Zomerreces in Bulgarije. De parlementariers gaan even uitblazen, na een paar roerige weken. Een zwakke coalitie, een ontstemde oppositie en een volk dat vijftig dagen lang heeft geprotesteerd. Met het reces nemen ook zij even pauze, maar in principe worden de demonstraties in september weer hervat.
Hristo Gazjdev behoort tot de oppositiepartij GERB, de grootste partij van Bulgarije. Begin dit jaar was de centrum-rechtse partij nog onderdeel van de regering en leverde het met Bojko Borisov de premier. Die regering moest echter haar ontslag indienen, op last van protesterende burgers. Een scenario dat ook dreigt voor de sinds mei leidende socialisten, die een wankel minderheidskabinet vormen met de Bulgaarse Turkse Partij en 'rekent' op gedoogsteun van de extreem-nationalistische partij Ataka (de twee kleine partijen hebben compleet contrasterende belangen in Bulgarije).
'Smerig werk'
Gazjdev betreurt de ontwikkelingen in zijn land. Hij begrijpt maar al te goed waarom het volk massaal de straat op is gegaan. "Er is een oud gezegde: 'Politiek voeren is smerig werk', maar het zijn vooral de mensen die genoeg hebben van die viezigheid. Kijk naar de verkiezingscampagne die in aanloop naar twaalf mei gevoerd werd. Dit was geen campagne uitgaande van ideeen, van beleid of van het uitwisselen van gedachten. Het ging om modder gooien, en dan vooral wie dat het meest naar zijn tegenstander kon doen. Hierdoor raken burgers vervreemd van de politiek.''
Uiteraard refereert Gazjdev bij dat besmeuren vooral aan andere partijen dan zijn eigen GERB, en vooral aan de socialisten van BSP. De regeringspartij speelde met het aanstellen van mediamagnaat Delian Peevski als hoofd van de nationale veiligheidsdienst dan ook de oppositie en het volk in de kaart om in opstand te komen. Zie daar, hét voorbeeld van corruptie en vriendjespolitiek, waar dat land zo graag wat aan wil doen, was daar.
Oligarchie
"De aanstelling van Peevski was de druppel,zeker in combinatie met een wetswijziging doorvoeren waardoor de veiligheidsdienst veel meer macht kreeg", vertelt Gazjdev. "Maar ook premier Stanisjev maakte een fout. Hij gaf enkele weken geleden toe dat hij deel uitmaakt van een economische 'kring' en representant is van de oligarchie."
"Daarom zijn de mensen de straat opgegaan. Ze eisen moreel handelende mensen, ze eisen transparantie van de besluitvorming, ze eisen een dialoog tussen de rijke regerende topklasse en de 'gewone' mensen. Maar ze zien niet in hoe de huidige regering dat gaat bewerkstelligen en eisen daarom het ontslag."
Er wordt veel gesproken over de jonge middenklasse. Een nieuwe generatie die zich roert. Dat zijn dan jouw leeftijdsgenoten.
"Het is inderdaad vooral de jonge middenklasse die protesteert. De mensen die geboren zijn in de jaren tachtig en negentig. Mensen die ook niet het communisme herinneren en niet daardoor gevormd zijn of dat als last ervaren. Mensen die kunnen reizen, leven, studeren door Europa en de wereld en een idee hebben van hoe het systeem zou moeten functioneren. Kortom, zij willen dat zij in een land met betrouwbare regel- en wetgeving leven op elk gebied, en dat dit ook in de toekomst voor hun kinderen is weggelegd. Dat vind ik het mooie aan deze protesten: ze zijn niet veroorzaakt door wetten en bezuinigen, maar door de ideeen die mensen hebben."
En welke rol is weggelegd voor jonge politici als jijzelf?
"Wat politici, en vooral jeugdige politici moeten doen, is laten zien dat wij hier ook zo over denken. Dat wij ook een discussie over hun ideeen willen, een debat voeren ovoor een betere toekomst en hoe we dat met concrete plannen gaan bewerkstelligen."
"Maar die transformatie naar een politiek zonder corruptie en nepotisme is niet alleen voor de jongeren noodzaak. Alle politici moeten hierin meegaan, niemand moet persoonlijk gewin meer voorop stellen."
Maar er is een enorme vertrouwensbreuk ontstaan.
"Dat is het resultaat van meer dan twintig jaar transitie, van het communisme naar de markteconomie. We hebben helaas een aantal slechte regeringen gehad, die in plaats van groei een fiscale crisis op hun geweten hebben, en die veel controversiele figuren hebben benoemd voor cruciale posten. Zelfs als ze in een vorige regering zichtbare fouten hadden gemaakt, schandalen hebben veroorzaakt en sluwe deals hebben gesloten. "
"En dat is dus het allerbelangrijkste doel van alle politieke partijen; zich beter presenteren, meer verantwoording afleggen waar nodig en er uiteindelijk alles aandoen om dat vertrouwen terug van de bevolking te winnen."
Tot slot: je bent vice-president van de jongerenafdeling van de Europese Volkspartij, de JEVP (waar ook het CDJA bij is aangesloten). Hoe kijk je vanuit Europese ogen naar de problematiek in jouw land?
"Die vertrouwensbreuk tussen maatschappij en politiek is niet een typisch Bulgaars fenomeen, maar eerdere pan-Europees. De beste definitie van de vertrouwensbreuk heb ik gehoord van een Spanjaard. Hij noemde het 'de echtscheiding van de bevolking en de politieke partijen'. Dat komt vooral voor in landen waar moeilijke hervormingen en bezuinigingsbeleid moet worden geimplementeerd in tijden van crisis. De meerderheid van de bevolking is ontevreden en accepteert geen enkele uitleg van de politici die hiervoor verantwoordelijk worden gehouden."
