Misschien heeft een van mijn lezers nog een tip
In het CODA complex te Apeldoorn vind ik na enig zoeken de bewuste expositie. Dat is een van mijn doelen op een zonnige dag. In het CODA Museum word ik verwezen naar de bibliotheek vleugel Daar is inderdaad een bescheiden expositie over Willem Conrad Röntgen die een groot deel van zijn jeugd in Apeldoorn heeft doorgebracht. Een medewerkster kan mij er meer over vertellen. Alleszins begrijpelijk dat de gemeente Apeldoorn trots is op haar vroegere inwoner. Maar het motiveert mij om thuis nog eens verder te speuren.
Radio
Er is in 1967 een radioprogramma gewijd aan Röntgen. Een gesprek met dr. van Wylick, een biograaf. Is dat betoog nog te achterhalen? Veel medewerking krijg ik vanuit Hilversum, Beeld en Geluid. Hier een korte samenvatting. Maar: kort en goed, de audio registratie (tape) is niet meer beschikbaar in het archief. Misschien heeft een van mijn lezers nog een tip (audiotape)?
Collega
Toen ik als piepjong arts (nog zonder opleiding) in Hilversum werkte heeft van Wylick mijn pad gekruist. Als arts-assistent (AGNIO) was ik werkzaam bij de Internisten in het voormalige RKZ (Rooms Katholieke Ziekenverpleging) in Hilversum. Het harde bewijs van mijn ontmoeting vormt het verslag van een Röntgenfoto die ook door van Wylick beoordeeld is. Een thoraxfoto van mijn persoontje, vermoedelijk gemaakt bij mijn aanstelling.
Biograaf van Wylick
Via de Stads of Athenaeumbibliotheek van Deventer krijg ik het proefschrift van Wylick in handen. Hij promoveerde in 1966 aan de Vrije Universiteit te Amsterdam. Zijn promotor Professor dr. G.A.Lindeboom is in medisch-historische kring een autoriteit . De titel van de dissertatie luidt: Röntgen en Nederland. En de subtitel: Röntgens betrekkingen tot Nederland en de opkomst der röntgenologie hier te Lande.
Proefschrift
De eerste stelling van het proefschrift van van Wylick luidt: de moedertaal van Willem Conrad Röntgen, de taal die hij met zijn ouders tot aan hun levenseinde heeft gesproken- Röntgen was 35 respectievelijk 39 jaar oud- toen zij stierven- was het Nederlands. De tweede stelling: Diegene die op de ontwikkeling van Röntgen als leerling van de middelbare school en als jong student de grootste invloed heeft uitgeoefend, die hem van zijn 17e tot 20e jaar heeft begeleid is Dr.Jan Willem Gunning. Zo zijn er allemaal belangrijke feiten. Toen hij 3 jaar was in 1848, is het gezin van uit Duitsland plaatsje Lennep naar Apeldoorn verhuisd waarbij de familie Röntgen ook de Nederlandse nationaliteit heeft aangenomen. Politieke onrust was mogelijk de aanleiding. Kortom, de claim op de persoon Röntgen vanuit Apeldoorn is terecht. Zie actueel bericht in de regionale media.
Über eine neue Art von Strahlen
Zo luidt de mededeling waarmee op 8 november 1895 Röntgen in Würzburg naar buiten komt. Het belang van de naar hem genoemde stralen als eerste echt onderkende. Voor het proefschrift waren deze stralen al wel eens meer waargenomen bij experimenten met kathodestraalbuis. Maar als hinderlijk ervaren. Röntgen zag op flinke afstand van een met karton afgeschermde projector, lichteffecten op een fluorescerende scherm. Hij merkte dat op dat scherm en later op een fotografische plaat eigenaardige afbeeldingen van voorwerpen konden worden verkregen. Wanneer men de menselijke hand aan de stralen bloot stelde, werd behalve een eenvoudige schaduwbeeld ook nog een afbeelding van het skelet van de hand verkregen Het was meteen duidelijk dat de Geneeskunde van de nieuwe stralen van de mogelijkheid om van het skelet van de levende mens afbeeldingen te verkrijgen veel had te verwachten, zo schrijft van Wylick. In die periode schreef van Wylick ook een artikel over Julius Röntgen dat gepubliceerd werd in het tijdschrift Thorax (zie links).
Links
https://www.coda-apeldoorn.nl/
https://nl.wikipedia.org/wiki/Jan_Willem_Gunning_(1827-1900)
https://thorax.bmj.com/content/thoraxjnl/23/6/676.full.pdf
https://www.rontgen-apeldoorn.nl/
Jan Taco te Gussinklo ” Jan Taco te Gussinklo ”
