Al jarenlang is er een groot moddergevecht gaande tussen wereldberoemd acteur Johnny Depp en zijn aanzienlijk jongere ex-geliefde Amber Heard . Deze week begon een nieuwe rechtszaak tussen de ex-geliefden waarin hij haar aanklaagt voor smaad, en zij hem op haar beurt weer voor laster. Johnny Depp eist een schadevergoeding van 50 miljoen dollar, gezien zijn carrière een flinke klap heeft opgelopen door beschuldigingen van Amber Heard.
En dit allemaal naar aanleiding van het in 2018 gepubliceerde artikel over huiselijk geweld, waarin eigenlijk niemand met naam en toenaam werd genoemd. Heard zou hebben beweerd dat Johnny Depp haar gewelddadig aanviel toen ze getrouwd waren en haar met “emotionele en verbale mishandeling” te lijf ging. Depp heeft dit ontkend.
Ik ben geen journalist die zich bezighoudt met beroemdheden, maar het is moeilijk om niet online te kijken hoe het proces tussen Johnny Depp en Amber Heard verloopt.
Bizar dus.
Wie mishandelde wie?
De verdediging van de acteur toonde beelden aan de jury van de actrice die ’s avonds laat “ontmoetingen” had met Elon Musk en James Franco. In Depp’s voordeel werd bewezen dat Heard met beide mannen een affaire had, juist toen ze met Depp getrouwd was.
Maar er zijn nog meer belastende beschuldigingen van Depp aan het adres van Heard waar we nu pas van horen. Verder bewijs suggereert dat ze mogelijk foto’s heeft vervalst en gelogen heeft in haar verklaringen over hun omstreden relatie.
Hoewel de rechtszaak nog in een vroeg stadium is, is er een sterke verdediging om te verduidelijken of Amber Heard’s fysieke mishandeling beschuldigingen tegen Depp zelfs waar zijn. Het team van advocaten dat de acteur verdedigt, houdt vol dat ze dit doet om haar carrière vooruit te helpen, en dat ze zich zelf schuldig heeft gemaakt aan mishandelingsgedrag tegenover de acteur.
Er zijn opnieuw beschuldigingen opgedoken dat Heard haar ex-vriendin in 2009 zou hebben mishandeld. Heard werd gearresteerd door de politie van de haven van Seattle op 14 september 2009, nadat de actrice en haar toenmalige vriendin, Tasya van Ree, een woordenwisseling hadden gehad op de luchthaven nadat Heard de arm van Van Ree zou hebben vastgepakt en geslagen.
In de laatste getuigenissen zegt Heard’s voormalige persoonlijke assistent Kate James, die tussen 2012 en 2015 met de actrice werkte, dat Heard haar bij meerdere gelegenheden verbaal mishandelde, en haar in het gezicht spuugde toen ze om een hoger salaris vroeg.
Wat de acteur betreft, zou het winnen van deze rechtszaak direct zijn naam zuiveren en Heard als de schurk van het verhaal achterlaten.
Zorgen om de #MeToo-beweging
Als Johnny Depp en zijn advocaten kunnen bewijzen dat Amber Heard loog over Depp die haar fysiek mishandelde tijdens hun korte huwelijk, zal dat dan gevolgen hebben voor de #MeToo-beweging? Dat is een vraag die de gemoederen onder activisten omtrent seksueel misbruik en huiselijk geweld bezighouden.
Amber Heard is immers vaak beschreven als een belangrijke figuur in de beweging, waarin meerdere actrices en beroemdheden uit de schaduw stapten en verhalen van hun misbruik deelden, en zo een inspiratie vormden voor andere vrouwen om weg te gaan bij, eindelijk een aanklacht in te dienen tegen, en de verhalen van hun misbruikers te delen.
Als Johnny Depp en zijn advocaten kunnen bewijzen dat Amber Heard heeft gelogen over het feit dat Depp haar fysiek heeft mishandeld tijdens hun korte huwelijk, zal dat naar mijn mening geen invloed hebben op degenen die de #MeToo-beweging steunen.
Er is namelijk helemaal geen “echte” #MeToo beweging. Als er al iets is, dan is het wel dat vrouwen collectief vragen om serieus genomen te worden en niet meteen miskend te worden, wat meestal gebeurt als mensen in het algemeen naar buiten komen met verhalen over seksueel misbruik.
Dat betekent niet dat je elke vrouw gelooft, ongeacht het bewijs. Maar op dezelfde manier vragen de vrouwen van #MeToo je ook niet om aan te nemen dat alle vrouwen liegen over misbruik, alleen omdat sommige vrouwen liegen over misbruik.
En impliceren dat het bestaan van één enkele vrouwelijke misbruiker, het bestaan van één enkele vrouw die het #MeToo-verhaal misbruikt voor eigen gewin, alles wat we geleerd hebben tijdens het openlijk praten over gendergerelateerd geweld en pesterijen, ontkracht, is toch eigenlijk een beetje kort door de bocht.
De zaak Depp-Heard zal het gesprek alleen maar verrijken en ook mannen betrekken die het slachtoffer zijn van huiselijk geweld door hun vrouwelijke partners.
Mannenmishandeling
Misbruik van vrouwen is algemeen bekend, maar wat niet algemeen wordt erkend, is dat ook mannen het slachtoffer kunnen worden van fysiek of emotioneel misbruik van vrouwen.
In werkelijkheid lijden veel mannelijke slachtoffers van huiselijk geweld in stilte. Hoewel mannen lichamelijk vaak veel groter zijn dan hun partners, verzwijgen velen consequent dat zij lichamelijk zijn mishandeld. Waarom? Onderzoek geeft ons enkele antwoorden.
Onderzoekers vonden een consistent patroon van geweld, met inbegrip van een progressie van misbruik die begint met factoren zoals jaloezie, controle en sociaal isolement, vergelijkbaar met wat in het onderzoek de cyclus van geweld wordt genoemd.
Factoren die het geweld versterkten waren onder meer huishoudelijk werk, kinderen, verraad, echtscheiding en economische problemen.
Onderzoekers (Malchado e.a.) gingen ook in op de kwestie van non-rapportage. Voor de meeste mannen in hun studie stelden zij vast dat hulp zoeken een negatieve emotionele impact had. Zij stelden vast dat de meeste mannelijke slachtoffers naar verluidt een genderstereotiepe behandeling kregen van hulpverleners en diensten, en dat het zoeken van formele hulp vaak leidde tot secundaire victimisatie in de vorm van uitspraken of gedrag dat hen nog meer leed zou berokkenen.
Tsui e.a. ontdekten ook dat mannen geen hulp zoeken vanwege wat zij beschrijven als “maatschappelijke belemmeringen tegen mannen en gebrek aan steun”. Tot de genoemde belemmeringen behoren ontkenning, angst, schaamte en verlegenheid, stigmatisering, en wat volgens de auteurs het belangrijkst is: het feit dat zij als doelgroep van de hulpverlening geen gelijke behandeling hebben gekregen.
Het is betreurenswaardig, maar waar, dat mannen net zo emotioneel of fysiek mishandeld kunnen worden door vrouwen. En mishandeling van mannen is net zo onaanvaardbaar als mishandeling van vrouwen.
Statistieken
Geschat door huiselijkgeweld.nl wordt dat in 40 procent van de huiselijk geweld casuïstiek, er (ook) sprake is van mannenmishandeling. Er worden volgens de stichting ongeveer 80.000 mannen per jaar ernstig mishandeld in huiselijke kring.
In een onderzoek van het Belgische Instituut voor de Gelijkheid van Mannen en Vrouwen kwam naar buiten dat maar liefst 12,5% van de respondenten verklaart dat zij gedurende de laatste 12 maanden minstens één keer het slachtoffer werden van een gewelddadige handeling door hun (ex-) partner, 14,9% van de ondervraagde vrouwen en 10,5% van de ondervraagde mannen.
In Nederland opende het eerste zogenaamde ‘Blijf-van-mijn-lijfhuis’ voor mannen al in 2003. Vandaag zijn er vier. Ook in België bestaan er inmiddels meerdere vluchthuizen waar mannelijke slachtoffers van familiaal geweld worden opgevangen en begeleid.
Hulp
Nederland: Slachtoffers van familiaal geweld kunnen bellen met Veilig Thuis via telefoonnummer 0800-2000. Bent u in direct gevaar, bel dan 112. Bij Veilig Thuis krijgt u een hulpverlener aan de lijn. Deze zet alles voor u op een rij, beantwoordt uw vragen en geeft u advies. Samen met u kijkt de hulpverlener welke professionele hulp er nodig is.
België: Als je slachtoffer bent van familiaal geweld, kan je 1712 bellen of chatten of mailen via www.1712.be. De medewerkers van 1712 luisteren naar je verhaal en verwijzen je eventueel door naar gepaste hulpverlening.
