Lieve Jeroen, het is weer hoog tijd voor jouw functioneringsgesprek. Dat voer je direct met mij (God), want laten we eerlijk wezen: wie anders duld jij boven je als koning van de publieke omroep? Vorig jaar hebben we het al even besproken: hoe jij over religie spreekt is zo godgeklaagd dat je mij wel op je blote knietjes mag danken dat ik gezegend ben met een grote dosis humor en zelfspot. En genadig geduld (waar is die tijd gebleven dat ik het woord lankmoedigheid nog kon gebruiken?).
Eigenlijk had ik jou nooit als grootste talkshowhost moeten aanstellen. Je bent een 55-plusser (ik zal als hemelse wingman zorgen dat je scharrels dit niet lezen!) en daar zitten er nogal wat tussen die een ouderwetse hekel aan religie hebben. Dat was een foutje in mijn administratie, maar hee, je bent een goede verleider. En, nog belangrijker: heel goed is mijn personeelsbeleid nooit geweest, of wel soms? Komen we later op terug.
Kansloze moslim aan tafel
Deze week was het weer bal. Twee keer! Eerst ging het over dertig geradicaliseerde moslimjongeren in Amsterdam. Aan tafel zat Wissam Feriani van Islamic Empowerment (connecting people). Een man die vanuit zijn gelovige achtergrond zijn best doet om jongeren zich Gezien, Gehoord en Gewaardeerd te laten voelen, volgens zijn website. Aan hem zal het niet liggen, als ze radicaliseren.
Jij bleef intussen maar hakken. In het kort kwam het erop neer dat jij liever tuigvloggers dan brave moslims ziet. Liever dat ze bezig zijn met doekoe, waggies en meisjes dan met, ik citeer, ‘het gif van religie’. Zo ken ik je weer, Jeroen! En ook al vind je dan dat religie eigenlijk bij die jongeren uit de buurt moet blijven, toch bleef je maar drammen: wat doet de moskee eraan? Je probeerde zelfs nog even een islamitische paus te introduceren, om de boel in het gareel te houden. Wat doet de moskee eraan? Zo ben ik het gewend: jullie willen dat ik me nergens mee bemoei en tegelijk willen jullie dat ik alle shit achter jullie kont opruim.
Ik heet geen Gerrit!
Op een gegeven moment was je de nuancerende toon van de goede moslim Wissam Feriani helemaal zat. Je had liever gezien dat de redactie een enge salafist had gecast. Dus sloot je het gesprek abrupt af en liet je het laatste woord aan Patty Harpenau, ook zo’n heerlijke 55-plusser die ouderwets allergisch is voor de kerk. ‘Ik schaf het woord God af en noem hem voortaan Gerrit!’, bleef de schat maar gillen.
Waar dat over ging wist niemand aan tafel en ook mijn slimste engelen proberen het nog steeds te duiden. De dommere engelen studeren inmiddels een geactualiseerde editie van het Ere zij God in. Voor kerst. Ere zij Gerrit 2016. Jullie worden hartelijk bedankt, Jeroen en Patty. Jij gaf het item nog een stijlvolle afsluiter met je ‘Genoeg erover. We weten allemaal wel, als je je een beetje verdiept, dat die boeken zijn verschrikkelijk, die roepen altijd op tot geweld.’
Een klein beetje gif is niet dodelijk
Een paar dagen later herhaalde je dit nog even in de uitzending. Dat er gif in al die heilige boeken zit. Als om te bevestigen: wat ik gezegd heb, heb ik gezegd (vrij naar Pontius Pilatus) en daar mag u mij aan houden. Je zei dit terwijl je een PVV-dominee aan tafel had zitten. Wonderlijk is dat toch. Toen deze schepping uit mijn handen kwam, was er geen haar op mijn hoofd die eraan dacht dat er weleens PVV-dominees op rond zouden lopen, maar alles kan in een wereld die van God los is.
Over gif gesproken: ja, natuurlijk zit er gif in mijn heilige boeken. Heeft religie iets giftigs. Maar ik zie jou wijntjes drinken aan tafel. Zit er soms geen gif in een glas wijn? Ja, natuurlijk wel. Alcohol, het leidt tot de grootste agressie, geweldsuitbarstingen, scheldkanonnades, vechtpartijen, aanrandingen, verkeersongelukken, kindermishandeling – afijn, je begrijpt mijn punt wel. Doseer je dat gif verstandig in een goed glas wijn, dan veraangenaamt het je leven, maakt het je creatiever, vrolijker, milder, gezelliger. Daarom drinken we wijn ondanks (of juist dankzij) het giftige bestanddeel, en zo werkt het ook ongeveer met religie.
Nodig dan ook normale lui uit man!
Zelf maak je het ook niet veel beter, trouwens. Want je kunt wel emmeren en mekkeren over het falen van mijn boeken, kerken en kinderen, maar nodig dan ook niet de rotte appels uit, man! Als je voornamelijk haatbaarden en PVV-predikanten aan je tafel zet kom ik er natuurlijk onmogelijk goed af in je show. Of is dat ook precies de bedoeling?
Wissam Feriani bereikt en helpt jongeren waar niemand anders bij kan komen. In de naam van islam. En jij zanikt maar dat de moskee niks doet tegen jihadisme. Het grootste protestantse kerkgenootschap voert rechtszaken tegen het kabinet om bed, bad en brood voor asielzoekers. En jij trekt weer een zwammende PVV-ijdeltuit bij zijn kansel vandaan om hem nationale zendtijd te bieden.
En nu afgelopen
De dominee bleef maar wollig ouwehoeren, waarop je terecht zei: een dominee blijft ook maar doorpraten, hè. Ook weer een reden om niet naar de kerk te gaan. Amen, Jeroen, en daarom blijf ik zelf ook nog weleens weg op zondagochtend. Merken ze niks van, zo druk als ze zijn met zichzelf. Maar als jij zo doorgaat, Jeroen, kijk ik ook niet meer naar jouw vooringenomen, achterhaald anti-godsdienstige praatprogrammaatje. Dan laat ik je rücksichtlos inhalen door de volgende generatie en voeren wij volgend jaar geen functioneringsgesprek meer. It’s up to you, Pauw! With love, God zelve.
Eerdere brieven van God / Alain Verheij:
Brief van God aan Arjen Lubach
Brief van God aan Theodor Holman
