Opkomend zwaargewicht

Op de immens brede schouders van Vitaly Klitsjko drukt een zware last. Hij is de hoop in bange dagen van Oekraïne.

"Ik duim voor Joelia'', zegt Klitsjko over ex-premier Joelia Timosjenko, die nog jaren achter de tralies lijkt te zitten. "Omdat ik zeker weet dat haar proces politiek gemotiveerd is.'' Hij refereert aan president Viktor Janoekovitsj: "Elke politicus moet zijn politieke verantwoordelijkheid nemen, maar niet een strafrechtelijke. Die heeft hij niet. Onze oppositieleidster moet zo snel mogelijk vrijkomen.''

De twee meter lange Klitsjko leunt tegen een groot aquarium. De veertigjarige bokser en politicus is vermoeid. Van partijcongressen en trainingskampen, van persconferenties en het vele reizen. Dokter IJzervuist, zoals zijn bijnaam luidt, wordt geleefd. "Mijn carrière als atleet zal snel voorbij zijn'', zegt de regerend wereldkampioen in het zwaargewicht. "Ik ben nu 25 jaar sportman. Het is tijd om al mijn tijd aan Oekraïne te besteden. Politiek is in mijn optiek het instrument daar voor.''

Stoot

Klitsjko toonde zich al betrokken bij de revolutie in 2004, maar zijn in 2010 opgerichte partij Oedar ('stoot') blijkt een doorbraak te zijn. Amper twee jaar later leidt hij volgens peilingen de derde partij van het land. Bij verkiezingen in oktober hoopt hij het parlement met zestig collega's te bestormen: twintig procent van de beschikbare zetels.

Klitsjko staat een zware taak te wachten. Alle toppolitici, van vroeger en nu, worden volgens de bevolking omgeven door een walm van corruptie en vriendjespolitiek. "Mensen zijn overstuur, ze geloven niet meer in politiek'', zegt Klitsjko. "Bijna zestig procent van de mensen vertrouwt geen enkele partij of politicus. Oekraïne is een Europees land, maar wel één waar de Europese standaard ver verwijderd is.''

"Dit land heeft een enorm potentieel en daar praat iedereen over, maar er gebeurt niks. Mensen zijn alleen maar met zelfverrijking bezig. Daarom hebben we hervorming nodig. Om te voorkomen dat we afglijden richting tirannie en om te voorkomen dat Oekraïne nog meer imagoschade oploopt. Dit land mag niet ten onder gaan aan corruptie.''

Amateur

Dat Klitsjko zelf nog weinig verkeerds heeft gedaan maakt hem volgens politiek analist Michajlo Mistsjenko populair. "Oedar verstevigt zijn positie omdat velen Klitsjko zien als een amateur die het strijdtoneel heeft betreden. Het is in zijn voordeel dat burgers nogal sceptisch zijn over de professionele politici.''

Maar als weinig Oekraïners nog vertrouwen in de politiek hebben, waarom zouden de kiezers Klitsjko en Oedar dan wél moeten geloven? Bovendien lijkt de strijd tegen de alom heersende corruptie niet te voeren, laat staan te winnen. "Wij zijn nieuwe politiek'', verdedigt Klitsjko zich. "Nieuw en anders. Oedar steunt geen oligarchen of politici die niet werken in belang van het land. Wij zijn niet op winst uit.''

Toch ziet nog niet iedereen Klitsjko als een messias. Critici vinden hem inhoudelijk zwak bij discussies. Ook vinden ze het kiezersbedrog dat Klitsjko zich beschikbaar houdt om burgemeester van Kiev te worden. Maar ze vragen zich vooral af hoe iemand zonder steun van machtige magnaten het politieke systeem wil veranderen. Klitsjko: "Politiek is net als boksen. Je moet het gevecht aangaan om resultaat te bereiken. En blijven knokken.''

Verschenen in GPD, op 01-06-2012

Mijn gekozen waardering € -

Geert Jan Hahn is journalist en slavist. Werkte, woonde en studeerde in Kiev, Sint-Petersburg en Warschau. Voltooide Slavic Literary Studies cum laude aan de UvA. Reist, schrijft en spreekt als Oostblogger voor landelijke media. Is daarnaast bekend van zijn taalvirtuoze zege bij het tv-spel Lingo en zijn columns over de favoriete sterfleeftijd van 27 jaar.