Werkgevers en werknemers in de kunsteducatie willen paal en perk stellen aan het aantal zelfstandigen zonder personeel. Net nu in de zorgsector de Tweede Kamer probeert te voorkomen dat zelfstandigen het werken onmogelijk wordt gemaakt. Dat en meer, in het zzp-nieuws van week 20.
De sociale partners in de kunsteducatie luidden deze week de noodklok vanwege – wat zij noemen – de groeiende problemen rond de inzet van zelfstandigen zonder personeel. Gemeentes sturen als subsidiegevers steeds vaker aan op het inzetten van zzp'ers, beweren werkgevers en werknemers. Dat zou niet alleen ten koste gaan van de vaste banen maar ook van de kwaliteit van het onderwijs, bijvoorbeeld op muziekscholen.
Het Overleg Arbeidsvoorwaarden Kunsteducatie (waarin de vakbonden FNV KIEM, de Nederlandse toonkunstenaarsbond Ntb en de branchevereniging Kunstconnectie samenwerken) waarschuwt in een manifest de gemeenten en het rijk voor 'hardnekkige misverstanden rond zzp’ers in de kunsteducatie'.
Instellingen kunnen kwaliteit niet meer garanderen
Als gevolg van bezuinigingen zouden de centra voor kunsteducatie vaak op onjuiste wijze hun werknemers massaal vervangen door zzp’ers. Volgens Tanja Schrijver van vakbond FNV KIEM gaat het hier grotendeels om 'schijnzelfstandigen'. De vakbondsvrouw zegt te vrezen dat zzp'ers in de kunsteducatie een groot risico lopen om onder de bestaansgrens te komen en bij controle van de belastingdienst door de mand te vallen.
Bovendien zouden de instellingen hun kwaliteit niet meer kunnen garanderen, omdat zelfstandigen zich niet zouden hoeven te houden aan het beleid van de gemeente of het kunstencentrum. Waar dat idee vandaan komt, is ons een raadsel: opdrachtgevers kunnen daarover met hun opdrachtnemers immers over afspreken wat zij willen.
ZZP'ers in de zorg
Wat er ook van zij van de kritiek uit de kunsteducatie, staatssecretaris Wiebes van Financiën zal daar niet van willen weten. En die gaat nu eenmaal over de fiscale behandeling van zelfstandigen zonder personeel. In de Tweede Kamer noemde hij deze week het onderwijs nog als een sector waarin constructies met zzp'ers prima werken.
Wiebes deed deze toch opmerkelijke uitspraak tijdens het vervolg van het overleg over de situatie van zzp'ers in de zorg. Voor die sector zelf leverde dat debat overigens weinig nieuws op. De Tweede Kamer houdt zijn twijfels over de pilot waardoor 1200 zzp'ers die eerder hun VAR-wuo kwijtraakten alsnog aan het werk zouden kunnen blijven – al dan niet via bemiddelingsbureaus.
'Schakelen tussen randvoorwaarden'
Anders dan in de eerste ronde kort voor het mei-reces nam nu staatssecretaris Van Rijn van Volksgezondheid wel deel aan het overleg. Hij gaf aan het belang van zzp'ers in de zorg niet te willen onderschatten, maar vroeg er begrip voor dat hij binnen de sector te maken heeft met specifieke regelgeving en kwaliteitseisen – en met het gegeven dat het kabinet 'schijnconstructies' wil tegengaan.
Tussen deze randvoorwaarden moet geschakeld worden, aldus Van Rijn. Wel zegde hij toe de Kamer zo spoedig mogelijk terugkoppeling te geven over de voortgang en werking van de pilot, en over de eventuele verruiming daarvan.
Kabinet houdt vast aan VAR-webmodule
In de marge van het debat over zzp'ers in de zorg bleek ook nog dat het kabinet vast wil houden aan de invoering van de VAR-webmodule. Die moet per 1 januari 2015 de vertrouwde papieren Verklaring Arbeidsrelatie vervangen. ACTAL, het college dat nieuwe wet- en regelgeving moet beoordelen op zijn doeltreffendheid, had juist dringend geadviseerd dat plan te laten varen.
Volgens ACTAL zou de webmodule alleen maar tot een onwerkbare bureaucratie leiden, maar daar was staatssecretaris Wiebes niet van onder de indruk. Overigens wordt een definitief besluit pas na de zomer verwacht, als ook de resultaten bekend zijn van een onderzoek onder een aantal grote opdrachtgevers van zzp'ers.
VERDER IN HET NIEUWS
Uit onderzoek van uitkeringsinstantie UWV blijkt dat steeds meer bedrijven zelfstandigen zonder personeel inzetten. In 2011 deed nog maar 16 procent van de bedrijven dat, in 2013 was dat al 31 procent. Daarmee zijn zzp'ers voor het eerst meer gewild dan uitzendkrachten.
Vooral grote bedrijven huren zelfstandigen in. De voornaamste reden om dat te doen is vrijwel altijd hun flexibiliteit. Bij de overheid worden zzp'ers vooral gevraagd vanwege hun kennis en ervaring, en in de agrarische sector om pieken in de productie op te vangen.
ZZP-pensioen
De belangenorganisaties Zelfstandigen Bouw, Stichting ZZP Nederland, FNV Zelfstandigen en PZO-ZZP zijn met aan aantal pensioenuitvoerders in gesprek over de uitvoering van het plan voor een zzp-pensioen dat zij vorig jaar lanceerden. Binnen een aantal weken denken zij bekend te kunnen maken met welke uitvoerder zij gaan samenwerken.
BrightNL
Ondertussen is de private pensioeninstelling BrightNL ook al een heel eind met zijn eigen zzp-pensioen. Afgelopen week werd bekend dat via crowdfunding de 300.000 euro zijn opgehaald die nodig waren voor de opbouw van de organisatie. Over de vereiste vergunning heeft al een eerste gesprek plaatsgevonden met de Autoriteit Financiële Markten. Als die op tijd afkomt, kan BrightNL in oktober van start.