Aan de Zuid Spaanse costas voltrekt zich een stille kaalslag, die het aangezicht van de bij toeristen geliefde Andalusische kust blijvend kan veranderen. De rode palmkever, een bijna niet te stoppen massamoordenaar, is bezig aan een vernietigende opmars.
De laatste 15 jaar overleden al ten minste 300.000 palmbomen door toedoen van het schadelijke insect en de plaag breidt zich nog steeds uit. “Palmbomen worden straks een luxe artikel”, denkt assistent-hovenier Anita Peeperkorn.
In de oven
De rode palmkever, ook al gesignaleerd in de provincie Valencia en het noordelijker gelegen Castellon, dreigt heel Spanje te veroveren. In Andalusië is niet alleen de kuststrook ten prooi gevallen aan het twee centimeter grote, vliegende insect. Ook steden als Cordoba en Nijar in de provincie Almeria zijn zwaar getroffen.
De gemeentes aan de Costa del Sol en de aangrenzende Costa de la Luz hebben alarm geslagen. Infecties moeten direct worden gemeld. Blijkt de boom na inspectie reddeloos verloren, dan wordt het karkas omgehakt en in speciale verpakking naar de verbrandingsoven gebracht.
Egypte
De Picudo rojo, zoals hij in Spanje te boek staat, is zo goed als zeker geïmporteerd uit Egypte. De larven van het rood-zwart gestreepte insect boren vanaf de kroon gaten in de stam van de palmboom, waardoor er geen water of voedsel meer binnen komt. Daarna is het een kwestie van weken tot de boom afsterft. “Het is echt ongelooflijk wat een schade de larven aanrichten”, ziet de Nederlandse Anita Peeperkorn dagelijks tijdens haar werk in Conil de la Frontera, provincie Cadiz. “Ze graven meters lange tunnels en zodra ze het zachte hart van de palmboom hebben bereikt, sterft die af.”
“Bij zieke bomen worden de bladeren afgesneden en de stam gepeld. Daarna wordt preventief een gif geïnjecteerd, zodat de kevers uit de buurt blijven”, legt Anita Peeperkorn uit. “Dat moet iedere 40 dagen herhaald worden, tot de kever compleet is uitgeroeid in deze streek. Het schoonmaken, strippen en preventief behandelen van een palmboom kost 300 euro.”
Geldnood
Die kosten zijn een aanslag voor de vele Andalusische gemeenten in geldnood. Maar al worden de vuilnismannen al maanden niet betaald en staken andere ambtenaren, in de hoop achterstallig loon binnen te halen, de bestrijding van de rode kever krijgt de hoogste prioriteit. “Gemeenten moeten wel, met het oog op het toerisme. Want de palmbomen zijn bepalend voor het aangezicht en de sfeer in een dorp of stad.”
Wellicht dat een sinds kort op de markt verschenen methode soelaas biedt. Door een speciale geur te verspreiden in een zogenaamde trapa, een val, kunnen per dag wel twintig kevers worden gevangen. Een plastic strandemmertje, met gaten, is voldoende. En daar is aan de costas gelukkig geen gebrek aan.
Eerder verschenen in bij de GPD aangesloten kranten.
