VN kiest Houthi, verjaagde regering boos
Ophef rond een foto van de UNDP, de ontwikkelingsorganisatie van de VN. Die is sinds vorige week bezig de rotzooi in havenstad Hodeidah -levensader van Noord-Jemen- op te ruimen, zie vorige aflevering. Dat was nadat het rebellenleger van de Houthi’s zich terugtrok en de macht overdroeg aan een lokale politiemacht; de Yemeni coastguard. Wiens antecedenten volgens velen wijzen op een onderafdeling van de Houthi’s.
Maar daar ging de VN dus toch mee in zee, mogelijk omdat het de enige partij is waarmee het in zee kan gaan; #yemencantwait is immers hun motto. Daarover vorige week al de nodige ophef; het Jemenitische parlement (in ballingschap) verbood de Jemenitische regering (in ballingschap) nog zaken te doen met Martin Griffiths, de onderhandelaar namens de VN.
Waar Houthi’s vertrekken blijven veel landmijnen achter. Zo ook in en rond Hodeidah. Om die op te ruimen is de VN in zee gegaan met YEMAC, wiens antecedenten ook al wijzen op een sterke relatie met de Houthi’s. YEMAC kreeg twintig Hilux, dat zijn supersterke Toyota fourwheeldrives. De redacteur social media zette de foto van de overhandiging trots op twitter.
Verontwaardiging behalve bij de verjaagde Jemenitische regering nu ook onder activisten en meer neutrale bronnen, die vrezen dat de splinternieuwe Hiluxxen gewoon voor de gewapende strijd gebruikt zullen worden. Het markeert een duidelijke trendbreuk; de VN kiest voor de Houthi’s als gesprekspartner in Noord-Jemen. Kennelijk is dat een voldongen feit: ze zijn steeds duidelijker de autoriteit in Noord-Jemen.
Boedelscheiding Noord-Zuid-Jemen in de steigers
Ook elders noteren we een verdere marginalisering van de verjaagde Jemenitische regering, nog slechts op papier de enige legitieme autoriteit in Jemen. Die regering faalde ook in de verwezenlijking van de in januari op papier overeengekomen gevangenenruil -een van de trustbuilding measures uit Stockholmse verdesbesprekingen. Wat we intussen wel zien is een bilaterale gevangenruil tussen Houthi’s en hun zuidelijke evenknie: de STC.
De STC (Southern Transitional Council) is wat de naam zegt: de zuidelijke overgangsraad. In feite een samenraapsel van zuidelijke onafhankelijkheidsstrijders, met name in en rond Aden de feitelijke autoriteit, in weerwil van de verjaagde Jemenitische regering. De gevangenruil is volgens sommigen een prelude op een boedelscheiding tussen Noord-Jemen en Zuid-Jemen, volgens de grenzen uit 1990, toen de twee Jemens fuseerden.
Een scheiding tussen Noord en Zuid is volgens meer analytici de oplossing die het snelste een einde aan de oorlog kan maken. De STC wordt echter bewapend, getraind en betaald door de Verenigde Arabische Emiraten, en het is de vraag of een Jemenitische vrede wel in het belang is van de Emirati’s.
Voorts is er het struikelblok Taiz, de stad die al vier jaar kapot geschoten wordt in de frontlinie en die tegen velen hun zin bij het Noorden ingedeeld zou worden. Allergrootste probleem misschien nog wel zijn de olie- en gasvelden, die in het zuiden liggen, maar wiens opbrengsten het noorden niet kan missen.
Pullitzerprijswinnaar mag VS niet in
In April won een klein collectiefje journalisten -onder aanvoering van AP- de pullitzerprijs, voor een serie indrukwekkende, baanbrekende en onthullende reportages. Maar de Jemenitische journalist Maad al-Zikry mocht de VS niet in om de prijs op te halen. Het doet een beetje denken aan de vier Jemenitische koffieboeren die vorig jaar hun unieke koffiebonen wilden aanprijzen op een grote koffiebeurs, maar niet welkom waren in Nederland.
Ook een prijs -de Tegel– kreeg Volkskrant-journaliste Ana van Es, die vorige zomer zeven weken door Jemen trok en daar drie mooie reportages over schreef, waarvan deze de prijs won. Lees meteen even dit verhaal over Franse journalisten die van hun president de discutabele Franse wapenleveringen aan Saoedie Arabië niet mogen onderzoeken. Lees ter evenwicht ook even dit twitterthread van de Amerikaans-Jemenitische Fatima, over de invloed van Iran in Jemen.
Foto
Nog even deze foto uit Aden, Jemen, omdat die zo mooi is. Heb geprobeerd de fotograaf te achterhalen voor toestemming, vooralsnog mislukt, dus dit betreft geleend materiaal. Maar wel mooi, deze foto van een haven die ooit een van de belangrijkste van de wereld was, maar samen met de rest van Jemen teloor ging. Foto werd geplaatst bij dit bericht over een stroomstoring in Aden, maar dat is niet echt nieuws.
Kaart
Tot slot deze kaart, uit een tweet van de verjaagde Jemenitische regering, afdeling VS. Het laat zien hoe lang reizen duurt, in Jemen, met zijn vele oorlogsfronten en koninkrijkjes. Bij elke grens wordt je weer opgehouden. Deze kaart legt vanzelfsprekend the blame bij de Houthies, je kunt ook varianten maken waarin de lucht- en zeeblokkades van de Saoedische coalitie zijn verwerkt. Dat zou nog interessanter zijn.
Bovenstaande episode en alle zeventig vorige episodes lees je in het Jemenblog, dat semi-wekelijks wordt ververst.
