*Deze column is mede mogelijk gemaakt door het vermijden van e-mail en social media ten tijde van het schrijfproces. Een heerlijke ervaring.*
Paul Miller is precies een jaar weggeweest. Gedurende zijn zevenentwintigste levensjaar kwam hij erachter dat zijn ziel al jaren werd gecorrumpeerd. Hij wilde eruit stappen, zijn geest verlichten. En dus verliet hij het internet.
Miller, een Amerikaanse technologiejournalist van The Verge, schreef een jaar lang essays over zijn experiment. De artikelen waren niet briljant of daadwerkelijk baanbrekend, maar wel aandoenlijk. Het is bijna vertederend om te lezen hoe blij iemand kan zijn met papieren brieven en kaarten in plaats van een e-mail. En het is herkenbaar dat je nichtje van vijf jaar maar niet begrijpt waarom ze niet met je kan skypen. Ze denkt dat het aan haar ligt, dat je haar gewoon niet wilt 'zien' (via een beeldscherm).
Eigenlijk vond Miller ‘experiment’ een oneerbieding woord om zijn situatie mee uit te drukken. Aan de ene kant had hij de journalistieke nieuwsgierigheid om te zien wat een leven zonder internet zou doen met een jongen die al vanaf zijn twaalfde het wereldwijde web gebruikte. Was de opkomst van het internet een reden voor het deels verliezen van zijn kinderlijke creativiteit, omdat hij vanaf dat moment het tekenen van strips verruilde voor het bijhouden van een Lindsay Lohan-fansite?
Resetten
Maar Miller was ook daadwerkelijk ongelukkig. Hij heeft het offline gaan aangegrepen als een mogelijkheid om zichzelf als mens te resetten. Geen constante aanwas meer van likes en retweets, geen inmiddels natuurlijke neiging om elke keer weer je inbox te controleren op binnenkomende e-mails. Het ging niet zozeer om het onthaasten binnen een steeds sneller werkende wereld, maar om het radicaal uitsluiten van enkele vormen van afleiding en alle gevolgen die daarmee gepaard zijn. En dus: stekker eruit, modem in de prullenbak en smartphone uit het raam.
Naar eigen schrijven gingen Millers productiviteit en creativiteit naderhand omhoog. Hij was er bijna zelf door verbaasd. Hij had de rust gevonden om te kunnen presteren. Dat hij daarnaast zijn leven vooral vulde met het spelen van videogames en het op termijn zelfs leiden van een kluizenaarsbestaan, is een persoonlijke overweging. Anderen zouden zeggen: trek erop uit, de wereld in.Ga wat anders zien dan Manhattan of New York. Zet een bucketlist op en werk deze af. Maar die behoefte had Miller – op een paar dagen door de Midwest toeren – niet. Hij wilde gewoon een normaal leven leiden, maar dan zonder internet. Zo nu en dan eens kunnen nadenken. Rust in de kop.
Ultra-orthodoxe joden
Wat hij wel deed was langs gaan bij een bijeenkomst van zestigduizend ultra-orthodoxe joden. Volgens Miller leerden zij van de meest gerespecteerde rabbijnen in de wereld, die hen kwamen toespreken over de gevaren van het internet. Een van de rabbijnen sprak over het internet als een gevaar dat je relaties, emoties, gevoeligheden en geduld aantast. Dat kinderen in ‘click vegetables’ doet veranderen. Klikplantjes.
Het relaas van Miller is persoonlijk, maar zeker niet onherkenbaar. Natuurlijk is niet iedereen zo afgestoten van de wereld dat het krijgen van kaarten als een achtste wereldwonder wordt beschouwd, was mijn eerste gedachte. Maar toch: in deze context gaat het om iemand die zich heeft afgesloten van de virtuele wereld en zich afvraagt of er dan in de echte wereld nog wel aan hem gedacht wordt. Het is in deze tijd immers een ongelofelijke eer wanneer iemand de moeite doet om een hedendaags luxeproduct als een kaartje te kopen, aan een postzegel te likken, deze postzegel op het kaartje te plakken, naar een brievenbus toe te gaan en het kaartje te deponeren.
Miller is inmiddels 27 jaar. En sinds vorige week weer online. Een constante stroom van twitterberichten heeft hun weg in de wereld van het web weer gevonden. Zijn strijd gaat in feite nu pas beginnen. Zijn tip? Volg hem niet. Mijn tip? Probeer niet hierop te klikken.
(Psssst! Nog meer kliktips!)
"I'm still here: back online after a year without the internet"
The Shallows: What the Internet is Doing to Our Brains
Meer van Geert Jan Hahn? Neem een abonnement!