De derde dinsdag in september, Prinsjesdag staat weer voor de deur. De begroting en de plannen voor het jaar 2014 worden bekend gemaakt. En het spektakel van militair vertoon en natuurlijk de ‘hoedjes’ van de dames uit de Tweede Kamer. Die zullen op allerlei mogelijk manier breed in de media worden uitgemeten. Hoe groot of klein, hoe creatief of hoe lelijk. Dat wordt spannend natuurlijk.
Rutte en Samsom wonnen een jaar geleden glorieus de verkiezingen. Daar lijkt nog weinig van over. De peilingen zijn een catastrofe en de leiders liggen onder vuur. Rutte was twee maanden onzichtbaar en lijkt besluiteloos.
Samsom zou problemen hebben in zijn fractie. Twee fractiegenoten stapten inmiddels op en het blijft rommelen over de aanschaf van de JSF toestellen voor een bedrag van 4,5 miljard euro.
Wat de Nederlandse burger staat te wachten, is in grote lijnen al naar buiten gekomen. Een deel is door het kabinet bekendgemaakt of via een minister of een staatssecretaris en een ander deel is door zogenoemde ‘Haagse bronnen’ in de media terecht gekomen. Dat is het strategisch spel tussen politiek en maatschappelijke organisaties. De media worden gebruikt of misschien wel misbruikt om aan dat spel mee te doen. De reden daarvan is dat het kabinet en de coalitie vooral willen weten hoe de krachten in politiek en samenleving komen te liggen. Nog nooit eerder sloot een kabinet deelakkoorden met tal van organisaties. De angst lijkt er behoorlijk in te zitten bij de coalitie. Angst voor falen.
Krijgt de regering wel voldoende steun om de gigantische miljarden bezuinigingen er door te krijgen. Plus nog eens de extra bezuiniging van zes miljard. Er wordt al een ‘hete herfst’ voorspeld door oppositie en vakbeweging. De PVV roept mensen op in Den Haag te komen demonstreren en de SP wil in Amsterdam een dag van onvrede organiseren. Ook de Eerste Kamer gaat in de komende maanden een hoofdrol spelen. PvdA en VVD hebben in de senaat geen meerderheid en de oppositie kan roet in het politieke eten gooien door niet akkoord te gaan met belangrijke voorstellen. Of het zover komt moet nog worden bezien. Maar het borrelt al heel duidelijk in de Haagse wandelgangen namelijk angst voor nieuwe verkiezingen.
Als het politici wordt gevraagd, zeggen ze dat dit niet aan de orde is. Het VVD-Kamerlid Ton Elias zegt desgevraagd: “Niets aan de hand, we werken perfect samen met de PvdA en het kabinet ligt op koers.” Het klinkt geruststellend, maar na de verkiezingsoverwinning van vorig jaar moeten de regeringscoalitie van VVD en PvdA vooral zien te overleven.
Tekst: Hans Izaak Kriek