gaven burgerlijke en religieuze kringen zich niet zomaar gewonnen. Vrouwen moesten luidkeels schreeuwend de barricades op en de leus ‘baas in eigen buik’ zou daarbij geschiedenis schrijven. Nog in 1974 bond toenmalig minister van Justitie Dries van Agt de strijd aan met abortuskliniek Bloemenhove in Heemstede. Daarbij maakte hij het typische CDA- onderscheid tussen zijn persoonlijke geloof en zijn politieke, publieke functie: “Ik ben katholiek en ik heb het oordeel hierover dat u van mij als katholiek kunt verwachten”, zo verdedigde hij zich. De Rooms Katholieke kerk? Hûh echt? Die kerk waarvan rond de kloosters honderden babylijkjes zijn gevonden van nonnen en novices die zwanger gemaakt waren door hun ‘mede-celibataire’ broeders en waar na geboorte ‘gewoon’ een kussen opgedrukt werd.
Ik voel een ruk terug
Het was slechts op het nippertje dat er goede abortuswetgeving kwam en toen was het al 1984. Tot die tijd werd zwangerschapsafbreking heel Hollands ‘gedoogd’. Maar zelfs anno 2020 is er nog een verplichte bedenktijd van 5 dagen, voor vrouwen die een abortus willen. En alsof het al niet moeilijk genoeg voor hen is, staan er buiten de kliniek ook nog eens religieuzen die er alles aan gelegen is om het minizieltje in de schoot van de wisse dood te redden. En het gekke is: in de jaren ’90 en jaren ’00 was dat helemaal niet aan de orde. Pas de laatste tijd zijn het opnieuw de religieuzen die zich niet alleen over hun eigen leven druk maken, maar vooral over dat van u en mij. Ik voel een ruk terug naar de jaren ’50, inclusief spruitjeslucht, valse emoties en veel heel veel hypocrisie.
Betuttelende bedenktijd
D66 presenteerde afgelopen week een initiatief om die verplichte bedenktermijn af te schaffen voor vrouwen die een abortus willen. “Onnodig en betuttelend”, zegt de partij bij monde van Pia Dijkstra. De partij dient haar plan om de wet te wijzigen nog niet in bij de Kamer, omdat in de formatie met de huidige coalitiepartijen is afgesproken niet te tornen aan de abortuswet. Net als andere medisch-ethische dossiers ligt dat gevoelig in de coalitie, waarin D66 en VVD als liberalen samenwerken met ‘de rekkelijken en de preciezen’ van CDA en CU.
Braakteksten
In veel andere (ook Europese) landen is abortus nog steeds niet legaal, zoals in het oerkatholieke Polen. Daar werd enkele weken geleden het recht op abortus nog verder ingeperkt. Zoals hierboven reeds opgemerkt: zelfs hier in Nederland laait de discussie op. De christelijke actiegroep ‘Schreeuw Om Leven’ voert deze week campagne met de ‘Week van het Leven’ en heeft een variatie gekozen op de inmiddels historische vrouwenleus ‘Baas in eigen buik’. In een filmpje zag ik een aantal jonge zwangere vrouwen roepen: ‘Ik heb een baasje in mijn buik’. Ik heb het met open mond wel 3x zitten bekijken…
Doodsoorzaak vrouwen
Je kunt voor of tegen abortus zijn, maar één ding is zeker: het verbieden houdt het beëindigen van ongewenste zwangerschappen niet tegen. Naar schatting vinden er wereldwijd jaarlijks 25 miljoen onveilige abortussen plaats, wat een hele grote doodsoorzaak vormt voor vrouwen, schrijft Amnesty International. Door iets te verbieden, los je het probleem nimmer op. Ieder ontwikkeld mens zou dit inmiddels moeten weten en er alles aan doen om vrouwen hun eigen keuzes te laten maken. Niet ingegeven door hun man, hun vader, hun dominee, hun imam of welk heerschap dan ook.
Baren zul je!
In een ander campagnefilmpje zien we een vrouw die onbedoeld zwanger raakte en abortus overwóóg. Let op: verleden tijd enkelvoud. Want inmiddels is ze moeder van een heerlijk gezond kindje. Wat een heldin: ze heeft geen moord gepleegd. Eind goed, al goed? Baren moet je als vrouw: zo is het bedoeld. In de video’s wordt er gepleit voor ‘meer hulp voor vrouwen bij onbedoelde zwangerschap’, maar over anticonceptie wordt niet gerept. Over de rol van mannen evenmin. Waarom worden zij eigenlijk nooit op de gevolgen van hun daden aangesproken door ‘Schreeuw om Leven’? Abortus in het geval van verkrachting bijvoorbeeld, wordt niet genoemd. En ook gehandicapte kinders zijn een geschenk van god. Nou me hoela, ik weet uit eigen ervaring echt beter.
Codicil
Het al dan niet leven geven aan nageslacht lijkt soms tegenstrijdig. Dat vrouwen die alle moeite van de wereld doen om zwanger te worden en bij wie het maar niet wil lukken, denken dat er over abortus ’te licht’ gedacht wordt, kan ik mij soms wel voorstellen. Maar dat is alleen zo als je verwacht dat het leven eerlijk is. En helaas: dat is het niet. Het recht van vrouwen gaat echter boven alles. Zo kan ik mij niet indenken dat er mensen zijn die op hun donorcodicil ‘nee’ invullen, vaak ook op religieuze gronden. Immers, als je dood gaat en met wat er nog van je over is, kunnen mensenlevens gered worden: wat kun je daar nou op tegen hebben? Echter: de wet maakt dat je het mág weigeren.
De erwt
Ruim de helft (55%) van de zwangerschapsafbrekingen vindt in Nederland plaats in de eerste 7 weken van de zwangerschap: een foetus is dan een erwt. Slechts 18% van de abortussen vindt plaats na 13 weken. (Inspectie Gezondheid & Jeugd, 2019). In ons land is het legaal tot 22 weken. Dit gebeurt in de praktijk maar zeer zelden: alleen als het leven van de moeder in het geding is en/of het kind niet levensvatbaar.
Eet smakelijk?
De mensen die ‘de erwten’ met alle geweld willen beschermen tegen de door hen zo verfoeide ‘aborteurs’ gaan na een dagje demonstreren bij de kliniek naar huis en leggen daar zonder blikken of blozen andermans baby’s op de barbecue of in de oven. Lamskoteletjes, halve babyhaantjes, kalfslapjes enzovoorts. Omdat hun god heeft bepaald dat ‘de mensheid’ nu eenmaal als ‘kroon op de schepping’ is gegeven. Mijn advies aan hen: focus je eens echt op die door god gegeven kroon op de schepping. Geef je tijd, geld en energie uit aan de kwaliteit van mensenlevens die reeds op deze aardkloot vertoeven. Vluchtelingen, medemensen die bijna of geheel omkomen vanwege verwaarlozing, oorlog, armoede of honger. Maar torn niet aan de rechten waar onze moeders en grootmoeders voor gevochten hebben. Het is al erg genoeg dat abortus de laatste jaren weer een taboe-onderwerp is. Vrouwen die dit weloverwogen ondergingen deden dit niet voor hun lol, maar houden hier schielijk hun mond over, omdat ze geen moralistische shit over zich heen willen van mensen die de klok een halve eeuw terug willen draaien.
Beeld: Commons.Wikipedia
