Het is niet dat ik pro Trump ben, integendeel. Ik had er alleen een hard hoofd in dat Harris zou gaan winnen. Daar lagen een paar objectieve constateringen aan ten grondslag. Ten eerste begon Harris te laat aan haar campagne. Dat lag natuurlijk niet aan haar, maar aan Joe Biden. Ik heb het het op deze plek al vaker verkondigd: Biden had zich nooit kandidaat moeten stellen voor een tweede termijn. Hij lag al jaren slecht in de markt en zijn leeftijd speelde steeds meer tegen hem. Dat Trump ook niet meer de jongste is, was in dat licht niet van onderscheidend belang. Wel het feit dat veel Amerikanen het gevoel hebben dat het land economisch de verkeerde kant opgaat. Ook al is dat gevoel onterecht, Biden kon dat sentiment niet keren.
Tijdens de eerste weken na haar verkiezing leek Harris de wind mee te hebben. Vanaf de start had zij echter al te maken met de negatieve perceptie dat niet duidelijk was wat het verschil ging zijn tussen een president Biden en een president Harris. In de maanden daarop is zij er niet in geslaagd zich op duidelijke wijze te onderscheiden. Ze bleef vaag over haar plannen, terwijl Trump met de ene krasse belofte na de andere kwam. Opnieuw doet het er niet toe of hij die allemaal waar kan of wil maken. Het gaat om de perceptie dat hij werk gaat maken van een heel ander Amerika en de zaken wel eventjes zal fixen. Kennelijk is dat net wat de Amerikanen nu wilden horen.
Ten slotte, en ik bedoel dit niet denigrerend, had Harris het nadeel vrouw te zijn. De Amerikanen blijken gewoon nog lang niet toe aan een vrouwelijke president. Gezien de macho cultuur die het land kenmerkt, behoeft ook dat geen vervreemding te wekken.
Amerika onder Trump
Hoe gaat Amerika evolueren onder nog eens vier jaar Trump? Zijn aanhangers geloven maar al te graag dat hij nu wel het land vooruit zal helpen. De tegenstanders vrezen juist het ergste. Gezien de onvoorspelbaarheid van de man moeten we ons inderdaad voorbereiden op roerige tijden.
In de VS zal hij zijn beloften op het gebied van immigratie en economie moeten inlossen. Een handelsoorlog met de rest van de wereld ligt op de loer. Hoe gaat de EU reageren op zijn herverkiezing? Naar het schijnt zijn de task-forces die hier beleid op moeten maken al gevormd. Zal de Amerikaan er over vier jaar beter voorstaan? Ik betwijfel het. Isolationisme heeft de VS nooit vol kunnen houden en de wereldeconomie laat het ook niet meer toe. Linksom of rechtsom zal Trump op economisch gebied moeten samenwerken met andere landen/machtsblokken. Dat kan weer enerverende beelden opleveren.
Wat gaat Trump doen op internationaal terrein? Hij pochte vorig jaar dat hij de oorlog tussen Rusland en Oekraïne in één dag zou oplossen. Kom maar op! Ik heb er een hard hoofd in. Blijft de NAVO eensgezind en sterk? Wat gaat hij ondernemen in het Midden-Oosten? Veel vragen. De nodige veronderstellingen. De waarheid is dat we het moeten afwachten en ons beter kunnen voorbereiden op vier jaar chaos en onzekerheid in zijn buitenlandbeleid.
Er lopen nog rechtszaken tegen Trump. Zijn leeftijd zal hem net als bij Biden parten gaan spelen in de loop van zijn presidentschap. Of die factoren nog van invloed gaan zijn op zijn ambtsduur, moeten we ook afwachten. De vraag is of een president Vance zoveel positiever nieuws zou zijn.