Tientallen theorieën over het verband tussen de overwinning van het Braziliaanse elftal op Spanje, gisteren in de finale van de Confederations Cup, en de overwinningen die het protesterende Braziliaanse volk de afgelopen weken op straat behaalde zult u vandaag over u uitgestort krijgen. Maar laten we wel wezen: de politieke aardverschuiving die momenteel in Brazilië plaatsvindt is het werk van de vele, vele Brazilianen die niet van voetbal houden – althans niet genoeg om zich te laten inpalmen met brood en spelen.
Zij lieten voetbal voor wat het was en trokken tijdens de wedstrijden van de Confederations Cup de straat op, wetend dat de vreugde over een gewonnen voetbaltoernooi – hoe oprecht en hoe verdiend ook – van voorbijgaande aard is. Maandagochtend zitten tientallen miljoenen Brazilianen opnieuw als sardientjes in duur en slecht openbaar vervoer, creperen er mensen omdat er te weinig dokters zijn en vullen corrupte politici hun zakken – daar helpt geen lieve Neymar aan. Het is nog te vroeg om te zeggen of de politieke en maatschappelijke verandering die sinds een week of drie op gang is gekomen van blijvende aard is, maar verreweg de meeste Brazilianen met wie ik de afgelopen tijd sprak hopen in ieder geval van wel.
Angst voor erger
De Confederations Cup, het testtoernooi voor het WK van volgend jaar, was het decor voor de grootste onrust die Brazilië de afgelopen twintig jaar meemaakte. Het feit dat de ogen van de wereld op hun land gericht waren gaf de demonstranten hoop en moed en zorgde er bovendien voor dat de regering niet wist hoe snel ze aan de betogers tegemoet moest komen, uit angst voor erger. Maar de extra ogen die de wereld tijdens de Confederations Cup op Brazilië richtte zitten nu, brak van teveel caipirinha’s, in een vliegtuig boven de Atlantische Oceaan.
Gisteravond sneuvelde Spanje en weerklonk na de goals van Fred en Neymar een leus van de straat: ‘o gigante acordou!’, ‘de reus is wakker!’ Maar er sneuvelde tijdens deze Confederations Cup – ik hoop het van harte – ook een cliché: dat het bij Brazilianen alleen maar om voetbal draait. Het land heeft de wereld nu voor eens en altijd laten zien dat niets minder waar is.
