Sommige van deze rolezinhos (spreek uit rolezienjo) gingen gepaard met roofpartijen en geweld. Al is het niet duidelijk of de daders onder de jongeren te vinden waren. Het kunnen ook omstanders zijn geweest die van de wanorde profiteerden. En wanorde kan er ontstaan als pakweg 6000 jongeren afspreken om elkaar te treffen in een winkelcentrum.
In de metropool São Paulo heeft de politie al hard ingegrepen met gebruik van traangas en rubberen kogels. Amnesty International in Brazilië heeft politie en winkelcentrumbeheerders beschuldigd van racisme.
video rolezinho winkelcentrum Itaquera in São Paulo
Openbaar terrein
Het is voor de Braziliaanse upperclass even wennen dat haar territorium wordt betreden door mensen die er niet ‘horen’: jongeren uit een lager milieu, meestal met een donkere huidskleur. Voor deze jongeren is het een sport om zich te laten gelden, als om te zeggen: “Dit is openbaar terrein, wij mogen hier ook komen.” Maar voor de klanten van oudsher is het een plek waar ze zich veilig voelen tegen de groeiende criminaliteit op straat. Arme, donkere jongeren hebben het stigma dat ze de plegers van deze criminaliteit zijn.
'Dit is openbaar terrein, wij mogen hier ook komen'
Tot nu toe was het overgrote deel van de rolezinhos in São Paulo. De grote vraag is of ze gaan overwaaien naar Rio, waar jongeren meer plekken hebben om elkaar te ontmoeten dan in de jungle van beton die São Paulo is. Dé ontmoetingsplek bij uitstek in Rio is het strand. Maar op Facebook is er al één aangekondigd in Rio’s buurstad Niterói, aan de andere kant van de baai.
Braziliaanse lente
Sociologe en blogster Marília Moschkovich is ervan overtuigd dat de rolezinhos een vervolg zijn op de protesten van vorig jaar en dat er sprake is van een Braziliaanse lente: de onderklasse wil een structurele verandering van de maatschappij, waar alle maatschappelijke klassen in hun eigen omgeving zitten verankerd.
Op haar blog haalt ze de 20-jarige Jefferson Luís aan, die aan een rolezinho in São Paulo had meegedaan. “Het heeft geen zin om in je huis opgesloten te zitten”, had hij tegen de krant O Globo gezegd nadat hij was gearresteerd door de politie. “Geen enkele andere zin vat zo goed deze sociale en politieke kwestie samen waartegen de rolezinho zich verzet”, vindt Moschkovich. Het probleem is volgens haar dat het van je sociale status en je budget afhangt waar je in de stad naartoe kunt. En het geld is in Brazilië, een van de meest ongelijke landen ter wereld, niet eerlijk over de mensen verdeeld. Moschkovich besluit haar betoog: “De rolezinho is een ongelooflijk wapen in de strijd voor een daadwerkelijk gelijke maatschappij.”
