De oorlog die de Verenigde Staten met drones uitvoeren op vermeende Al-Qaeda-strijders in Pakistan, Jemen en Somalië “is een rechtvaardige oorlog”, zo zei de Amerikaanse president Obama gisteren in een toespraak. Het was voor het eerst dat de president zo uitgebreid het gebruik van de gewapende drones verdedigde.
“Zowel volgens de Amerikaanse wet als volgens het internationaal recht zijn de Verenigde Staten in oorlog met Al-Qaeda, de Talibaan en hun medestrijders", zei Obama gisteren in zijn toespraak. "We zijn in oorlog met een organisatie die nu zo veel mogelijk Amerikanen zou vermoorden als ze zouden kunnen, als wij ze niet eerst tegenhielden. Dus dit is een rechtvaardige oorlog: een oorlog die proportioneel wordt gevoerd, als laatste redmiddel en vanuit zelfverdediging.”
De druk op Obama om zijn beleid uit te leggen, is onlangs toegenomen. Jarenlang was er in het Westen weinig kritiek op de Amerikaanse aanvallen met gewapende drones. Het waren vooral mensenrechtenorganisaties die wezen op de burgerslachtoffers in Pakistan en de schending van haar soevereiniteit. Maar sinds begin dit jaar begon de onrust over de onbemande vliegtuigen ook bij politici in de VS en Europa toe te nemen. Drone is een verzamelterm voor alle 'unmanned aerial vehicles' – onbemande vliegtuigen.
De Amerikaanse senatoren die in februari over de benoeming van John Brennan als nieuwe chef van de CIA moesten oordelen, eisten meer openheid over het droneprogramma. Onlangs hielden Europarlementariërs een hoorzitting houden over de Amerikaanse drones. En later dit jaar verschijnen zeker twee rapporten over de rechtmatigheid van gewapende drones: één namens de VN-rapporteur Ben Emmerson en in Nederland één van de Commissie van Advies inzake Volkenrechtelijke Vraagstukken, op verzoek van minister Frans Timmermans (Buitenlandse Zaken). Emmerson reageerde vandaag overigens positief op de toespraak van Obama.
Vooruitlopend op deze onderzoeken alvast een eerste inventarisatie: hoe legitiem is het gebruik van de VS van die gewapende drones?
Lees het hele artikel Hoe legitiem is het gebruik van gewapende drones? van Peter Teffer en andere verhalen over hoe technologie invloed heeft op politiek, cultuur, samenleving en economie, door een abonnement te nemen.