Tsja, ‘toen alles nog kon’… Deze week stond Nederland weer op z’n kop nadat Johan Derksen verklaarde in Vandaag Inside ooit een kaars bij een bewusteloze vrouw naar binnen te hebben geschoven. Ja, hij had er spijt van, en nee, het was de tijdsgeest en zo moeten we dit volgens hem dan ook benaderen. “Een jeugdzonde”, noemde hij het.
Een dag later verklaart Derksen aan het AD zijn woorden niet terug te nemen. Talpa wil een ‘goed gesprek’ met hem aangaan en diezelfde avond zegt de voetbalanalist dat het toch allemaal wat grootspraak was en wijst met een vinger naar de ‘woke-cultuur’. Want ja, je kunt tegenwoordig niks meer zeggen hè. Vroeger was alles beter…
Die verdomde tijdsgeest
Het is allereerst walgelijk wat Derksen toentertijd heeft uitgehaald. Tijdsgeest of niet. Laat staan dat het een kwajongensstreek was. Of hij nu wel of geen vrouw met een kaars heeft gepenetreerd, daar gaat het niet om. Waar het wel om gaat is dat hij misbruik heeft gemaakt van een bewusteloos persoon en hiermee ook zeer waarschijnlijk strafbare feiten mee zou hebben begaan.
Als we nostalgie moeten geloven, dan leven we in een wereld waarin we oogkleppen ophebben.
Maar die tijdsgeest. Dat is een interessante opmerking waarnaar werd verwezen. We blikken maar wat graag weemoedig terug naar ‘betere tijden’. Toen ‘geluk nog heel gewoon was’. Nostalgie om je vingers bij af te likken. Omroep Max kan het weten. En nostalgie hoeft echt geen slecht fenomeen te zijn. Alleen vergeten we een ding: nostalgie is de verheerlijking van de goede momenten uit het verleden, terwijl we de mindere kanten overschaduwen of simpelweg (willen) vergeten.
Maar dat is waar het wringt. Het slaat als een tang op een varken dat nostalgie alleen maar rozengeur en maneschijn omvat. Die ideale – misschien wel boreale – wereld waar sommigen naar verlangen is nu eenmaal niet mooi. Dat laat bijvoorbeeld de VPRO-serie De Verschrikkelijke Jaren Tachtig perfect zien. We leefden in een wereld waarin alles vrijheid blijheid is, maar tegelijkertijd zijn er oorlogen aan de hand, net als nu.
Gooi het kindje Johnny ook maar met het badwater weg
Als we nostalgie moeten geloven, dan leven we in een wereld waarin we oogkleppen ophebben. Misschien zijn we wel Oost-Indisch doof en wíllen we het gewoon niet horen. Derksen en kompanen aan de tafel van VI zijn dat volgens mij wel, evenals Talpa die vermoedelijk weer een meldpunt zal openen na het zoveelste incident. Als RTL nog steeds een fusie wil beginnen, dan kunnen we ook Johns kindje Johnny de Mol maar meteen met het badwater weggooien. Wanneer houdt het op? Wanneer gaat er nu echt eens iets veranderen?
Mariëtte Hamer, de regeringscommissaris seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld, sprak in het NPO Radio 1-programma Met het Oog op Morgen van “ontluisterde televisie”. Het was niet de eerste keer dat de controverse rondom Derksen ontluisterend is, en vast ook niet de laatste keer. Maar het publiek geniet van de nostalgie. We praten het goed, omdat ‘het nu eenmaal de tijdsgeest is’.
Het probleem is dat er niet wordt gereflecteerd op het verleden en dat jullie niet naar de toekomst durven te kijken.
Als nostalgie echt zo goed zou zijn, dan zou het fenomeen twee kanten op moeten werken. Enerzijds verheerlijken we het verleden met al haar pracht en praal, anderzijds gebruiken we de fouten uit het verleden om lessen te leren en conclusies te trekken. Want zolang niemand aan tafel van Vandaag Inside dát zal doen, dan hebben we nog een zeer lange weg te gaan. Het is daarom al hoopvol dat vaste tafelgast Roos Schlikker al een statement maakt en niet meer zal aanschuiven.
Het probleem is niet de tijdsgeest Johan en ook niet de woke-cultuur. Het probleem is dat er niet wordt gereflecteerd op het verleden en dat jullie niet naar de toekomst durven te kijken.
