Het Rotterdams Philharmonisch Orkest (RPO) gedraagt zich als een puber: de thuisbasis is fijn vertrouwd, maar de buitenwereld lonkt en moet verkend worden. Natuurlijk kan dit toporkest op zijn lauweren rusten en het ene exquise programma na het andere brengen in de Rotterdamse Doelen, maar minimaal één keer per jaar zoekt het orkest de grenzen van zijn muzikale performance op.
Een orkest met rondvliegende acrobaten en een tangobandoneonist: verder van een reguliere avond met pinguïnpakken kun je niet komen. Het RPO heeft Guy Caron binnengehaald (een van de grondleggers van het Cirque du Soleil), wat een creatieve kettingreactie teweegbracht die 12 en 13 juni eindigt in Ahoy met het totaalspektakel Julia. Het aloude Romeo-Julia-liefdesverhaal nu in een vrije versie met balletdansers, acrobaten, een flamengozangeres, Carel Kraayenhof en natuurlijk dat 80-koppige orkest dat werken van Prokofjev, Sjostakovitsj en Baskische liefdesliederen speelt.
Concert met clowns
De Canadese charmeur Guy Caron vertelt in De Doelen hoe hij en orkestinnovator Mike Schäperclaus het gigaproject in gang hebben gezet. Caron: ‘Bij het 350 jarig bestaan van het Montreals symfonieorkest had ik al een humoristisch concert met clowns gedaan. Toen Mike me benaderde, was ik dan ook meteen geïnteresseerd. Ik zie Julia als een filharmonische theaterproductie. Net als bij het Cirque du Soleil probeer ik een verhaal te vertellen. In het circus had je vroeger losse acts die wij hebben laten samensmelten, waardoor de artiesten moesten samenwerken. Een succes. Wat kun je doen met een klassiek concert? Normaliter gaat het licht aan, iedereen gaat zitten en luistert naar de muziek, al dan niet met gesloten ogen en aan het eind gaat het licht weer uit. Kunnen we die klanken op een andere manier presenteren?’
Symfonieën van Mahler en Beethoven zijn superdramatisch, die vragen om actie, oreert Caron in zijn zangere Frans-Canadese Engels. ‘Dus dacht ik eerst aan Disney’s film Fantasia. Maar daar heb je toch een orkest dat speelt met filmbeelden erbij op een projectiescherm. Dat moet interactiever, dynamischer. Wat je bij een regulier concert hoort is niet wat je ziet. Dus zijn er meer visuele elementen nodig, dan trek je ook jonge mensen naar de zaal. Daarom spelen we weliswaar Sjostakovitsj, heftige muziek, maar vertalen we dat in een nog heftiger verhaal.’
Fabriek vs arbeider
Dus zien we in de Rotterdamse Ahoy-hal op een enorm podium de Montegues en de Capulets, twee stammen. In Carons versie fabriekseigenaren versus arbeiders. Julia en Romeo: dat is de onmogelijke liefde tussen twee werelden. ‘Liefde is oneindig, dat is het thema van deze show. Dat brengen we over met verschillende ingrediënten. Julia heeft verschillende gedaanten: van sopraanzangeres, tangovertolker, flamengodiva tot acrobate en danseres. Al die elementen komen bij elkaar in de show om de bezoeker te blijven boeien.’ Innovator en percussionist Mike Schäperclaus roemt Carons vermogen om met kleine elementen dit spektakel toch tot één geheel te maken. ‘De scènes lopen heel subtiel in elkaar over: de ene danser neemt over van de andere acrobaat, zo krijg je een fascinerende mix waarin alles aan elkaar gelinkt is.’
Stuiterende Carel Kraayenhof
Het klassieke repertoire voor orkesten is onuitputtelijk. Toch werd besloten om tango en flamengo toe te voegen. Schäperclaus: ‘We hadden een paar uitgangspunten: de muziek moest wel passen. Dit orkest is geen ritmesectie, en ook geen Metropole. Ze moeten spelen waar ze het best in zijn. Maar de muziek van Piazolla is heel symfonisch, die kun je echt wel omzetten voor dit orkest. Carel Kraayenhof loopt al te stuiteren van enthousiasme.’
Met het afhuren van Ahoy voor Julia is groot ingezet. Dat vergt nogal wat bezoekers. Gaat helemaal goedkomen, weten de makers. Caron: ‘Wagner maakte in Bayreuth zijn Gesamtkunstwerken. Wij doen dat op een moderne manier. We gebruiken high tech oplossingen zoals een led-scherm van 13 bij 20 meter. Daarop projecteren we enorme beelden, zodat de kijkers makkelijk het verhaal kunnen volgen.’
Caron en Schäperclaus kijken al verder dan 12 en 13 juli. Guy ziet het al voor zich, hoe ze de show naar Duitsland brengen. ‘Dan gaat het rondzingen en kun je het concept verkopen, gaat het de hele wereld over. Dat hebben we bij Cirque du Soleil ook gedaan.’ Zijn laatste (130 miljoen kostende) Cirque-productie staat al jaren in Vegas, een andere show toert over de hele wereld. Dat kan ook met het Julia-concept, denkt Caron. Wie wil er geen vliegende tangodansers, ronddraaiende derwisjen op een podium van 30 meter breed, flamengoliefdesleed en de machinemuziek van Jevitsj Mosolov op één avond?
www.beleefjulia.nl, vrijdag 12 en zaterdag 13 juni
De muzikanten van het project: https://youtu.be/f-jVaQLidb8
Guy Caron: https://youtu.be/ovTnlYGwrqs
beeld: Helene van Domburg
