De financiële problemen kunnen op Cyprus als sneeuw voor de zon verdwijnen. Gazprom heeft het noodlijdende eiland gisteravond het verleidelijke aanbod gedaan om garant te staan voor de herstructurering van de bankensector, zo meldt de Cypriotische zender Sigma TV. Het Russische staatsbedrijf wil dan wel het exploratierecht op het gas hebben dat zich in de bodem van Cypriotische wateren zou bevinden.
Komt deze strategische zet vanuit het Kremlin?
Ongetwijfeld. Russische ministers geven aan dat er nog geen besluiten zijn genomen omtrent Cyprus vanuit Russisch perspectief, maar het is wel bekend dat de Cypriotische president Nikos Anastasiades deze week naar Moskou vliegt voor een bijeenkomst met Vladimir Poetin. Het is dan ook niet verwonderlijk dat vertegenwoordigers van Gazprom hun voorstel op papier rechtstreeks hebben afgeleverd bij het kantoor van Anastasiades.
Hoe heeft de Cypriotische president hierop gereageerd?
Volgens een anonieme bron zou Anastasiades hebben gezegd geen aandacht aan het plan te willen besteden, omdat hij een oplossing vanuit de Europese Unie wenst. Dat is logisch, omdat de net gekozen president zichzelf heeft gepresenteerd als een leidsman die zijn land enkel via de EU weer gezond wil maken. Zijn voorganger was een communist en zijn russificatie van Cyprus heeft de relatie van het eiland met Europa flink verslechterd.
Maar…?
Anastasiades is afhankelijk van factoren. Hij moet ten eerste zijn land redden. Het reddingspakket dat nu op tafel ligt (tien miljard euro bijdrage vanuit de EU, op voorwaarde dat ook nog eens 5,8 miljard euro via rente op Cypriotisch spaargeld – en ook Russisch, naar schatting hebben Russische banken 9,25 miljard euro op Cyprus gestald – wordt opgehaald) gaat mogelijk niet worden goedgekeurd door het Cypriotische parlement, waar men morgen in 'een uitgestelde spoedzitting' over zal stemmen.
"Het Europese reddingsplan voor Cyprus is oneerlijk, onprofessioneel en gevaarlijk" – een woordvoerder van Vladimir Poetin
Ergo…?
Dan ligt het hoofd van de president op het hakblok en zouden er bijvoorbeeld nieuwe verkiezingen kunnen komen. Maar Anastasiades moet ook voorkomen dat de pleuris uitbreekt op het eiland. De bankenrun waarbij burgers en masse het geld van hun rekening wilde halen is al een voorbeeld geweest van de totale chaos en angst die momenteel op (Grieks-)Cyprus heerst. Momenteel ligt er een bom met een kort lontje onder het eiland.
En gas.
Correct. En de Russen zijn ook niet de eerste die daarop inzetten. Ook de Eurozone dacht al na over het Cypriotische gas als onderpand voor de steunoperatie.
Maar de Russen zijn concreter. Geen gemits of gemaar bij wel of geen succes: de Cyprioten krijgen weer een gezonde bancaire sector (die acht keer groter is dan het eigen jaarlijkse inkomen), daar zorgt Vadertje Rusland wel voor. Als ze maar toegang krijgen tot Cyprus' onzichtbare rijkdom. Er zou liefst meer dan twaalf triljoen kubieke meters aan gas te winnen zijn.
Kan Cyprus daar niet zelf van profiteren?
Uit onderzoek blijkt dat gaswinning in de exclusieve economische zone van Cyprus pas vanaf 2020 van start zou kunnen gaan. Bovendien heeft Cyprus zelf niet de financiële middelen en het materiaal om alleen al nauwkeurige exploratie te doen. Het eiland hoopt een goede deal met een internationaal gasbedrijf te sluiten om daar in de toekomst aan mee te profiteren.
Het aanbod van Gazprom zou er liggen.
En dat is nu ook het duivelse dilemma waar het Russische staatsbedrijf de Cyprioten dan mee opzadelt. Je kunt je toekomstige rijkdommen wel koesteren, maar als je daardoor de komende jaren in onrust en armoede leeft en bovendien als president of politicus jouw reputatie (en mogelijk ook eigen spaargeld) ten gronde gericht ziet worden rijst de vraag of dat er tegenop weegt. Het zal in ieder geval niet voor niets zijn dat ook de Cypriotische minister van financiën Michael Sarris woensdag het vliegtuig pakt naar Moskou.
Meer lezen van Geert Jan Hahn? Neem een abonnement!
Lees ook elders in dit kanaal 'Cyprus: Poetins pijpen of Merkels mantelpakje'
