Nederlandse vrouwen betalen gemiddeld 31% meer voor verzorgingsproducten dan mannen voor hetzelfde product. Dat loopt op tot een verschil van 67% bij de luxe merken. Vrouwen lijken deze ‘pink tax’ voor zoete koek aan te nemen, terwijl uit andere keiharde cijfers blijkt dat zij gemiddeld 77% van het salaris van het salaris verdienen van hun mannelijke collega’s.
Dat bleek reeds uit een prijsvergelijkingsonderzoek uit 2016 van Simon-Kucher & Partners, dat bedrijven adviseert over de prijzen die ze moeten vragen. Het bureau onderzocht een reeks verzorgingsproducten en ontdekte wel erg grote verschillen. De Wilkinson Quattro scheermesjes, de ‘one razor & holder’ voor mannen kosten gemiddeld €4,95 en voor vrouwen €7,95. Of de Viktor & Rolf Spicebomb -Flowerbomb douchegel: €30,50 in het blauw versus €51,- in het roze, zogezegd.
Soms ook andersom
“Winkeliers en fabrikanten maken slim gebruik van deze speelruimte”, legt Onno Oldeman van Simon-Kucher & Partners uit bij RTL Z. Onderzoek toonde ooit aan dat vrouwen meer over hebben voor verzorging. Soms is het juist andersom, bijvoorbeeld bij zakelijke kleding, zoals pakken en overhemden. Vrouwen winkelen iets vaker en willen dan minder uitgeven. Mannen doen dat minder frequent, maar zijn bereid dan meer te spenderen.
Gendermarketing
Erik Schampers van gendermarketing.nl heeft er zijn beroep van gemaakt. De meeste koopbeslissingen worden gemaakt door vrouwen vertelt hij bij nu.nl. Ook voor de aankopen in de traditioneel meer mannelijke markt, zoals een auto of een huis. Hij laat zijn klanten bijvoorbeeld weten dat vrouwen bedachtzamer zijn dan mannen bij het maken van keuzes en meer waarde hechten aan veiligheid en duurzaamheid van een product.
Aangeleerd gedrag
Genderdeskundige Marjan van Dijk van de Universiteit van Utrecht benadrukt dat het hierbij niet gaat om een aangeboren verschil tussen mannen en vrouwen . “Uit veel onderzoek, zoals dat van professor Rebecca Jordan-Young, blijkt zelfs dat de hersenen van mannen en vrouwen nagenoeg overeen komen. Alle voorkeuren die Schampers noemt zijn aangeleerd en cultureel bepaald. Al vanaf het moment dat een meisje wordt geboren, wordt haar verteld dat ze voorzichtig moet zijn. Jongens daarentegen worden aangemoedigd om risico’s te nemen en stoer te zijn.”
Feitelijk verboden
Linda Senden, hoogleraar Rechtsgeleerdheid & Economie aan de Universiteit van Utrecht meldt dat het fenomeen van ‘roze belasting’ zelfs verboden is. “Europese wetgeving verbiedt directe en indirecte discriminatie tussen geslachten bij de toegang tot en het aanbod van goederen en diensten. En daar is hier zeker sprake van. Het geslacht lijkt bij de ‘pink tax’ namelijk de maatstaf te zijn voor het gemaakte onderscheid. Daarmee is dit een vorm van discriminatie die niet gemakkelijk voor rechtvaardiging in aanmerking komt.”
Neem de goedkoopste
Volgens Linda Senden & Marjan van Dijk zou het een stap in de goede richting zijn wanneer prijsdiscriminaties meer ter discussie worden gesteld en dat dit niet meer als vanzelfsprekend wordt gezien. Ook kunnen vrouwen gewoon de goedkopere ‘blauwe’ producten kopen, omdat de samenstelling ervan (los van bijvoorbeeld een wat ‘vrouwelijker’ luchtje of vormgeving) dezelfde is.
Kapper
En als je naar een kapper gaat betaal je als vrouw meestal meer dan een man, los van het feit hoeveel werk eraan zit. Mirjam Leunissen & Rinkie Bartels deden voor De Volkskrant onderzoek. In een steekproef onder 50 Nederlandse kapsalons en ketens blijkt driekwart duurder voor vrouwen: van een paar euro’s verschil tot de helft meer voor een standaard knipbeurt, zeker in het luxere segment waar de ‘knipbelevenis’ vergezeld gaat van een latte macchiato of een glas wijn. Als vrouw kiezen voor de goedkopere ‘mannenbehandeling’ is meestal geen optie.
Met alle haar op mijn hoofd
Winnie Hänschen schreef op haar blog in september 2019 over haar strijd voor gelijke kniprechten: ‘Goed, en het zijn maar kappers en het gaat alleen maar om iets lulligs, maar dan is het maar iets lulligs; al wordt het mijn dood, ik zal strijden voor rechtvaardigheid en gelijkheid voor alle mensen met haar op hun hoofd.’ Voordat ze het wist, had ze een formele klacht ingediend bij het College voor de Rechten van de Mens. Die heeft nu geoordeeld dat dit inderdaad onder discriminatie valt. Hoewel deze uitspraak juridisch niet bindend is, heeft het meestal wel effect. Het College wil dat kapperszaken voortaan op hun prijslijsten duidelijk maken hoe een behandeling eruit ziet en hoe lang die duurt. Aan de hand daarvan kan dan een tarief worden vastgesteld, waarmee geen onderscheid meer wordt gemaakt op grond van m/v/x. Het is dus bepaald niet ‘met de haren erbij gesleept’ als je jouw kapper vraagt om uitleg bij de rekening.
Beeld: petitie Change.org