Graham Nash is een popmuziekicoon uit de jaren zestig en zeventig. Na de succesjaren met zijn Engelse groep The Hollies koos Graham Nash in 1968 voor de Amerikaanse westcoast muziek. Hij ontmoette David Crosby, Stephen Stills en Neil Young en vormde samen de supergroep Crosby, Stills, Nash & Young. In zijn biografie ‘Wild Tales’ is Graham Nash ongelofelijk open over zijn drugs- en seksgebruik en de vaak moeizame relatie met David Crosby.
In zijn biografie wordt, vanaf pagina 173, uitvoering beschreven welk moeizaam proces vooraf ging om de lp Déjà Vu te maken.
‘Die opnametijd was inderdaad een moeilijk proces. We gingen allemaal door een moeilijke tijd.’
Je noemt die periode zelfs: ‘We are fucking loosing it’. ‘Het kost veel moeite om me aan het huilen te krijgen, maar op dat moment waren we bijna verloren. Ik had ’s nachts onze liedjes gemixed, maar Stephen veranderde deze in de ochtend weer. Dat was belachelijk!.’
Leek het alsof je droom van Crosby, Stills & Nash uit elkaar zou spatten?
‘Ja! We moesten ons alle drie juist fantastisch voelen. Daarom schrijf ik inderdaad in het boek dat we gelachen, gehuild en elkaar bedrogen hebben tijdens de opname van Déjà Vu.’
Eerlijk gezegd, en dat heeft de geschiedenis ook bewezen, was Neil Young nooit een onderdeel van de band
Je zegt op pagina 252: ‘CSN was a rocky marriage’.
‘Dat was toen, en is nog steeds zo.’
Klinkt Déjà Vu daarom veel donkerder?
‘Dat klopt. Ik had niet langer een relatie met Joni Mitchell en de relatie tussen Stephen en Judy Collins was verbroken. Ik weet zeker dat die donkere periode heeft gezorgd dat we Déjà Vu konden maken. Als muzikanten en mensen moesten we ons destijds door die periode heen slepen door muziek te maken.’
Nash beschrijft,op pagina 147 van zijn boek, zijn relatie met Joni Mitchell als ‘een droom’.
Gold die zwarte periode ook voor Neil Young?
‘Nee, hij kwam vaak naar ons toe met bijna uitgewerkte liedjes, zoals ‘Country Girl’, die wij eigenlijk alleen nog maar hoefde in te zingen. Hierdoor vond ik Neil niet een deel van de band die we destijds waren. Eerlijk gezegd, en dat heeft de geschiedenis ook bewezen, was hij nooit een onderdeel van de band.’
Toch beschrijf je, op pagina 164, in je boek dat Neil een ‘donker kantje’ heeft toegevoegd aan CSNY.
‘Dat klopt. We hebben samen geweldige muziek gemaakt, maar ik ben er helemaal niet zeker van dat het wel zo’n goed idee was dat Neil Young lid werd van onze band. Ik wilde helemaal niet dat Neil Young deel zou uitmaken van de groep. We hadden al een geweldig geluid, ‘why fuck with it’.’
Dat is een stevige uitspraak.
‘Sterker nog. Ik vraag me af welke muziek we als Crosby, Stills & Nash hadden gemaakt wanneer Neil Young nooit bandlid was geworden. Dat is een interessante vraag… Onze eerste plaat als CSN was, zonder twijfel, een unieke, prachtig, optimistische en hoopvolle plaat.’
The Everly Brothers hebben mijn muzikale leven veranderd, Elvis mijn manier van denken
Waarom wilde je een memoires schrijven? In het boek zeg je: ‘Ik hou er niet van om terug te kijken’.
‘Je hebt gelijk, ik ben nooit iemand geweest die graag terugkijkt maar kijk vooral naar wat ik tegenwoordig doe of wat ik morgen ga doen.’
In het boek vraag je je met verbazing af hoeveel je nog weet.
‘Ja. Met alle respect, maar wij hebben allemaal veel drugs gebruikt. Wie had ooit gedacht dat mijn geheugen niet aangetast zou worden. Sterker nog ik herinner mij nog alle details, inclusief de kleine.’
In het boek ben je niet alleen zeer openhartig over je drugsgebruik, maar ook over seks. Waarom wilde je dat?
‘Het opschrijven van je levensverhaal moet wel de waarheid zijn. Er zijn natuurlijk vele versies van de waarheid, maar ik wilde mijzelf een spiegel voorhouden wat er in mijn verleden is gebeurd. Bijvoorbeeld hoe drugs mijn leven, die van collega muzikanten en waarschijnlijk ook onze muziek heeft veranderd. Ik wilde zo eerlijk mogelijk zijn.’
Heb je jezelf grenzen gesteld waarover je wilde schrijven?
‘Nee, totaal niet.’
Een groot deel van je boek (vanaf pagina 43) wijdt je aan de eerste keer dat je The Everly Brothers zag spelen én de datum van 26 april 1960 toen je Don & Phil Everly voor het eerst ontmoette. Je schrijft: ‘Zij waren de reden dat ik liedjes ben gaan schrijven’. Vormen ze een rode draad in je leven?
‘Dat is een goede vraag, ik denk het wel. The Everly Brothers zijn erg belangrijk geweest voor mijn leven. Door Don & Phil heb ik mijn passie voor muziek gekregen. Daar is geen twijfel over mogelijk. Ik wilde dat mijn muziek net zo bijzonder en invloedrijk zou zijn als hun liedjes. De eerste keer dat ik Don & Phil ontmoette was geweldig. Allan Clark (de gitarist en zanger met wie Nash de jaren zestig groep The Hollies oprichtte, red.) en ik stonden als fans, in de regen, te wachten bij de deur van een hotel in Manchester toen Don & Phil naar buiten kwamen en onze droom uitkwam. Ze noemen ons zelfs Graham en Allan. Holy shit. Did that really happen? Man, I can’t believe it!.’
In je boek beschrijf je op pagina 17 hoe je, als jonge jongen, met je ‘bony ass’ voor de spiegel stond te heupwiegen om Elvis Presley na te doen. Waren Don & Phil muzikaal belangrijker voor je dan The King of Rock ‘n’ Roll?
‘Elvis heeft me op een andere manier beïnvloed dan de muziek van The Everly Brothers. Elvis heeft het bekrompen – bijna Victoriaanse- Amerika, ten tijden van Eisenhouwer in de jaren vijftig, doorbroken met zijn muziek en sensuele dansbewegingen. The Everly Brothers hebben mijn muzikale leven veranderd, Elvis mijn manier van denken.’
Op pagina 95 beschrijf je dat de openingsakkoorden van ‘Bye Bye Love’ je leven veranderde. Je schrijft letterlijk: ‘What the fuck was that?’
‘Dat klopt. Don Everly heeft ooit, toen ik nog in The Hollies speelde, na afloop van een gezamenlijk concert vlak voor mijn neus die openingsakkoorden gespeeld. Dat was magisch.’
Phil Everly overleed op 3 januari 2014.
‘(Graham is beetje emotioneel) Dit was een enorm triest moment voor mij. Ik heb maar een paar helden in mijn leven, Phil was absoluut één van hen. Hij was altijd zeer attent voor mij, wanneer we elkaar spraken en zagen. Het was bijzonder hoe hij mijn talent erkende.’
Op het luisterboek van ‘Wild Tales’, dat door Graham Nash zelf is ingesproken, staat de track ‘So Sad’, die Graham Nash met Don & Phil Everly opnam.
Over het erkennen van talent gesproken. In je boek (vanaf pagina 128 en verder) beschrijf je hoe George Harrison, Paul Simon en Art Garfunkel jullie als Crosby, Stills & Nash nota bene afwezen na audities. Jullie wilden heel graag een platencontract tekenen bij Apple, de platenmaatschappij van The Beatles.
‘Ja, dat was zeer frustrerend. Als muzikanten waren we hierdoor zeer onzeker geworden. David, Stephen en ik konden niet begrijpen dat zij niet inzagen welk talent we hadden. En zeker niet dat George Harrison dat deed, verdomme!. Juist hij had moeten inzien welk talent we hadden. Hoe pijnlijk de beslissing ook was, voor ons was het juist een extra motivatie om als CSN muziek te blijven maken. Wij wisten dat we een unieke sound hadden.’
The Stones waren destijds geen band die muzikaal vooruit keken
Was je in de jaren ’60 meer geïnspireerd door The Beatles of door The Rolling Stones?
‘Ik was een fan van The Stones, maar hun muziek heeft me niet zo beïnvloed zoals de muziek van The Beatles deed. The Stones waren destijds geen band die muzikaal vooruit keken. The Beatles daarentegen experimenteerde wel en zochten de muzikale grenzen op.’
De eerste ontmoeting – eind 1966- tussen jou en David Crosby ging niet vlekkeloos. Graham Nash zegt (pagina 84) in zijn boek dat hij de ballen niet had om zichzelf te introduceren aan Crosby. Volgens Nash was Crosby enorm intimiterend.
‘Ik zag The Byrds, de groep waarin Crosby destijds speelde, een coffeeshop ingaan (vergelijkbaar met The Bulldog in Amsterdam, red.). David had een houding van praat niet met me en ‘don’t fuck with me’. Hij straalde duidelijk uit: laat me met rust. Dat was een grote teleurstelling omdat ik destijds een groot fan was van The Byrds. Hun wereldhit ‘Mr. Tambourine Man’ is een geweldige plaat!.’
Tijdens onze eerste ontmoeting had David Crosby een houding van ‘don’t fuck with me’.
Je boek beschrijft – heel mooi- de intieme, maar ook soms moeilijke, relatie die je kreeg met David Crosby; liefkozend Croz genoemd door Graham Nash. Is je boek ook een memoires over jullie vriendschap?
‘Absoluut! David Crosby maakt een belangrijk deel uit van mijn leven in de aflopen 45 jaar. We hebben samen enorm veel muziek geschreven, gemaakt en gespeeld. Ik was heel onzeker hoe ik details, over seks en het drugsgebruik van David, binnen mijn vriendschap met hem in het boek zou moeten beschrijven. Ik heb David precies verteld wat ik wilde opschrijven. Hij zei: schrijf het precies zo op, dat is de waarheid.’
Hebben jullie elkaars leven gered?
‘Daar is geen twijfel over. Toen ik onzeker was of ik bij The Hollies moest blijven, hielp David mij met de beslissing om uit de band te stappen en naar Amerika te gaan. Hij heeft niet letterlijk mijn leven gered, maar spiritueel.’
