Volgens marktplaats Freelance.nl gaan zelfstandigen zonder personeel dit jaar flink profiteren van de aantrekkende economie. Dat zou best wel eens kunnen, maar uit hun Freelance Markt Index is dat niet af te leiden. Dat en meer, in het zzp-nieuws van week 19.
ZZP'ers profiteren van de aantrekkende economie, kopte NUzakelijk afgelopen vrijdag. De Freelance Markt Index (FMI) was gestegen tot 228 punten, maar liefst 30 procent meer dan een jaar geleden. Goed nieuws, daar houden wij van. Maar waarom hadden wij nog nooit van die index gehoord? Het blijkt een gadget te zijn van Freelance.nl, een van de vele marktplaatsen die geld proberen te verdienen door vraag en aanbod van tijdelijke klussen aan elkaar te koppelen.
Hoe goed zijn die gegevens, en wat zeggen ze over de vooruitzichten?
Volgens Freelance.nl is de FMI een combinatie van drie gegevens: de Conjunctuurtest commerciële dienstverlening van het CBS, de maandelijkse Marktmonitor van brancheorganisatie ABU over het aantal gewerkte uren in de uitzendsector, en het aantal opdrachten dat op hun eigen marktplaats wordt aangeboden. Die gegevens wegen alle drie even zwaar en worden dan gebundeld tot één getal, de index. De index is dus zo goed als de drie gegevens die erin gaan. Hoe goed zijn die gegevens, en wat zeggen ze over de vooruitzichten voor zzp'ers? We lopen ze voor de aardigheid even langs.
De Conjunctuurtest commerciële dienstverlening van het CBS blijkt al een tijdje niet meer te bestaan. Wel is er een Monitor zakelijke diensten. De laatste versie daarvan laat zien dat over het jaar 2013 de omzet in deze sector met 0,3 procent is gestegen. Fijn, maar een slechte start als je met de Freelance Markt Index naar een plus van 30 procent wilt.
De ABU-Marktmonitor dan. De meest recente versie laat een toename zien van 3 procent ten opzichte van dezelfde periode in 2013. Dat kun je uitleggen als een teken dat de economie aantrekt, maar wat zeggen uitzenduren over zzp-uren? Volgens ons zijn flexwerkers en zelfstandige ondernemers toch echt twee totaal verschillende groepen.
Interim klussen in de IT
Om met 0,3 procent op de ene indicator en 3 procent op de andere tot een totale stijging met 30 procent te komen, zou de derde indicator ruim 80 procent omhoog moeten zijn gegaan. Wat was dat ook alweer? O ja, het aantal opdrachten via Freelance.nl
Een blik op de recente opdrachten op deze marktplaats leert dat het met name gaat om interimklussen in de IT. Met een enkel uitstapje naar grafisch en multimedia, marketing en sales, en finance. Sectoren die volgens het CBS samen goed zijn voor zo'n 13 procent van het totaal aantal zzp'ers dat in Nederland werkzaam is. Substantieel, maar bij lange na niet alles.
Zelfs wanneer de Freelance Markt Index klopt, zegt hij weinig
Als Freelance.nl in zijn niche echt 80 procent meer opdrachten te verwerken krijgt, dan is dat absoluut een felicitatie waard. Controleren kunnen we het helaas niet. Op de website staat verder geen toelichting en het kantoor was telefonisch niet bereikbaar. Maar zelfs wanneer de Freelance Markt Index klopt, zegt hij weinig over hoe het afgelopen jaar met zzp'ers in het algemeen is gegaan. En helemaal niks over hoe het dit jaar met hen zal gaan.
Verder in het nieuws, deze week
Interim- en adviesopdrachten die online worden aanbesteed door gemeenten en andere overheden, gaan maar in 5 tot 10 procent van de gevallen rechtstreeks naar zelfstandige professionals. Dat blijkt uit een analyse van kennisplatform ZIPconomy.
Of een opdracht naar een zelfstandige gaat of niet, maakt gemeenten niets uit
Volgens Hugo-Jan Ruts van ZIPconomy is het een misverstand om te denken dat gemeenten met marktplaatsen werken om zelfstandigen een extra kans te gunnen. Zij willen niet meer of minder dan een level playing field creëren voor opdrachtnemers, of dat nou grote bureaus zijn of eenpitters. 'Of een opdracht vervolgens naar een zelfstandige gaat of niet, maakt gemeenten niets uit,' aldus Ruts. 'Daar waar verzekeraars, de energiesector, het UWV of de NS een actief pro-zelfstandigen beleid voeren, ontbreekt dat bij overheden. Simpelweg omdat het geen issue is.'
Overigens wijt Ruts het achterblijven van zelfstandigen niet alleen maar aan de gemeenten en andere overheden. 'Er zijn ook indicaties dat zij structureel te duur inschrijven op opdrachten. Naast kwaliteit speelt prijs een belangrijke rol bij gunningen.'
Gekissebis over ZZP-pensioenen
Das Kapital (naar eigen zeggen 'een plek waar cijferneukertjes heen gaan vlak voordat ze van beursgebouwen springen') verbaasde zich deze week over het gekissebis tussen de twee initiatieven die momenteel lopen om een pensioenfonds voor zzp'ers op te zetten. Volgens redacteur Van der Gun prees met name voorzitter Maarten Post van Stichting ZZP Nederland zijn eigen idee voor een collectieve pensioenregeling het graf in, door stevig af te geven op individuele regelingen zoals die waar BrightNL aan werkt.
De kosten van zo'n individuele regeling zouden per definitie een stuk hoger zijn dan die van een collectieve, meende Post. Volgens Van der Gun staat dat nog maar te bezien. Waarmee hij niet gezegd wil hebben dat zzp'ers nu maar meteen op het pensioen van BrightNL moeten intekenen.
Even afwachten waar we aan het eind van deze kabinetsperiode staan
'Meer keuze en concurrentie zal de sector alleen maar goed doen, al blijft de pensioenpolder afhankelijk van de politiek/fiscus. Er gaat immers geen dag voorbij zonder dat ons pensioenstelsel verandert. Als we een suggestie mogen doen: even afwachten waar we aan het eind van deze kabinetsperiode staan, en geloof niet in alle loze beloftes. De meeste daarvan zijn nu eenmaal onbetaalbaar.'
